Innowacje odgrywają kluczową rolę w budowaniu przewag konkurencyjnych firm, umożliwiając im tworzenie nowych produktów, usług i modeli biznesowych. Dzięki nim przedsiębiorstwa mogą szybciej reagować na zmieniające się potrzeby rynku, zwiększać efektywność operacyjną oraz wchodzić na nowe rynki. Mimo licznych korzyści, wdrażanie innowacyjnych rozwiązań często wiąże się z dużymi nakładami finansowymi i ryzykiem. Z pomocą przedsiębiorcom, na różnych etapach rozwoju, przychodzą liczne narzędzia wsparcia finansowego, które mogą znacząco ułatwić realizację ambitnych projektów. Sprawdź, jakie możliwości oferuje program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki.
SMART innowacje
Jednym z narzędzi dostępnych dla polskich firm jest Ścieżka SMART. Do 30 września br. trwa nabór wniosków, które obsługiwane są przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Dofinansowanie można otrzymać na realizację projektów związanych z m.in.: inwestycją w badania i rozwój, wdrażaniem innowacyjnych rozwiązań czy cyfryzacją. Z oferty mogą skorzystać przedsiębiorstwa z różnych branż i na różnych etapach rozwoju. Przykładem jest spółka Utreste, która w ramach programu Ścieżka SMART pozyskała blisko 50 mln zł dofinansowania. Środki pozwoliły firmie m.in. przyspieszyć prace badawczo-rozwojowe nad innowacyjnymi testami na raka trzustki oraz raka piesi.
Wsparcie dla krytycznych technologii
Z myślą o przedsiębiorstwach działających w tych obszarach gospodarki, które mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa technologicznego, zdrowotnego czy energetycznego Polski i Europy, powstał Fundusz Wsparcia Technologii Krytycznych. Wspiera on sektory biotechnologiczne, technologii cyfrowych oraz projekty przyczyniające się do rozwoju tzw. technologii czystych i zasobooszczędnych. W 2025 roku przewidziano 13 konkursów, w ramach których wsparcie otrzymają inicjatywy prowadzące do powstania innowacyjnych, przełomowych produktów lub rozwiązań o wysokim potencjale gospodarczym, a także te, które przyczynią się do zmniejszenia zależności UE w kluczowych obszarach. O dotacje mogą ubiegać się również przedsiębiorstwa rozwijające technologie o podwójnym zastosowaniu – cywilnym i wojskowym. Finansowanie obejmie zarówno projekty badawczo-rozwojowe, realizowane pod auspicjami Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, jak i inwestycyjne – koordynowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości – obejmujące tworzenie nowych zakładów produkcyjnych, rozbudowę istniejących lub ich przekształcenie w celu wytwarzania produktów dotąd niedostępnych lub wytwarzanych w niewystarczającej ilości.
Finansowanie z gwarancją
Innym pomocnym narzędziem jest Gwarancja Biznesmax Plus, czyli bezpłatne wsparcie dla firm z sektora MŚP oraz spółek o średniej kapitalizacji, które planują inwestycje innowacyjne, ekologiczne lub związane z cyfryzacją. Udzielana przez Bank Gospodarstwa Krajowego gwarancja obejmuje do 80% kapitału kredytu inwestycyjnego lub obrotowego, maksymalnie do równowartości 2,5 mln euro. Dzięki niej przedsiębiorcy nie muszą zabezpieczać kredytu własnym majątkiem, a dodatkowo mogą skorzystać z dopłat do odsetek lub kapitału. Gwarancja jest udzielana bez prowizji, a wszystkie formalności załatwiane są bezpośrednio w banku kredytującym. To rozwiązanie zwiększa dostępność finansowania i zmniejsza jego koszt, wspierając rozwój nowoczesnych projektów.
