Chiny nadal nie wróciły do normalności

Mikołaj ŚmiłowskiMikołaj Śmiłowski
opublikowano: 2022-06-19 20:00

Mimo stopniowego znoszenia obostrzeń pandemicznych chińska gospodarka pozostaje w stanie uśpienia. Na całkowite jej otwarcie przyjdzie poczekać kilka miesięcy.

Przeczytaj artykuł i dowiedz się:

  • jakie były skutki gospodarcze zakończenia lockdownu w Chinach
  • czemu nie przyniosło ono oczekiwanych efektów
  • jakie są dalsze prognozy dla tego kraju
  • kiedy zacznie ono oddziaływać na sytuacje w państwach zachodnich
Posłuchaj
Speaker icon
Zostań subskrybentem
i słuchaj tego oraz wielu innych artykułów w pb.pl
Subskrypcja

Produkcja przemysłowa Chin w maju była o 0,7 proc. wyższa r/r. Sprzedaż detaliczna również uległa poprawie i była niższa tylko o 7 proc. niż rok temu. Wznowienie pracy fabryk i portów było możliwe dzięki poluzowaniu restrykcji sanitarnych w Szanghaju. W porównaniu do europejskich standardów obostrzenia pandemiczne w Chinach pozostają jednak bardzo restrykcyjne. Testy w miejscach pracy, liczne badania i kontrole dławią aktywność konsumencką i czynią powrót do stanu sprzed 2020 r. wręcz niemożliwym.

Widać pozytywy

Chińskie akcje zamknęły sesję w środę, 15 czerwca, z najlepszym wynikiem w Azji - główny indeks CSI300 podniósł się o 1,3 proc. Kontrakty futures na dziesięcioletnie obligacje rządowe spadły o 0,1 proc. do najniższego poziomu od 20 maja, co sygnalizowało poprawę sentymentu i spadek awersji do ryzyka.

Głównym czynnikiem wpływającym pozytywnie na nastroje inwestorów były dane dotyczące przemysłu metalurgicznego. Produkcja stali oraz aluminium podskoczyła do rekordowych poziomów, co odczytano jako dowód całkowitego otwarcia hut. Ponadto zanotowano znaczący wzrost popytu ze strony państw zachodnich.

Istotne było zapotrzebowanie przedsiębiorstw lokalnych na te surowce, w szczególności branży samochodowej, która również leczy rany po dwuletnim zamknięciu. Dzięki otwarciu centrów produkcyjnych w Jilian i Szanghaju fabryki w maju opuściło 1,99 mln aut, o 0,7 mln więcej niż miesiąc wcześniej.

- Dodatnia dynamika rocznej produkcji dla grupy głównych metali nieżelaznych potwierdza, że mogą one pozostawać w okolicy poziomów bliskich do tych z początku roku, mimo spodziewanego wzrostu ich zużycia w miarę otwierania się chińskiej gospodarki po restrykcjach. Jest to czynnik sprzyjający słabnięciu presji inflacyjnej w średnim i długim terminie - mówi Kamil Cisowski, dyrektor zespołu analiz i doradztwa inwestycyjnego w DI Xelion.

Cień dawnych czasów

Rozmiary produkcji nie mają jednak znaczenia, kiedy brakuje chętnych na wytwarzane produkty. Sprzedaż samochodów w ubiegłym miesiącu była o 16 proc. niższa r/r. To jednak nic przy problemach sektora mieszkaniowego, który mierzy się z popytem o ponad 40 proc. mniejszym niż rok wcześniej. Naturalnym tego skutkiem jest ograniczenie inwestycji deweloperów, którzy na nowe projekty wydali 93 proc. kwoty z maja 2021 r.

Odbudowa produkcji przemysłowej też pozostawia wiele do życzenia, ponieważ liczne zakłady nie wznowiły jeszcze w pełni pracy. Dane z Szanghaju i innych miast wskazują, że aktywność w portach również jest znacznie poniżej poziomów sprzed pandemii. W tygodniu zakończonym 12 czerwca liczba statków, która opuściła szanghajski port stanowiła 53 proc. średniej z 2019 r.

