Małe i średnie firmy są szczególnie zainteresowane gwarancjami zapłaty wadium. Dzieje się tak ze względu na mniejsze możliwości finansowe, niż mają duże firmy, i ze względu na fakt, że od czasów wejścia do Unii nastąpiło nie tylko nagłe zwiększenie ilości przetargów, ale także ich większe zróżnicowanie branżowe, często w takich rodzajach usług, które tradycyjnie są dominantą małych i średnich firm. Radzimy, jak wybrać takie ubezpieczenie.
Kto kogo wybiera
Po analizie wszystkich dokumentów ubezpieczyciel podejmuje decyzję o wydaniu gwarancji oraz jej warunkach. Nie ma tu dużego pola do popisu, bo to produkt bardzo zestandaryzowany. Większość warunków określa Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ). Na przykład okres obowiązywania gwarancji to zwykle od 30 do 90 dni. Ubezpieczyciel natomiast ustala rodzaj zabezpieczenia, którym jest zwykle weksel in blanco, i cenę. Także i w tym przypadku można określić pewien standard (od 0,5 do 1,5 proc. od kwoty gwarancji). Jednak stawka jest zawsze negocjowalna. — W ubezpieczeniach finansowych nie ma taryfy stawek, każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie — mówi Artur Nawrocki z Departamentu Zarządzania Produktami Ubezpieczeń Korporacyjnych w Warcie. Firmy powinny zatem zwracać uwagę m.in. na wysokość składki za udzieloną gwarancję, zabezpieczenia do umowy- -zlecenia udzielenia gwarancji i termin rozpatrywania wniosku.
Generalnie albo na raz
Gwarancję zapłaty wadium można zawrzeć na dwa różne sposoby — w formie umowy jednostkowej albo generalnej. Pierwsza jest zawierana w celu udzielenia jednej gwarancji. Druga polega na dłuższej współpracy z ubezpieczycielem. Jest to najchętniej wybierana forma umowy, choćby dlatego, że ubezpieczyciel dokonuje oceny kondycji firmy tylko podczas zawierania umowy. Potem chęć startowania w każdym kolejnym przetargu powoduje konieczność oceny jedynie pod kątem możliwości sprostania wymaganiom tego przetargu. Ma to szczególne znaczenie dla małych przedsiębiorców. — Informacje o przetargach, zwłaszcza mniejszych, pojawiają się z dnia na dzień i przedsiębiorca, który chce w nich wystartować może nie zdążyć uzyskać pojedynczej gwarancji wadialnej, którą musi złożyć wraz z ofertą, zwłaszcza że ocena jego kondycji finansowej przez ubezpieczyciela może zająć kilka dni i niekoniecznie być pozytywna — mówi Leszek Kunda, kierownik Zespołu Gwarancji Komercyjnych w Biurze Sprzedaży i Obsługi Polis w KUKE. W przypadku umowy jednostkowej proces oceny ryzyka trwa kilka dni. Natomiast gwarancję z umowy generalnej większość ubezpieczycieli może wystawić w ciągu 24 godzin.
Problemy MSP
Zdaniem Leszka Kundy, małe firmy, a szczególnie mikrofirmy, często są przez ubezpieczycieli niedoceniane. Trudniej im uzyskać gwarancję, dlatego że małymi gwarancjami przetargowymi nie interesują się pośrednicy ubezpieczeniowi, którzy dostaliby za nie niewielkie wynagrodzenie. Drugim powodem jest fakt, że ubezpieczycielom trudniej przeanalizować firmy nieprowadzące pełnej księgowości jedynie na podstawie złożonych przez nich PIT. Niektórzy na widok PIT, choć się do tego nie przyznają, od razu odrzucają ofertę. — Wciąż wielu przedsiębiorców z sektora MSP nadal tradycyjnie zabezpiecza wadia przetargowe przysłowiową „gotówką w reklamówce”. A to właśnie im koniecznie poleciłbym zawieranie z zakładami ubezpieczeń umów generalnych o limit — dodaje Leszek Kunda. I to wszystko pomimo że gwarancje wadialne to najbardziej dochodowa dla ubezpieczycieli linia biznesu. Mają krótki czas trwania, a więc ubezpieczyciel na krótko przyjmuje ryzyko.
OKIEM EKSPERTA
Warto porównać ubezpieczycieli
ARKADIUSZ JAROS
z-ca dyrektora biura ubezpieczeń korporacyjnych ds. ubezpieczeń finansowych i programów międzynarodowych w PTU
Firma przy wyborze ubezpieczyciela, który miałby wystawić jej gwarancję zapłaty wadium, powinna zwrócić uwagę na: Doświadczenie ubezpieczyciela w udzielaniu gwarancji zapłaty wadium. Wiele i coraz więcej warunków przetargowych wymaga zastosowania warunków zapisanych w treści gwarancji odmiennych od standardowych. Przygotowanie gwarancji w takich warunkach wymaga dobrego przygotowania zespołu, wykorzystując dotychczasowe doświadczenia. Kompetencje osób obsługujących gwarancje w jednostce terenowej, gdzie obsługiwany jest klient. Obsługa gwarancji wymaga szczególnych kwalifikacji. Jeżeli w jednostce terenowej osoba obsługująca klienta jest odpowiednio przygotowana, to sprawnie podejmuje decyzje lub kieruje do umocowanych jednostek organizacyjnych. Taka osoba jest również doradcą klienta. Szybkość obsługi. W przypadku gwarancji zapłaty wadium szybkość i skuteczność obsługi jest szczególnie istotna. Podmiot przygotowujący dokumentację przetargową występuje o gwarancję zapłaty wadium w ostatnim etapie przygotowywania. Możliwości ubezpieczyciela w zakresie oczekiwanych przez klienta limitów na udzielane gwarancje. Ubezpieczyciel zgodnie z przeprowadzoną oceną kondycji finansowej oferuje limit na udzielane gwarancje. Wiele firm korzysta z limitów gwarancyjnych kilku ubezpieczycieli. Możliwość kompleksowej obsługi ubezpieczeniowej podmiotu. Wielu klientów korzysta z kompleksowej obsługi, także z udzielanych rabatów w ramach cross-sellingu. Cena. Jest ustalana przez ubezpieczyciela zgodnie z własną oceną. W związku z tym dostrzegamy różnice w cenie gwarancji.