Mówimy Ukrainie, że mają bardzo cenne metale ziem rzadkich. Chcemy, by zastawili je jako gwarancję. Chcemy gwarancji, bo dajemy im pieniądze garściami - powiedział 3 lutego w swoim stylu Donald Trump, prezydent Stanów Zjednoczonych. Kurs Coal Energy, spółki notowanej na GPW, która wywodzi się z Ukrainy, ale siedzibę ma w Luksemburgu, wynosił wówczas około 0,9 zł, a dzienny wolumen obrotu nie przekraczał 10 tys. sztuk.
Trzy dni później nastąpiła eksplozja notowań po tym, jak pojawiły się nieoficjalne informacje o rychłym przedstawieniu planu pokojowego dla Ukrainy. Kurs Coal Energy podskoczył o 33 proc., a wolumen obrotu wyniósł 653 tys. sztuk. Na rekordowej sesji 19 lutego kurs przekroczył 5 zł, a wolumen obrotu sięgnął 5,3 mln sztuk. Od tego czasu cena zeszła do 3 zł, zainteresowanie trochę spadło, a firma w lakonicznym komunikacie poinformowała, że w związku z nadaniem priorytetu działalności w Unii Europejskiej sprzedała spółkę zależną Ukrmineral Trading. To o tyle istotne, że oznacza faktyczne zakończenie działalności za wschodnią granicą. Do Ukrmineral Trading należy 99 proc. akcji kopalni Św. Matrony znajdującej się blisko miasta Torećk w obwodzie donieckim. To teren, który w styczniu znalazł się na linii frontu. Kopalnia już od lutego 2022 r. nie prowadziła wydobycia i według danych z raportu spółki za 2023 r. była ostatnim podmiotem w grupie zajmującym się formalnie tą działalnością. Udziały sprzedano za 50 tys. UAH.
Węgiel nadal priorytetem
Przed laty wszystkie kopalnie należące do Coal Energy znajdowały się w Zagłębiu Donieckim. W 2014 r. większość znalazła się na terytorium okupowanym, tzw. DNR, w wyniku czego spółka utraciła nad nimi kontrolę.
- Już na początku wojny zarząd spółki postanowił relokować swoją działalność do Polski, która posiada dobrze rozwinięty sektor wydobywczy węgla kamiennego. Coal Energy nabyło zarejestrowaną w Polsce spółkę Advanced Industrial Technologies sp. z o.o. (AIT), która zajmuje się pracami górniczymi dla największych podmiotów operujących w sektorze węglowym w Polsce. Obecnie spółka AIT zatrudnia prawie 100 osób, w większości pracujących wcześniej w Ukrainie dla Coal Energy. Planujemy znacząco zwiększyć zakres prac wykonywanych przez AIT, przy jednoczesnym zwiększeniu liczby pracowników spółki - deklaruje Elena Biełousowa, odpowiedzialna w spółce za relacje inwestorskie.
Jak deklaruje, grupa skupi się na rozszerzeniu obecności w Polsce i analizuje możliwość realizacji projektów związanych ze świadczeniem rozmaitych usług dla koplań.
Chodzi m.in. o wydobycie węgla różnymi metodami, zwłaszcza w trudnych warunkach górniczo-geologicznych wymagających wprowadzenia nowych technologii górniczych. Spółkę interesuje także drążenie wyrobisk górniczych, w tym stosowanie zaawansowanych technologii, pozwalających na znaczne obniżenie kosztów drążenia.
- W tym celu badane są nowe urządzenia do wyrobisk górniczych i nowe technologie ich mocowania - mówi Elena BIełousowa.
Grupa zamierza także świadczyć usługi konsultingowe związane z rozwiązywaniem problemów ochrony wyrobisk górniczych przed negatywnym wpływem działalności górniczej na wszystkich etapach eksploatacji kopalni.
- Niezależnie od obecności w Polsce, przyglądamy się z uwagą innym rynkom, gdzie możemy wykorzystać swoją wiedzę w zakresie wydobywania węgla kamiennego i koksującego. Węgiel, jako surowiec energetyczny, ale także jako niezbędny komponent dla produkcji stali, jeszcze długo będzie wydobywany, dlatego Coal Energy wiąże swoją przyszłość z węglem jako surowcem strategicznym - dodaje Elena Biełousowa.
Powód do spekulacji
To jednak nie węgiel, ale metale ziem rzadkich podgrzewały spekulacje na kursie Coal Energy. Elena Biełousowa przypomina, że zgodnie z opublikowaną w 2023 r. strategią spółka bada możliwość pracy przy wydobyciu minerałów z unijnej listy minerałów krytycznych. Lista minerałów krytycznych niezbędnych dla rozwoju gospodarczego Unii Europejskiej obejmuje m.in. takie minerały jak miedź, fosfor, metale ziem rzadkich, grafit, lit, a także węgiel koksujący.
Zgodnie z opublikowaną w 2023 r. strategią spółka bada możliwość pracy przy wydobyciu minerałów z unijnej listy minerałów krytycznych.
- Posiadamy praktyczną wiedzę w jaki sposób efektywnie wydobywać węgiel koksujący, którego zasoby są w Polsce. Współpracujemy z firmami prowadzącymi eksplorację tego krytycznego minerału w Polsce, ale prowadzimy także analizy procedur i systemu prawnego obowiązującego w Unii Europejskiej pod kątem ubiegania się w przyszłości o możliwość zbadania i ewentualnego wydobywania innych minerałów krytycznych - mówi Elena Biełousowa.
Jak dodaje, złoża minerałów ziem rzadkich w Ukrainie to temat, który będzie wymagał dokładniejszych badań geologicznych.
- Tylko wtedy będzie można określić, jak duże są te zasoby, a co najważniejsze, czy możliwe jest rozpoczęcie ich wydobycia i czy ten projekt inwestycyjny się opłaci? Bez tych, nie ukrywajmy, kosztownych i czasochłonnych działań przygotowawczych, temat wydobycia minerałów ziem rzadkich w Ukrainie wiąże się ze znacznym ryzykiem - podkreśla przedstawicielka Coal Energy.
Zaznacza jednak, że spółka dostrzega możliwość uzyskania zleceń w zakresie przygotowania niezbędnej dokumentacji technicznej, analizy informacji geologicznych i stworzenia modelu finansowo-ekonomicznego eksploatacji złóż minerałów krytycznych w Ukrainie.
- Spółka jest na to gotowa, posiada zasoby i, co najważniejsze, wiedzę w tym zakresie - mówi Elena Biełousowa.
Ograniczona wiedza
Kapitalizacja Coal Energy wynosi obecnie 131 mln zł.. Największym akcjonariuszem - z ponad 60-procentowym udziałem - jest Lycaste Holdings, cypryjski podmiot, którego połowa należy do Wiktora Wyszniewieckiego, prezesa Coal Energy. Niespełna 15 proc. akcji giełdowej firmy należy do menedżerów spółek zależnych, a w wolnym obrocie jest 25 proc. Wbrew zapowiedziom Coal Energy nie opubilkował do końca 2024 r. raportu finansowego za rok obrotowy zakończony w czerwcu ubiegłego roku i notorycznie ma z tym problemy. Ostatnie dane finansowe dotyczą pierwszego kwartału tegoż roku (czyli trzech miesięcy zakończonych 30 września 2023 r.). Przychody wyniosły 1 tys. USD, a strata netto 77 tys. USD.
