Osoby skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwa związane z przyjmowaniem i wręczaniem korzyści majątkowych czy przekraczaniem uprawnień lub niedopełnieniem obowiązków przez funkcjonariuszy publicznych nie będą mogły pełnić funkcji członków zarządu w spółkach kapitałowych. Nie będzie im też wolno zasiadać w radach nadzorczych (RN) tych spółek, komisjach rewizyjnych ani pełnić roli likwidatora oraz prokurenta. Zasadę tę wprowadza uchwalona w lutym nowelizacja Kodeksu spółek handlowych, podpisana już przez prezydenta, która - z wyjątkami - wejdzie w życie za sześć miesięcy.
Znowelizowany kodeks stawia przy tym osobom z zarządów spółek, RN i komisji rewizyjnych wyraźny wymóg, aby pełnili swoje obowiązki tak starannie, jak wynika to z zawodowego charakteru ich działalności oraz dochowali lojalności wobec spółki. Ponadto nie mogą ujawniać jej tajemnic po wygaśnięciu mandatu.
Jednocześnie zmienione przepisy wzmacniają zakres nadzoru nad spółką. Jak już pisaliśmy w „PB”, rady nadzorcze otrzymają więcej kompetencji i obowiązków. Informacje, dokumenty, sprawozdania lub wyjaśnienia, których RN zażąda, mają być przekazywane jej niezwłocznie, nie później niż w ciągu dwóch tygodni. Poza tym zarząd nie będzie miał prawa ograniczać członkom rady dostępu do takich danych. Za ich nieprzekazanie w terminie będą groziły kary. Znowelizowany kodeks przewiduje też sankcje, jeżeli dokumenty przedstawione RN okażą się niezgodne ze stanem faktycznym lub gdy zatajone dane mogą istotnie zmieniać oczekiwane informacje, sprawozdania lub wyjaśnienia.
Zgodnie z nowymi przepisami w umowie spółki będzie można zapisać, że rada nadzorcza zostanie uprawniona do podejmowania uchwał w sprawie zbadania - na koszt spółki - określonej sprawy dotyczącej jej działalności lub majątku przez wybranego doradcę RN. Doradcę tego będzie może powołać także do przygotowania określonych analiz i opinii.
RN będzie też mogła ustanowić spośród swojego grona doraźny lub stały komitet do pełnienia określonych czynności nadzorczych, co jednak nie zwolni jej członków z odpowiedzialności za sprawowanie nadzoru nad spółką.
Szczególną nowością zmienionych przepisów jest uregulowanie tzw. prawa holdingowego. Kodeks definiuje grupę spółek. Jest nią spółka dominująca i spółka albo spółki zależne (kapitałowe), które zgodnie z uchwałą o uczestnictwie w holdingu kierują się wspólną strategią w celu realizacji wspólnego interesu, uzasadniającą sprawowanie przez spółkę dominującą jednolitego kierownictwa. Konfederacja Lewiatan podkreśla, że na skutek jej uwag poprawiono niejasne przepisy w projekcie nowelizacji, dzięki czemu nie ma wątpliwości, że holding to grupa dobrowolna.