Zegar tyka. Do końca 2018 r. hutnicze firmy muszą zrealizować gigantyczne inwestycje w ochronę środowiska, by sprostać wymogom unijnej dyrektywy IED. Największe — przekraczające 400 mln EUR — czekają ArcelorMittal Poland (AMP).

— Już realizujemy pierwszą dużą inwestycję, która pozwoli nam spełnić wymogi BAT (najlepszych dostępnych technik). To modernizacja wydziału węglopochodnych w Koksowni Zdzieszowice, za 205 mln zł, która zostanie zakończona w 2016 r., czyli dwa lata wcześniej, niż wymagają przepisy — mówi Sanjay Samaddar, prezes AMP.
Ostatni piec
Kluczowy jest jednak inny projekt inwestycyjny. Chodzi o modernizację jedynego działającego w krakowskiej hucie wielkiego pieca. Może on zostać zatrzymany, jeśli koncern nie zdecyduje się na jego unowocześnienie.
— Prowadzimy z przedstawicielami rządu dialog, od którego zależy, czy zainwestujemy w piec i utrzymanie produkcji stali w Krakowie, czy też będzie tam prowadzona jedynie działalność przetwórcza — informuje Sanjay Samaddar. Zatrzymanie pieca to duży problem społeczny. Dzięki niemu pracę ma ponad 1,5 tys. osób.
— Prowadzimy rozmowy ze stroną społeczną. Pracownicy mają świadomość, w jakiej jesteśmy sytuacji. Przedstawiliśmy rządowi kilka propozycji, których realizacja dałaby szansę na utrzymanie produkcji części surowcowej w krakowskim zakładzie przy jednoczesnej realizacji inwestycji wynikających z zapisów IED w pozostałych oddziałach — zaznacza Sanjay Samaddar.
Hutnicze postulaty
Pierwszy postulat dotyczy zwolnienia hutnictwa, jako sektora energochłonnego,z podatku akcyzowego za energię elektryczną. — Polska to jedyny kraj w Unii Europejskiej, w którym korporacje zużywające duże ilości prądu są obciążone tym podatkiem — mówi Sanjay Samaddar.
Ministerstwo Finansów nie chce jednak słyszeć o ulgach — przynajmniej na razie. „Przepisy Unii Europejskiej dopuszczają wprawdzie obniżki podatku akcyzowegood zużycia energii elektrycznej wykorzystywanej przez przedsiębiorstwa energochłonne jednakże pod warunkiem, że przestrzegane są minimalne poziomy jej opodatkowania.
Zatem postulowane przez branżę energochłonną całkowite zwolnienie od akcyzy nie jest możliwe. Natomiast częściowe zwolnienie w podatku akcyzowym od energii elektrycznej dla przedsiębiorstw energochłonnych nie może zostać wprowadzone do czasu wygaszenia przez Komisję Europejską wobec Rzeczypospolitej Polskiej procedury nadmiernego deficytu” — czytamy w odpowiedzi resortu finansów na pytania „PB”. Może to nastąpić najwcześniej w przyszłym roku. Drugi postulat AMP dotyczy innego paliwa — gazu.
— Chodzi o realne uwolnienie rynku, abyśmy swobodnie mogli kupować gaz u różnych dostawców unijnych. Polska ma najdroższy gaz w regionie — twierdzi Sanjay Samaddar. Rodzime firmy teoretycznie mogą kupować gaz u wielu — także zagranicznych — dostawców. Jednak opłaty na interkonektorach niweczą opłacalność takich transakcji. Tymczasem ArcelorMittal Poland, jako globalny koncern, chętnie kupowałby atrakcyjny cenowo gaz na rynku europejskim.
Unijne wsparcie
AMP nie poprzestaje na postulatach dotyczących zakupu mediów. Koncernowi zależy na szybkim wdrożeniu „projektu Nowa Huta Przyszłości”. Chodzi o współpracę samorządów Krakowa i Małopolski z krakowskim zakładem, dzięki której m.in. na zbędnych terenach huty oraz gruntach samorządowych będą mogli inwestować przedsiębiorcy oraz sam AMP. Powstałby wówczas przemysłowy park technologiczny, w którym wytwarzane byłyby nowoczesne produkty stalowe oraz wyroby, do których produkcji zużywana jest stal.
— Utworzonych zostałoby kilka tysięcy miejsc pracy — ocenia Sanjay Samaddar.
Przedstawiciele krakowskiego samorządu nie próżnują. Została już powołana spółka, która szuka inwestorów do projektu Nowej Huty Przyszłości oraz stara się o unijne wsparcie dla inwestycji. AMP także zależy na dotacjach z Brukseli na inwestycje środowiskowe oraz projekty innowacyjne, poprawiające jakość produkcji. Nie jest bez szans.
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju informuje, że w perspektywie 2014-20 dofinansowanie z Brukseli „na przedsiębiorczość” jest szacowane na 18-20 mld EUR. Resort podkreśla, że hutnictwo jest wykluczone z regionalnej pomocy inwestycyjnej, ale może korzystać z funduszy na B+R i ochronę środowiska „w oparciu o rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych (tzw.GBER)”.
W rękach górników
Niezależnie od rządowych decyzji koncern rozbuduje krakowską gorącą walcownię blach.
— Decyzja już zapadła. Zainwestujemy 25 mln EUR w dostawienie tzw. pieca pokrocznego, dzięki czemu zwiększymy możliwości i wachlarz produktów walcowni — mówi Sanjay Samaddar. „PB” informował kilka tygodni temu, że koncern przymierza się do tej inwestycji. Wówczas jednak eksperci sugerowali, że powstać może także ocynkownia, dzięki której AMP będzie mógł oferować wysokiej jakości blachy nie tylko dla budownictwa, ale także dla motoryzacji.
— Pozostałe inwestycje uzależniamy od tego, czy będzie pracował wielki piec — twierdzi szef AMP.
Jego funkcjonowanie może być ważne nie tylko dla AMP, ale także dla kontrahentów, np. Jastrzębskiej Spółki Węglowej, dostarczającej węgiel do produkcji koksu, zużywanego w procesie wielkopiecowym. Sanjay Samaddar informuje, że JSW, po niedawnym strajku, wznowiła dostawy, ale ich jakość jest gorsza. Zapewnia jednak, że JSW pozostanie strategicznym partnerem koncernu, a jeśli zdecyduje się on na inwestycje, może nawet zwiększyć zamówienia — o ile w Jastrzębiu zwiększą wydobycie. © Ⓟ
OKIEM DYSTRYBUTORA
Za granicą mają lepiej
ROBERT WOJDYNA
współwłaściciel Konsorcjum Stali
Wyłączenie wielkiego pieca w Krakowie będzie problemem dla branży hutniczej, bo spowoduje zwiększenie i tak już dużego importu. Będzie to także duży problem polityczny i społeczny. Rynek odbiorców natomiast niemal nie odczuje skutków. Na świecie mamy nadprodukcję stali, coraz aktywniej na nasz rynek wchodzą więc dostawcy ze Wschodu, nawet z Chin. Nasz przemysł hutniczy przestaje być konkurencyjny także wobec dostawców z Europy Zachodniej. Początkowo myślałem, że dostawcy z innych państw Unii Europejskiej wysyłają do nas nadwyżki. Kontrahenci zachodnioeuropejscy tłumaczą nam jednak, że mają tańszy prąd i gaz, dlatego mogą sprzedawać wyroby taniej.