Wśród najważniejszych wydarzeń dotyczących finansów w 2006 r. znalazło się rozpoczęcie prac nad nową ustawą o finansach publicznych, która ma zwiększyć przejrzystość wydawania publicznych pieniędzy. Do przyszłorocznego budżetu włączono (po raz pierwszy) środki z Unii Europejskiej.
Dla systemu podatkowego ważne były nowelizacje kilku ustaw, m.in. o podatku PIT, CIT, ordynacji podatkowej oraz ustawy o podatku od spadków i darowizn, która zwalnia z podatku darowizny otrzymane od najbliższej rodziny. Zmiany wejdą w życie na początku 2007 r.
Poniżej przypominamy najważniejsze wydarzenia 2006 r.
STYCZEŃ
9.1. - Zyta Gilowska została wicepremierem i ministrem finansów, zastępując na stanowisku ministra Teresę Lubińską. Obejmując funkcję największy nacisk położyła na reformę finansów publicznych oraz zmiany podatkowe. Zapowiedziała też, że chce "porządnie" zabrać się za kontrolę wydatków i egzekwowania dyscypliny budżetowej.
Powierzenie tej funkcji Gilowskiej, jako byłemu politykowi PO, było zaskoczeniem. Opozycja oceniała, że świadczy to z jednej strony o słabości kadrowej rządu PiS, a z drugiej - jest szansą na reformę finansów. Ekonomiści komentowali, że Gilowska w rządzie stanowi "gwarancję racjonalnej polityki fiskalnej" i jest "strażnikiem pieniędzy publicznych".
25.1. Sejm uchwalił budżet państwa na 2006 r., z deficytem 30,54 mld zł. Ponieważ PiS nie miał wówczas większości w Sejmie, opozycja przegłosowała wiele niezgodnych z wolą rządu poprawek. W swoich pracach parlament przekroczył zapisany w konstytucji 4- miesięczny termin na przekazanie budżetu do podpisu prezydenta, licząc od czasu przesłania projektu do Sejmu.
LUTY
11.2. - Wicepremier Zyta Gilowska ogłosiła propozycje najważniejszych zmian podatkowych. Główny nacisk położyła na redukcję kosztów pracy przez obniżkę składki rentowej z 13 do 10 proc., przywrócenie waloryzacji w podatku PIT oraz ułatwienia dla przedsiębiorców. Koszt reformy oceniła na ok. 11 mld zł.
MARZEC
31.3. - Ministerstwo Finansów ogłosiło, że zapowiadane w programie wyborczym PiS dwie stawki podatku PIT - 18 i 32 proc. - zostaną wprowadzone od 2009 r. Zaproponowało też ulgę podatkową dla rodzin z co najmniej trójką dzieci. Pojawiła się też propozycja obniżenia składki rentowej z 13 proc. do 9 proc., a składki chorobowej z 2,45 proc. do 1,80 proc. Przedsiębiorcy ocenili, że zmiany te idą w dobrym kierunku, ale są niewystarczające.
KWIECIEŃ
7.4. Wicepremier Zyta Gilowska przedstawiła główne założenia projektu ustawy o finansach publicznych, która miała zreformować finanse państwa. Chodziło o włączenie do budżetu państwowych funduszy celowych, likwidację zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz uznanie środków UE za dochody budżetu państwa. Jak powiedziała, zwiększy to jawność i przejrzystość finansów publicznych.
CZERWIEC
13.6. - Rząd przyjął założenia makroekonomiczne do projektu budżetu na 2007 rok, zaznaczając, że będzie realizowana tzw. kotwica budżetowa, czyli 30-miliardowy deficyt. Dochody na 2007 r. zaplanowano na 213,1 mld zł, a wydatki - ok. 243,14 mld zł. Zapisano, że wzrost PKB wyniesie 4,6 proc., a średnioroczna inflacja - 1,9 proc.
23.6. - Wicepremier, minister finansów Zyta Gilowska została zdymisjonowana po tym, jak Rzecznik Interesu Publicznego złożył do sądu wniosek o jej lustrację - podejrzewając ją o zatajenie współpracy ze służbami specjalnymi PRL. Gilowska powiedziała wówczas, że stała się "przedmiotem szantażu lustracyjnego".
24.6. - Ministrem finansów został na ok. trzy tygodnie ekonomista Paweł Wojciechowski. W latach 1999-2005 był on prezesem zarządu Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego Allianz Polska. Wojciechowski zapowiedział utrzymanie głównych kierunków polityki gospodarczej. Ministrem był do czasu zmian w rządzie w połowie lipca, gdy Jarosław Kaczyński zastąpił na stanowisku premiera Kazimierza Marcinkiewicza.
LIPIEC
13.7. Ministrem finansów został dotychczasowy wiceminister, Stanisław Kluza. Wcześniej - od 2002 r. - Kluza był związany z Bankiem Gospodarki Żywnościowej, gdzie pełnił funkcję dyrektora oraz głównego ekonomisty.
21.7. - Sejm rozpoczął prace nad pakietem zmian podatkowych. Jarosław Neneman - ówczesny wiceminister finansów - podkreślał, że jedną z najważniejszych zmian jest redukcja klina podatkowego. Powiedział, że planowana w tym celu obniżka składki rentowej i chorobowej nie jest duża, ale przyniesie spodziewane efekty. Opozycja oceniała, że są to jedynie kosmetyczne zmiany.
SIERPIEŃ
11.8. - Odpowiedzialna za budżet zadaniowy minister w Kancelarii Premiera, Teresa Lubińska ogłosiła, że w 2009 roku po raz pierwszy będzie sporządzony budżet zadaniowy, co ma zwiększyć przejrzystość finansów publicznych i jasno określić, na jakie zadania przeznaczane są pieniądze publiczne.
