Globalne ocieplenie stworzy nowe potęgi

Globalne ocieplenie ma nie tylko negatywne skutki. Topniejące pola lodowe w Arktyce otworzą nowe szlaki żeglowne oraz dadzą dostęp do złóż surowców energetycznych, leżących pod dnem Oceanu Arktycznego, wynika z analizy agencji Bloomberga.

Arktyczne lodowce topnieją w coraz szybszym tempie. Zeszłego lata obszar Oceanu Arktycznego pokryty przez lód był już o połowę mniejszy niż przeciętnie w latach 80 – tych i 90 – tych. Jeszcze bardziej, bo aż o 80 proc., zmalała grubość jego pokrywy. To otwiera możliwość skrócenia szlaków żeglownych łączących europejskie i amerykańskie wybrzeża północnego Atlantyku z Północno-Wschodnią Azją. Ustępowanie lodowca ułatwia także eksplorację dna Oceanu Arktycznego, które – według danych administracji amerykańskiej – kryje 30 proc. nieodkrytych światowych złóż gazu ziemnego i 13 proc. złóż ropy.

- To może zmienić geopolityczną mapę świata i wykreować nowe potęgi energetyczne – komentuje agencja Bloomberg.

Jak ocenia prezydent Islandii, Olafur R. Grimsson, otwarcie nowych szlaków żeglownych może być przełomem na miarę tego, jaki dokonał się w 1869 r. na skutek otwarcia Kanału Sueskiego. Łącząc Morze Śródziemne z Morzem Czerwonym kanał pozwolił na skokowe zwiększenie wymiany handlowej między Europą i Azją.

O dostęp do stających otworem bogactw już teraz trwa zacięta walka. W myśl prawa międzynarodowego żaden z krajów nie może rościć sobie praw do bieguna północnego, a strefy ekonomiczne Rosji, USA, Kanady, Norwegii i Danii mogą sięgać najwyżej 200 mil morskich od ich wybrzeży. Mimo to Rosja już w 2001 r. złożyła do Narodów Zjednoczonych wniosek o poszerzenie swojego terytorium o część arktycznego szelfu, a to pierwszy krok, by móc rozpocząć eksploatację wyłaniających się spod lodu złóż. Jak zauważa Bloomberg, historia pokazuje, że zmiany klimatyczne mogą obalać stare i kształtować nowe potęgi morskie.

- Era wielkich odkryć geograficznych, która doprowadziła Kolumba na wybrzeże Ameryki, przypadła na okres tzw. małej epoki lodowcowej. Obniżenie średniej temperatury na półkuli północnej o 1 stopień zamknęło część szlaków używanych przez Wikingów, stawiając tamę kolonizacji Grenlandii – przypomina Bloomberg.

Również tym razem konsekwencje mogą być trudne do przewidzenia. Wielu specjalistów ocenia, że skrajne zjawiska pogodowe, takie jak huragan Sandy w USA, czy rekordowo ostra ostatnia zima w Chinach, to skutek właśnie ocieplenia klimatu. Według oszacowań administracji USA ilość dwutlenku węgla w atmosferze ziemskiej osiągnęła najwyższą wartość od 3 mln lat.