Oprócz bezzwrotnego wsparcia unijnego w postaci dotacji polscy przedsiębiorcy mogą korzystać także z instrumentów zwrotnych, czyli m.in. pożyczek, kredytów i poręczeń. To wsparcie dla firm, które napotykają na problemy, starając się o zdobycie kapitału w bankach — np. z powodu braku zabezpieczeń lub krótkiej historii kredytowej. Jednym z głównych programów, który może pomóc w takiej sytuacji, jest Cosme. To pierwsza tego typu inicjatywa przeznaczona do wspierania wyłącznie mikro-, małych i średnich firm. Tylko w ostatnich tygodniach program wspomógł ponad 1300 polskich przedsiębiorców, do których trafiło łącznie 189 mln zł. A to dopiero początek.

— Rozwój instrumentów zwrotnych to jeden z naszych priorytetów w polityce gospodarczej na najbliższe lata. Dzięki temu chcemy zbudować potencjał instytucji finansowych. Ale już teraz nowe instrumenty finansowe UE aktywnie uzupełniają krajowe narzędzia wsparcia rozwoju przedsiębiorczości i innowacyjności. Na polskie firmy czekają ponad dwa miliardy preferencyjnego finansowania — zwraca uwagę dr Jerzy Kwieciński, wiceminister rozwoju.
Po pomoc do KPK
Polski rząd uruchomił w tym celu specjalny Krajowy Punkt Kontaktowy (KPK) ds. Instrumentów Finansowych UE, który ma za zadanie wspierać polskich kandydatów w europejskichszrankach, a później przedsiębiorców w ułatwieniu dostępu do informacji.
— Polscy przedsiębiorcy, także nowo powstający, mogą z powodzeniem sięgać do aktywnych instrumentów finansowych nowych programów ramowych UE. Firmy do tej pory skorzystały z blisko 200 mln zł, czyli prawie 10 proc. całej dwuletniej alokacji. Dynamika kredytowa obiecująco wzrasta i jestem pewien, że szybko i sensownie wykorzystamy te fundusze. Inspiruje to także inne polskie instytucje finansowe do aktywniejszych starań o pieniądze z unijnego źródła. Warto podkreślić, że wszyscy zainteresowani, pośrednicy, jak i często zagubieni w gąszczu informacyjnym przedsiębiorcy, mogą liczyć na pomoc KPK — podkreśla Arkadiusz Lewicki, dyrektor KPK.
Warto podkreślić, że w związku z „Planem Inwestycyjnym dla Europy” Polska w ramach tzw. okienka dla MSP zajmuje już piątą pozycję pod względem wysokości zakontraktowanego preferencyjnego finansowania dla naszych przedsiębiorców.
Preferencje dla małych
Oferta preferencyjnego finansowania z programu Cosme jest dostępna w Polsce u czternastu pośredników finansowych. Ale to dzięki staraniom trzech kluczowych instytucji (tzw. narodowych pośredników finansowych) pozyskano w UE fundusze umożliwiające wygenerowanie prawie 2 mld zł dla firm. To Bank Gospodarstwa Krajowego, Idea Bank i Raiffeisen-Leasing Polska.
Każda z tych instytucji oferuje inny rodzaj wsparcia, co urozmaica ofertę Cosme nad Wisłą. Idea Bank ma kredyty, Raiffeisen-Leasing oferuje leasing i pożyczki, a BGK udzielił gwarancji jedenastu tzw. subpośrednikom finansowym (bankom), które przyznają preferencyjne kredyty. Wszystkie instytucje łączy ta sama grupa docelowa — sektor MSP.
Firmy mogą zdobyć z Cosme wsparcie o wartości do 600 tys. zł. Pieniądze można wykorzystać na inwestycje lub przeznaczyć na sfinansowanie bieżącej działalności operacyjnej. Np. gwarancje Cosme z BGK mogą zabezpieczyć spłatę 80 proc. wartości kredytu. Maksymalny okres gwarancji to 27 miesięcy dla kredytu obrotowego i 99 miesięcy dla kredytu inwestycyjnego. Zachętą dla przedsiębiorców jest m.in. niska prowizja za udzielenie gwarancji — 1 proc. w skali roku oraz uproszczone procedury — wniosek o gwarancję banki przyjmują w momencie składania wniosku kredytowego.
— Wiele innowacyjnych firm dopiero rozpoczyna działalność, a w ten sposób uzyskały po raz pierwszy dostęp do finansowania bankowego. Z funduszy pochodzących z kredytów finansują m.in. rozwój innowacyjnych usług szkoleniowych, nowych technologii czy firm e-commerce — wymienia Marcin Syciński, członek zarządu Idea Banku.
— Zainteresowanie programem przerosło nasze oczekiwania — pieniądze rozchodzą się jak woda. Wciąż rosnąca liczba firm chętnych na finansowanie z Cosme pokazuje, że polskim MSP bardzo potrzebne były ułatwienia w dostępie do leasingu i pożyczek. Dla wielu firm gwarancje UE są jedyną szansą na modernizację lub zakup nowego sprzętu — zwraca uwagę Andrzej Krzemiński, prezes Raiffeisen-Leasing Polska.
Według wstępnych szacunków z Cosme będzie mogło skorzystać co najmniej 5 tys. polskich firm.