WRZESIEŃ
22.9. - Zyta Gilowska wróciła na stanowisko wicepremiera i ministra finansów, po tym, gdy 6 września Sąd Lustracyjny orzekł, że złożyła prawdziwe oświadczenie lustracyjne, iż nie była agentem SB. Już wcześniej premier Jarosław Kaczyński kilkakrotnie zapraszał ją do powrotu do rządu i powtórzył zaproszenie po ogłoszeniu wyroku przez Sąd Lustracyjny. Kilka dni po powrocie Gilowskiej, jej poprzednik, Stanisław Kluza, został przewodniczącym Komisji Nadzoru Finansowego.
14.9. - Rząd wycofał się z propozycji obniżenia klina podatkowego. Zrezygnowano z planowanej obniżki składki rentowej z 13 do 9 proc. i chorobowej z 2,45 do 1,80 proc., co miało kosztować ponad 10 mld zł.
27.9. - Rząd przyjął projekt budżetu na 2007 rok, z deficytem 30 mld zł. Dochody budżetu zaplanowano na 226,8 mld zł, przy wydatkach 256,8 mld zł i deficycie 30 mld zł. Do dochodów po raz pierwszy włączono środki z UE, wynoszące 14,68 mld zł. Dochody podatkowe i niepodatkowe zaplanowano na 212,14 mld zł. Gilowska oceniła, że projekt budżetu jest niezły i nowatorski. Organizacje przedsiębiorców ostro skrytykowały rząd za to, że nie ogranicza deficytu.
PAŹDZIERNIK
11.10. - Sejm przeprowadził pierwsze czytanie projektu budżetu na 2007 r. Platforma Obywatelska złożyła wniosek o jego odrzucenie w całości, argumentując, że doprowadzi on do "lawinowego wzrostu długu publicznego". Według PO, rząd zmarnował szansę na reformę podatków i finansów publicznych przy dobrej koniunkturze gospodarczej.
18.10. - Sejm znowelizował ustawę o podatku od spadków i darowizn, dzięki której nie będziemy płacić podatku od darowizn otrzymanych od najbliższej rodziny, czyli m.in. małżonków, rodziców, dziadków i rodzeństwa. Zmiany wejdą w życie w 2007 r.
27.10. - Sejm znowelizował ustawę o podatku PIT, zgodnie z którą w 2007 i w 2008 roku nadal będziemy płacić podatki według dotychczasowych stawek - 19, 30 i 40 proc. Stawki zostaną obniżone w 2009 r., kiedy mają wynosić 18 i 32 proc. Ministerstwo Finansów oceniło, że podatki będą nieco niższe, dzięki podwyższeniu progów podatkowych. Sejm wprowadził też nową ulgę - 120 zł na każde dziecko oraz zwolnił z podatku sprzedaż mieszkania, w którym właściciel mieszkał dłużej niż rok. Posłowie zmienili też ustawę o podatku CIT i ordynację podatkową. Na rozpatrzenie czeka wciąż projekt nowelizacji VAT.
LISTOPAD
14.11. - Komisja Europejska (KE) zarzuciła Polsce, że nie podejmuje działań, by zgodnie z wcześniejszymi zobowiązaniami zejść z deficytem finansów publicznych do 3 proc. PKB w roku 2007. Komisja otworzyła drugi etap procedury w sprawie nadmiernego deficytu w Polsce. Gilowska poinformowała, że Polska powinna spełnić kryteria strefy euro w 2009 roku.
16.11. - Sejm rozpoczął prace nad projektem nowelizacji ustawy o finansach publicznych, przewidującym włączenie do budżetu państwa środków unijnych. Gilowska podkreśliła, że jest to pierwszy etap gruntownej reformy finansów publicznych. Kolejne zmiany zaplanowano na przyszły rok.
29.11. - Rząd przyjął program konwergencji, czyli dokument, który prezentuje Unii Europejskiej wyniki ekonomiczne Polski. Premier Jarosław Kaczyński powiedział, że sytuacja gospodarcza jest "we wszystkich wymiarach bardzo dobra". W programie zapisano, że Polska spełni kryteria strefy euro w 2009 r, kiedy to deficyt osiągnie 2,9 proc. PKB.
29.11. - Wiceminister finansów Elżbieta Suchocka-Roguska poinformowała, że na koniec 2006 r. deficyt budżetu wyniesie 27 mld zł, czyli o 3,5 mld zł mniej, niż zaplanowano w ustawie budżetowej.
GRUDZIEŃ
1.12. - Weszło w życie rozporządzenie Ministerstwa Finansów, znoszące 10 proc. akcyzę na kosmetyki. W rozporządzeniu obniżono również akcyzę na stare samochody.
8.12. - Sejm znowelizował ustawę o finansach publicznych, zgodnie z którą do budżetu państwa zostaną włączone środki unijne.
12.12. - Zyta Gilowska poinformowała o planach obniżenia kosztów pracy. Według niej, w 2008 roku składka rentowa zostanie zmniejszona z 13 do 10 proc., a w 2009 roku - z 10 do 7 proc. "W ten sposób będą realizowane obietnice wyborcze" - powiedziała.
15.12. - Sejm uchwalił budżet na 2007 r. Dochody przekroczą 227,8 mln zł, przy wydatkach 257,8 mld zł i deficycie 30 mld zł. Według wicepremier Zyty Gilowskiej, jest to "dobry budżet". Sejm nie zgodził się na postulowane przez opozycję cięcia w administracji publicznej. (DI, PAP)