Komisja Europejska ogłosiła założenia programu Horyzont Europa, finansującego naukowców i twórców innowacyjnych rozwiązań.
Unia Europejska (UE) w latach 2023–24 zainwestuje 13,5 mld EUR w badania naukowe i innowacje – wynika z decyzji Komisji Europejskiej (KE) dotyczącej priorytetów na najbliższe lata i działań realizowanych w programie Horyzont Europa, finansującym najciekawsze przedsięwzięcia badawczo-rozwojowe. Przypomnijmy, Horyzont Europa dysponuje łącznie 95,5 mld EUR i jest największym tego rodzaju programem finansowania w historii UE. Z tej puli pieniądze do innowatorów będą płynąć do 2027 r. W najbliższym czasie zostaną natomiast nakierowane na rozwiązywanie najbardziej palących wyzwań: środowiskowych, energetycznych, cyfrowych oraz geopolitycznych.
Wielka transformacja
KE postawiła przede wszystkim na ograniczenie wpływu człowieka na zmiany klimatyczne, a także transformację cyfrową.
- 13,5 mld EUR przeznaczone na badania naukowe i innowacje to inwestycja w przyszłość Europy. Pomoże nam zrealizować Zielony Ład, przyspieszyć transformację cyfrową Europy oraz sprawić, że Europa stanie się bardziej odporna i konkurencyjna – powiedziała Margrethe Vestager, wiceprzewodnicząca wykonawcza ds. Europy na miarę ery cyfrowej.
5,67 mld EUR, czyli aż 42 proc. budżetu programu na lata 2023–24, zostanie nakierowane na inwestycje m.in. w projekty ograniczające emisję gazów cieplarnianych. 1,67 mld EUR trafi natomiast na działania wspierające różnorodność biologiczną.
Na znaczeniu zyska tym samym zielona transformacja. Koncepty naukowe i badawczo-rozwojowe, których celem jest zwiększenie poziomu wykorzystania czystej energii, zgodnie z planem REPowerEU, otrzymają finansowanie w wysokości blisko 970 mln EUR. Kapitał popłynie także na wsparcie energetycznego uniezależniania się Europy od „nierzetelnych dostawców i niestabilnych paliw kopalnych”.
Akcent został postawiony również na transformację cyfrową w UE. Na ten cel przeznaczono ponad 4,5 mld EUR. Jak podaje KE, w tym kontekście priorytetem będzie „rozwój podstawowych technologii cyfrowych i zachęcanie do ich wykorzystywania w życiu”.
Bieżące problemy
W 2023 r. ponad 1 mld EUR z programu NextGeneration EU trafi na „odbudowę Europy po szkodach gospodarczych i społecznych spowodowanych pandemią COVID-19”. Unia chce być ponadto zabezpieczona na przyszłość – na podniesienie gotowości do działania na wypadek kolejnej pandemii przeznaczy 336 mln EUR.
Pandemia COVID-19 w Europie jeszcze nie wygasła, a Stary Kontynent zaczął się mierzyć z kolejnymi, ogromnymi wyzwaniami wynikającymi z wojny Rosja-Ukraina i potrzebą wspierania zaatakowanego państwa. Jak podano, „oprócz środków specjalnych w wysokości 70 mln EUR, które uruchomiono dla Ukrainy już w 2022 r., przewidziano również ukierunkowane wsparcie”. Ukraińscy naukowcy otrzymają ponadto ułatwiony dostęp np. do europejskiej infrastruktury badawczej.
