Ilość towarów w magazynach jest obecnie dwukrotnie większa niż rok temu. Najwięcej niesprzedanych towarów nagromadziło się producentom maszyn (za 9,2 bln rubli białoruskich, czyli 3,3 mld zł), artykułów spożywczych (6, 6 bln rubli, czyli 2,4 mld zł), środków transportu oraz towarów chemicznych i tekstylnych – wynika z danych głównego urzędu statystycznego Biełstat.
Zaleganie towarów w magazynach niepokoi władze lokalne oraz najwyższe kierownictwo. W orędziu do narodu prezydent Alaksandr Łukaszenka zapowiedział interwencję u „miejscowych organów władzy", by "zapewnić rozładowanie magazynów”
Również gubernator obwodu brzeskiego Kanstancin Sumar ocenił, że ilość produkcji zalegającej w niektórych przedsiębiorstwach „przybiera niebezpieczne rozmiary”, i polecił rozwiązać ten problem.
Według białoruskiego banku centralnego przyczyną problemu jest „produkowanie przez zakłady przemysłowe takiej ilości towarów, jaka nie odpowiada wysokości zamówień na rynkach krajowym i zagranicznych, jak również niewystarczająca konkurencyjność niektórych rodzajów krajowej produkcji”.
„Normalną reakcją w takiej sytuacji byłoby obniżenie ilości produkcji – oświadczył w niezależnej gazecie internetowej „Biełorusskije Nowosti” białoruski analityk Wadzim Josub.
"W naszych warunkach, gdy mamy zatwierdzone plany wzrostu PKB i inne nakazowe wskaźniki, przedsiębiorstwa w wielu przypadkach nie mogą sobie na to pozwolić”.
Białoruski rząd założył na ten rok wzrost PKB w wysokości 8,5 proc.
W rezultacie, np. w magazynach brzeskich zakładów elektromechanicznych znajduje się ilość towarów odpowiadająca 10-miesięcznej produkcji, a w brzeskiej fabryce rajstop – 4-miesięcznej.
Przedstawiciel tej ostatniej powiedział „Komsomolskiej Prawdzie w Biełorussii”, że powodem niewystarczającego popytu jest tańsza produkcja z państw azjatyckich, takich jak Chiny czy Uzbekistan.
„Klienci częściej wybierają towar tańszy niż lepszej jakości(…) Na przykład w Uzbekistanie producenci przemysłu lekkiego mają ulgi: tańsze surowce i energię elektryczną. Konkurencja jest czymś normalnym, siłą napędową, ale nie po cenach dumpingowych” – dodał.
Problemem jest także niedostępność kredytów na modernizację przedsiębiorstw. Stopa dyskontowa jest obecnie na Białorusi bardzo wysoka – wynosi 28,5 proc., przez co zaciąganie kredytów jest nieopłacalne. Obserwatorzy są jednak zdania, że jej obniżenie jest mało prawdopodobne, gdyż zdestabilizowałoby sytuację na rynku walutowym – podkreślają „Biełorusskije Nowosti”.