— Uwaga deweloperów i funduszy skoncentrowała się na obiektach, które można przebudować. Rekultywuje się też tereny poprzemysłowe, na których deweloperzy realizują różnorodne projekty. W Warszawie przykładami są inwestycje biurowe i mieszkaniowe w Porcie Praskim czy projekty komercyjne i mieszkaniowe wyrastające na niegdyś przemysłowej Woli — wskazuje Jan Jakub Zombirt, dyrektor w dziale doradztwa strategicznego JLL.

W budowie jest też wiele innych kompleksów wielofunkcyjnych.

— Przykładem są dawna Warszawska Wytwórnia Wódek Koneser, EC Powiśle oraz Browary Warszawskie. W ciągu dwóch lat w podobnych inwestycjach powstanie około 120 tys. mkw. biur z tzw. „historyczną duszą”, czyli takich, w których przynajmniej część projektu będą stanowiły obiekty zrewitalizowane — mówi Lidia Malec, ekspert z działu powierzchni biurowych Savills.

Coraz częściej ratunkiem dla deweloperów są rozbiórki. Przy rondzie Dmowskiego w stolicy wyburzono m.in. Universal i Rotundę, na miejsce których wrócą obiekty w nowoczesnym wydaniu.

— Nowy biurowiec planowany jest przy Emilii Plater, w miejscu pawilonu Emilia, i przy Świętokrzyskiej 36, gdzie rozebrano stary budynek. W miejscu CH Jupiter przy Towarowej stanie nowoczesna galeria handlowa i centrum rozrywki — wymienia Bartłomiej Zagrodnik, prezes Walter Herz.

Opłacalna okazała się również rozbiórka budynku Ilmetu przy rondzie ONZ, który ma zastąpić okazała wieża. Zniknąć mają również zabudowania z połowy lat 90. XX w., położone wzdłuż ulicy Kasprzaka, w których mieściła się siedziba banku BGŻ. Powstać mają tam nowe budynki kompleksu Lixa .

— Postawienie nowego budynku oznacza najczęściej mniejsze ryzyko inwestora w związku z brakiem „niespodzianek”, powodujących dodatkowe koszty podczas realizacjiprojektu. Ponadto, w takiej sytuacji zdecydowanie pewniejsza jest data realizacji, a deweloper ma mniej ograniczeń technicznych czy budynkowych, jak wielkość piętra albo dostęp do światła dziennego — tłumaczy Radosław Pawlak, dyrektor działu powierzchni biurowych CBRE.

Budowa od postaw w większości przypadków jest też szybsza.

— Realizowany kompleks ArtN, powstający na terenie dawnej fabryki Norblina, będzie oddany do użytku po 36 miesiącach budowy, tymczasem realizacja nowej inwestycji tego typu z reguły trwa nie dłużej niż 20-24 miesiące. Co ważne, należy współpracować z konserwatorem zabytków, a to wydłuża oddanie budynku do użytku — mówi Anna Górska-Kwiatkowska, dyrektor ds. reprezentacji wynajmujących w Cushman & Wakefield.

Bez względu na to, czy inwestor zdecyduje się na rewitalizację, czy wyburzenie starego obiektu i postawienie w jego miejscu nowego, wydatek nie będzie mały.

— W przypadku typowych biurowców i przy częściowej modernizacji właściciele budynków muszą liczyć się z kosztami na poziomie 200-300 EUR za 1 mkw. powierzchni najmu brutto. W przypadku większych zmian strukturalnych budynku, polegających na gruntownej modernizacji, przedział kosztowy może wynosić od 700 do nawet 1,2 tys. EUR za 1 mkw. powierzchni najmu brutto, zbliżając się do kosztów realizacji nowego obiektu klasy A, które wynoszą ponad 1,6 tys. EUR za 1 mkw. W przypadku wyburzenia należy doliczyć jeszcze koszt rozbiórki poprzedniego budynku — tłumaczy dr Bolesław Kołodziejczyk, dyrektor działu badań rynkowych i doradztwa w firmie Cresa Polska. © Ⓟ