W tym tygodniu na stronach RCL opublikowano najnowszy projekt ustawy mającej wdrożyć w Polsce system kaucyjny. Uzupełniono go o dwa kluczowe projekty rozporządzeń. Jeden dotyczy wysokości kaucji za zwracane butelki i puszki, a drugi odnosi się do stawek opłat produktowych. Przedsiębiorcy będą musieli ją uiścić w przypadku nieuzyskania wymaganego poziomu recyklingu odpadów opakowaniowych bądź jeśli nie przystąpią do systemu kaucyjnego.
"Pojawienie się nowej wersji ustawy implementującej w naszym kraju system kaucyjny to bardzo dobra wiadomość. Powrót tej sprawy na rządową agendę oceniam bardzo pozytywnie – dzięki temu mamy jeszcze szanse, aby w terminie spełnić cele dotyczące poziomów zbiórki opakowań po napojach, które na kraje UE nakłada dyrektywa single use plastics. To również duży krok w kierunku czystszego środowiska, a także zwiększenia bezpieczeństwa surowcowego Polski" - wskazała w komentarzu dla PAP wiceprezes z grupy Tomra Anna Sapota.
Przedstawicielka branży recyklingu zwróciła uwagę, że w najnowszym projekcie ustawy udało się doprecyzować i uszczegółowić wiele kwestii postulowanych przez interesariuszy. Dzięki temu zwiększyć się ma transparentność i integralność projektowanego systemu.
Sapota wskazała m.in. na projekty rozporządzeń ws. wysokości kaucji oraz opłaty produktowej. Jeśli chodzi o wysokość kaucji, to w projektowanym rozporządzeniu określono ją na poziomie 50 groszy. Będzie ona doliczana do butelek na napoje z plastiku do 3 litrów, szklanych butelek wielorazowego użytku do 1,5 litra oraz metalowych puszek o pojemności do 1 litra.
"Kaucja została wyliczona na 50 groszy. Jest to kwota już od dawna funkcjonująca w przestrzeni publicznej jako właściwa, ale warto zauważyć, że właśnie w tym roku browary podniosły kaucję na butelkę zwrotną. Może pojawić się pytanie, czy 50 groszy to wystarczająca kwota" - zauważyła Sapota dodając, że kaucja to dla konsumenta podstawowy warunek, aby uczestniczyć w systemie, dlatego jej odpowiednia wysokość jest tak istotna.
"Warto docenić również pojawienie się zapisu, że odpady w ramach systemu są zbierane w sposób selektywny i w celu poddania ich recyklingowi. Ten cel wynika z dyrektywy SUP, ale warto o tym pamiętać i tego wymagać. Nie zbieramy tych opakowań, aby je składować czy spalać, ale po to, żeby je przetworzyć i stworzyć nowe butelki i puszki. To są cenne surowce, które można wielokrotnie przetwarzać. W ten sposób budujemy wspomniane wcześniej bezpieczeństwo surowcowe" - dodała przedstawicielka grupy Tomra.
Sapota wyjaśniła, że w projekcie ustawy doprecyzowano, na jakich zasadach sklepy będą zawierać umowy z operatorem (systemu kaucyjnego), a operatorzy – ze sklepami. Dodała, że każdy sklep o powierzchni sprzedaży do 200 m kw. będzie musiał uczestniczyć w systemie poprzez pobieranie kaucji przy sprzedaży napojów. Będzie mógł uczestniczyć także w przyjmowaniu zużytych opakowań. Każdy sklep powyżej 200 m kw. powierzchni sprzedaży będzie musiał uczestniczyć w systemie w obydwu zakresach. Sklepy do 200 m kw. będą musiały zawrzeć umowę przynajmniej z jednym operatorem, który się do nich zgłosi. W przypadku większych jednostek handlu, będą musiały zawrzeć umowę z każdym operatorem, który się do nich zgłosi. Operatorzy z kolei będą zobowiązani zawrzeć umowę z każdym sklepem powyżej 200 m kw. Operator będzie zobowiązany też zawrzeć umowę z producentami napojów.
"Wreszcie, w nowym projekcie pojawiło się jasne stwierdzenie, że osiągnięcie wskazanych w ustawie poziomów zbiórki jest możliwe do zrealizowania jedynie w ramach systemu kaucyjnego. Alternatywą pozostaje uiszczenie opłaty produktowej, aczkolwiek system kaucyjny jest efektywnym i sprawdzonym sposobem realizacji rozszerzonej odpowiedzialności producenta dla opakowań po napojach" - podkreśliła wiceprezes.
Sapota dodała, że ma nadzieję, iż po opublikowaniu nowego projektu ws. systemu kaucyjnego, prace nad ustawą zakończą się przed nadejściem jesieni.
Zgodnie z założeniami, system kaucyjny w Polsce miałby zacząć funkcjonować od 2025 roku.
Grupa Tomra dostarcza m.in. rozwiązania technologiczne dla branży recyklingu. Zajmuje się także projektowaniem, produkcją oraz sprzedażą maszyn umożliwiających zwrot zużytych opakowań po napojach.