21,1proc. r/r

O tyle niższy był dochód chińskich restauracji w maju 2022 r.

Władze pekińskie nadal korzystają z lockdownów i innych restrykcji jako narzędzi do zwalczania większych ognisk koronawirusa. Znikome efekty rezygnacji z całkowitego zamknięcia państwa mocno osłabią prognozy wzrostu gospodarczego Chin i uczynią osiągnięcie docelowego rocznego PKB na poziomie 5,5 proc. niemożliwym.

Dotychczasowe metody walki z koronawirusem okazują się nieskuteczne w przypadku szybciej rozprzestrzeniających się wariantów. Rezygnacja z całkowitego lockdownu na rzecz tych nakładanych w razie potrzeby mocno dobija konsumpcję. Konsumenci niechętnie dokonują większych inwestycji długoterminowych, gdyż obawiają się przyszłości. Ewentualne zamknięcie zakładu pracy czy kwarantanna pozbawiłaby ich dochodu i zostawiła z długiem.

Obecnie głównym problemem chińskiej gospodarki jest brak popytu wynikający z ubożejącego społeczeństwa. Nieważne jak tani jest kredyt, gdyż większość obywateli chce spłacić obecny dług, a nie zaciągać kolejny.

Craig Botham
główny ekonomista Pantheon Macroeconomics

Cierpliwość popłaci

Na razie zamiast wydawać, Chińczycy wolą oszczędzać - według danych Banku Ludowego Chin w pierwszych pięciu miesiącach 2022 r. oszczędności konsumentów wzrosły o 7,86 bln CNY. Dzieje się tak, gdyż dotychczas wsparcie rządowe dotyczyło głównie przedsiębiorstw, a nie obywateli tracących pracę czy inne źródło dochodu.

W zeszłym miesiącu chiński rząd wprowadził pakiet rozporządzeń, dotyczący dodatkowych zwolnień z podatku i dotacji do inwestycji infrastrukturalnych. Kluczowe stopy procentowe pozostają bez zmian, co jest celowym ruchem mającym uniezależnić yuana od amerykańskiego dolara.

Dodatkowe wydatki
Dodatkowe wydatki
Samorządy terytorialne, obciążone kosztami testów na koronawirusa będą się musiały dodatkowo pogodzić z mniejszymi wpływami z podatków. Pozostaje im liczyć na dotacje do inwestycji w infrastrukturę.

Zdaniem analityków cytowanych przez agencję Bloomberg chińska gospodarka pokonała kryzys związany z wariantem omikron koronawirusa. Jako że daleko jej jednak do efektywności sprzed pandemii, decydenci będą stymulować konsumpcję i inwestycje, co przyniesie pierwsze pozytywne efekty w drugiej połowie 2022 r.

Z perspektywy gospodarek zachodnich kluczowa pozostaje kwestia obostrzeń covidowych. Dopóki utrzymywane są obowiązkowe testy i kwarantanny, łańcuchy dostaw nie zostaną odblokowane, a eksport chińskiego przemysłu pozostanie ograniczony.

- Prawdą jest, że masowe testy na Covid-19 budzą lekki niepokój, ale zarówno oficjalne dane z chińskiej gospodarki za maj, jak i różnego rodzaju szybkie wskaźniki z chińskiej gospodarki budzą u mnie ostrożny optymizm. W obliczu wysokiego poziomu zapasów na wielu rynkach rozwiniętych, w szczególności USA, w sytuacji chłodzenia koniunktury może się okazać, że deficyty wielu towarów zaczną silnie maleć w drugiej połowie roku - mówi Kamil Cisowski.

Chin w pigułce

WskaźnikZmiana r/r w maju 2022 r.
produkcja przemysłowawzrost o 0,7 proc.
sprzedaż detalicznaspadek o 6,7 proc.
inwestycje w aktywawzrost o 6,2 proc.
bezrobociespadek o 0,2 proc.
produkcja energii elektrycznejspadek o 3,3 proc.