W dobie inflacji i znacznego wzrostu kosztów utrzymania, z jakimi mierzymy się w Polsce w ostatnim czasie, na liście głównych oczekiwań pracowników wyraźnie wybijają się wysokość wynagrodzenia i stabilność zatrudnienia. Istotnym narzędziem motywacji zatrudnionych stała się więc odpowiednia pensja czy podwyżka. Jednak nadal niezwykle ważnym, pozafinansowym elementem przyciągnięcia i utrzymania najlepszych specjalistów w przedsiębiorstwie pozostają pakiety benefitów. „Raport Płacowy 2024” Hays Poland wskazuje, że ich wagę w procesie pozyskiwania nowych pracowników dostrzega 17 proc. pracodawców (ankieta wielokrotnego wyboru). Są istotne także w kontekście utrzymania zespołu – na brak lub niedopasowane pakiety benefitów wskazało 8 proc. pracowników, którzy rozważają zmianę pracodawcy. Według 22 proc. zatrudnionych benefity, jako jedne z głównych pozafinansowych czynników, mają wpływ na decyzję o przyjęciu oferty pracy.
Posiadanie w ofercie pakietu benefitów to jedno, drugie – właściwe ich dopasowanie do potrzeb zatrudnionych.
Dobrostan w centrum uwagi
Decyzje firm w tym obszarze muszą iść za potrzebami pracowników. Tym samym rośnie odsetek osób otrzymujących świadczenia pozapłacowe w miejscu pracy – w ciągu roku nastąpił wzrost o 12 pkt proc. i obecnie wynosi 77 proc. (Hays Poland, dane z 2024 r.).
„Ograniczenia budżetowe często uniemożliwiają firmom sprostanie wysokim oczekiwaniom finansowym specjalistek i specjalistów. W konsekwencji, pracodawcy w centrum uwagi coraz częściej stawiają pakiet benefitów, który postrzegają jako kluczowe narzędzie zatrzymywania talentów w organizacji” – wskazują autorzy „Raportu Płacowego 2024” Hays Poland.
Analizy Hays Poland wskazują, że dla pracowników najbardziej atrakcyjnym, standardowym świadczeniem pozapłacowym z obszaru ochrony zdrowia i wellbeingu jest rozszerzony pakiet opieki medycznej (48 proc. wskazań), natomiast 8 proc. oczekuje karty sportowej. Firmy nie zawsze jednak poszczególnym benefitom nadają właściwy priorytet. Często akcentowana jest np. karta sportowa, a rozszerzenie pakietu medycznego schodzi na dalszy plan.
Pakiet dopasowany do oczekiwań
Ofertę benefitów trzeba na bieżąco aktualizować – dopasowywać do warunków rynkowych, realnych potrzeb i nowych formuł korzystania ze świadczeń.
– W ostatnich latach obserwowaliśmy zmianę funkcji benefitów, co pokazuje, że ich główną rolą jest odpowiadanie na aktualne potrzeby pracowników. Może to dotyczyć różnych aspektów – finansów, rozrywki czy czasu wolnego. Trzeba jednak reagować na bieżąco i aktualizować ofertę. Pandemia była momentem, który uświadomił pracownikom konieczność dbania o własne zdrowie, stąd wzrost popularności pakietów medycznych. Do dzisiaj to jeden z najchętniej oferowanych przez pracodawców dodatków. Natomiast paradoksalnie wsparcie zdrowia psychicznego nie cieszy się zbytnią popularnością i tym obszarem pracownicy wolą zająć się samodzielnie – twierdzi Krzysztof Inglot, ekspert rynku pracy, założyciel Personnel Service.
Ekspert zaznacza, że po pandemii pracowników dotknęła mocno inflacja, i to również wpłynęło na podejście do benefitów. W ostatnich dwóch latach na popularności zyskuje dofinansowanie dojazdów do pracy czy darmowe wyżywienie. Są to benefity, które bezpośrednio obniżają koszty życia.
– Patrząc na preferencje pracowników, widać wyraźnie, że prym przed jakimkolwiek dodatkiem do wynagrodzenia wiodą pieniądze. Pracownicy, gdyby mogli zdecydować sami, zamiast kolejnych kursów mindfulness czy zajęć fitness woleliby mieć pieniądze, żeby sfinansować sobie takie aktywności we własnym zakresie. Choć oczywiście są sztandarowe benefity, jak właśnie pakiet medyczny czy karta sportowa, do których zatrudnieni zdołali już przywyknąć. A dla pracodawcy finansowanie tego rodzaju dodatków to także inwestycja w zdrowie pracownika – dodaje Krzysztof Inglot.
Obok kondycji psychicznej pracowników nie można jednak przechodzić obojętnie. Dane zebrane na zlecenie VanityStyle pokazują, że stres dla 45 proc. pracowników dużych i średnich firm w Polsce jest jednym z istotnych czynników stwarzających trudności w sferze zawodowej.
– Celem pracodawców powinno być nie tylko ograniczanie stresu w środowisku pracy, lecz również zapewnienie narzędzi, które pomogą pracownikom efektywnie radzić sobie z nim także w sferze prywatnej. Coraz więcej firm aktywizuje więc pracowników np. do zajęć ruchowych, organizuje sesje jogi, treningi mindfulness czy zapewnia dostęp do kart sportowych – podkreśla Joanna Skoczeń, prezes zarządu VanityStyle.
Technologie i nowe trendy
Potrzebę większego dbania o zdrowie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne pracowników, a także wellbeing, mocno uwypukliła pandemia COVID-19. Nastąpił znaczny wzrost świadomości w tym obszarze. Lata 2020–2022 przyniosły także boom na cyfrowe narzędzia i zdalną komunikację. Wprawdzie wraz z ustawaniem pandemii społeczeństwo wracało do tradycyjnych form obsługi, jednak wypracowane zostały nowe nawyki konsumenckie. Wpłynęło to również na sposób korzystania z części benefitów.
Pandemia przyspieszyła rozwój np. telemedycyny. Pracownicy, korzystający z pakietów medycznych, zaczęli oczekiwać zdalnego dostępu do niektórych usług. Sieci i placówki opieki zdrowotnej do dziś proponują więc opcję teleporad medycznych czy wideokonsultacji z lekarzami. Taki model z pewnością wejdzie już na stałe do oferty większości placówek.
Coraz mocniej na popularności zyskiwać zaczęły także zdalne konsultacje psychologiczne, ze względu na wygodę korzystania z nich, ale także większą dyskrecję. Rośnie tym samym rynek cyfrowych narzędzi i internetowych platform w bezpieczny sposób łączących psychoterapeutów i coachów z klientami. Dostęp do tego rodzaju platform zaczyna być włączany do pakietu benefitów pracowniczych.
Efektem zwiększenia poziomu digitalizacji w obszarze benefitów są ponadto cyfrowe systemy kafeteryjne, które zapewniają pracownikom dostęp do wszystkich ofert w jednym miejscu i pozwalają zarządzać pakietami świadczeń pozapłacowych. Systemy kafeteryjne przy okazji mogą rozwiązywać problem zróżnicowanych potrzeb pracowników.