Uruchomienie systemu Universal Trading Platform (UTP) to konsekwencja porozumienia o współpracy, jakie w lecie 2010 r. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) podpisała z giełdą nowojorską. To właśnie New York Stock Exchange (NYSE) jest twórcą UTP. Porozumienie podpisano jeszcze przed upublicznieniem GPW, a jego efektem jest zmiana systemu transakcyjnego.



UTP jest pod każdym względem nowocześniejszy od wykorzystywanego dziś po raz ostatni Warsetu, choć inwestor indywidualny raczej tego nie odczuje. Jakie ma dla niego znaczenie, że UTP jest w stanie obsłużyć 20 tys. zleceń na sekundę? Dla Warsetu ten parametr to 850 zleceń, ale GPW sama przyznaje, że nigdy nie było zapotrzebowania większego niż 328 zleceń na sekundę. Zarzutów co do stabilności Warsetu także mieć nie można, bo poważne awarie trudno sobie przypomnieć. Jeżeli były jakieś problemy z handlem, to raczej przez awarie oprogramowania wykorzystywanego przez biura maklerskie.
Przygotowanie do pracy z UTP wymagało od brokerów sporego wysiłku związanego z dostosowaniem systemów IT. To zaś odwlekało uruchomienie UTP. Pierwotnie system miał wystartować 2 listopada 2012 r. Termin ten zmieniono na 15 kwietnia 2013 r. — w przeddzień 22. urodzin giełdy. Część domów maklerskich chciała dalszego opóźnienia, ale GPW przyparła brokerów do muru, oferując skrócenie sesji wraz ze startem UTP w najbliższy poniedziałek. Trudno się jednak oprzeć wrażeniu, że w przypadku wdrożenia UTP najpierw rzucano terminami, a potem zastanawiano się, czy są realne. Jeśli bowiem wszystko jest dopięte na ostatni guzik, to po co dzień bez sesji po pierwszym dniu handlu z wykorzystaniem UTP? Miejmy jednak nadzieję, że katastrofy nie będzie.
22 Tyle lat we wtorek skończy warszawska giełda.
Tak będzie od poniedziałku na GPW
Zlecenia po każdej cenie (PKC)
Będzie mogło być zrealizowane w części, będzie miało taki sam priorytet jak zlecenie PCR (do tej pory miało najwyższy). Jest realizowane z najlepszymi aktualnie dostępnymi zleceniami po przeciwnej stronie arkusza i może być zrealizowane w kilku transakcjach po różnych cenach. Składający zlecenie nie ma jednak możliwości kontroli kursu realizacji. Część zlecenia niezrealizowana na fixingach pozostaje w arkuszu nadal jako PKC. W czasie notowań ciągłych zlecenie PKC można złożyć nawet wtedy, kiedy w arkuszu nie ma innych zleceń.
Zlecenia po cenie rynkowej (PCR)
W UTP zastępuje dotychczasowe zlecenia PCR i PCRO (po cenie rynkowej otwarcia) i będzie realizowane w nowy sposób. Jeśli w czasie otwarcia w arkuszu obecne jest przynajmniej jedno zlecenie PCR i jednocześnie brak jakiegokolwiek zlecenia po przeciwnej stronie arkusza, handel instrumentem jest zawieszany. Jeśli w czasie składania zlecenia PCR w fazie notowań ciągłych brak jest jakiegokolwiek zlecenia po przeciwnej stronie arkusza, zlecenie jest odrzucane. Zlecenia PCR składane w fazie dogrywki są również odrzucane.
Wieszak (Peg)
W Warsecie nie było w ogóle takiego zlecenia. Jego limit automatycznie podąża za najlepszym limitem zlecenia kupna lub sprzedaży w arkuszu i przyjmuje ich wartość. Podczas składania zlecenia Peg inwestor ma możliwość zdefiniowania dodatkowego limitu ograniczającego możliwość zawarcia transakcji tylko do tego poziomu. W przypadku zleceń kupna dodatkowym limitem może być cena maksymalna, a w przypadku zleceń sprzedaży — minimalna.
NOWE TYPY WAŻNOŚCI ZLECEŃ W UTP
Ważne na najbliższy fixing (WNF)
Jest przyjmowane do systemu w czasie każdej fazy sesji, ale aktywne tylko na najbliższym fixingu czyli otwarciu, zamknięciu, lub równoważeniu instrumentu. Niezrealizowana część zlecenia jest usuwana natychmiast po zakończeniu fixingu. Wszystkie zlecenia WNF są automatycznie anulowane po zakończeniu sesji. Realizacja zleceń WNF następuje zgodnie z priorytetem czasu przyjęcia zlecenia do systemu transakcyjnego.
Ważne na zamknięcie (WNZ)
Przyjmowane w czasie każdej fazy sesji, ale bierze udział tylko w najbliższym fixingu, na zamknięcie. Niezrealizowana część zlecenia jest usuwana natychmiast po zakończeniu fixingu na zamknięcie. Wszystkie zlecenia WNZ są automatycznie anulowane po zakończeniu sesji. Realizacja zlecenia WNZ następuje zgodnie z priorytetem czasu przyjęcia zlecenia do systemu transakcyjnego.
Ważne do czasu określonego przez składającego zlecenie (WDC)
Pozostaje w arkuszu do czasu określonego przez składającego zlecenie. Czas ten można określić z dokładnością do jednej sekundy. Czas wygaśnięcia odnosi się do bieżącego dnia sesyjnego.
Sposób aktywacji zleceń Stop w fazie przed otwarciem
W fazie przed otwarciem zlecenia Stop nie są brane pod uwagę przy wyznaczaniu TKO oraz teoretycznego wolumenu otwarcia ani też nie są uwzględniane przy zawieraniu transakcji na samym otwarciu.
Zasady obsługi zleceń z wartością ujawnioną (WUJ) w fazach przed otwarciem i przed zamknięciem
Teoretyczny wolumen otwarcia uwzględnia jedynie wolumen ujawniany.
Zasady przeprowadzania dogrywki
Transakcje w fazie dogrywki w danym dniu można zawierać po ostatnim znanym kursie transakcyjnym zarówno w systemie notowań ciągłych, jak i kursu jednolitego.
NOWE ZASADY DLA INSTRUMENTÓW STRUKTURYZOWANYCH
Wraz z uruchomieniem UTP część instrumentów notowanych na GPW zacznie być handlowana w systemie animatora rynku, niemającego swojego odpowiednika w Warsecie. Notowanie instrumentu w systemie animatora rynku będzie oznaczało, że będzie dla niego istniał obowiązek posiadania animatora. Każdy instrument będzie miał tylko jednego animatora, a brak kwotowania przez animatora będzie powodował zawieszenie możliwości zawierania transakcji. Oznacza to, że jeśli animator nie będzie obecny w arkuszu zleceń, nie dojdzie do zawarcia transakcji, nawet jeśli zazębią się pod względem ceny i ilości inne zlecenia. Jeśli ktoś złoży zlecenie o większym wolumenie niż oferta animatora, to obrót również zostanie zawieszony. Od pierwszego dnia pracy UTP w systemie animatora rynku będą notowane instrumenty strukturyzowane i warranty, które na GPW wprowadziły Raiffeisen Centrobank, Deutsche Bank, Unicredit Bank, SecurAsset, Royal Bank of Scotland, BNP Paribas Arbitrage.