Wsparcie na starcie
Firmy na wczesnym etapie rozwoju często potrzebują kapitału i wsparcia merytorycznego, by rozwijać innowacyjne pomysły. Jednym z dostępnych narzędzi są fundusze venture capital (VC), które inwestują kapitał w młode firmy (często startupy) z dużym potencjałem wzrostu. Fundusze VC nie tylko dostarczają pieniędze, ale często też wspierają rozwój firmy poprzez doradztwo i kontakty biznesowe. Przykładem takiego instrumentu jest PFR Starter skierowany do funduszy inwestujących w startupy na najwcześniejszym etapie rozwoju. Program może pokryć do 80% kapitalizacji funduszu, a pozostałe środki pochodzą od zespołu zarządzającego i prywatnych inwestorów. Dzięki temu młode, innowacyjne firmy zyskują dostęp do kapitału i doświadczonych partnerów, którzy aktywnie wspierają ich rozwój. Wsparcie finansowe, wiedzę, doświadczenie i kontakty otrzymają również młode firmy, które zdecydują się na skorzystanie z programu Biznest, który wspiera rozwój rynku Aniołów Biznesu w Polsce, zachęcając ich do inwestowania w młode, innowacyjne spółki. Fundusze mogą działać w dwóch modelach: z udziałem anioła biznesu jako partnera zarządzającego lub poprzez angażowanie zewnętrznych inwestorów do każdej inwestycji. Dzięki obu tym instrumentom młode firmy zyskują szansę na dynamiczny rozwój i wejście na rynek z solidnym zapleczem.
Dla tych rozwijających się
Firmy, które się rozwijają, mają inne potrzeby niż te, które dopiero zaczynają. Dlatego powstały też specjalne programy, które pomagają takim firmom rosnąć szybciej.
Jednym z nich jest PFR Koffi. Dzięki niemu firmy technologiczne, działające w Polsce mogą przyciągać doświadczonych inwestorów. Takich, którzy nie tylko dostarczą kapitał, ale też podzielą się wiedzą i swoim know-how. Z programu mogą skorzystać także firmy współpracujące z zagranicznymi zespołami zarządzającymi. PFR może zainwestować nawet do 80 milionów złotych w jeden fundusz i pokryć maksymalnie 60% jego wartości. To oznacza, że firma może zyskać dostęp do dużego finansowania, nie rezygnując z kontroli nad kierunkiem swojego rozwoju.
Firmy, które chciałyby tworzyć nowe rozwiązania bez dużych kosztów na starcie, mogą skorzystać z programu PFR Otwarte Innowacje. Skierowany jest do małych i średnich firm technologicznych, które pracują nad innowacjami i chętnie współpracują z zewnętrznymi partnerami. Dzięki temu programowi mogą otrzymać finansowanie od funduszy venture capital, które zainwestują w ich pomysły.
Fundusze te można tworzyć tradycyjnie lub wspólnie z prywatnymi inwestorami, którzy dołączają do wybranych projektów. PFR może pokryć od 60% do nawet 97% kosztów takiego funduszu. To oznacza, że firmy prywatne mogą dołożyć do nich jedynie 3%. To duża szansa na rozwój i wprowadzanie innowacji bez dużego ryzyka i obciążenia finansowego.
Dla dużych firm powstał program PFR CVC. To pierwszy w Polsce fundusz stworzony specjalnie dla korporacji, które chcą wspierać nowe technologie i startupy. Program otrzymał 370 milionów złotych ze środków publicznych, a firmy mogą dołożyć do niego kolejne 250 milionów złotych. Przedsiębiorstwa same decydują, czy chcą brać udział we wszystkich inwestycjach funduszu, czy tylko w wybranych. Dzięki temu mogą dopasować zaangażowanie do swoich potrzeb i planów biznesowych. To dobre rozwiązanie dla firm, które chcą mieć stały dostęp do nowych pomysłów i rozwiązań.
Międzynarodowy rozwój
Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, które chcą wziąć udział w dużych międzynarodowych projektach unijnych, mogą skorzystać z programu Granty na eurogranty. Program pokrywa koszty przygotowania wniosku o unijne dofinansowanie – na przykład napisania i przetłumaczenia dokumentów, znalezienia partnerów czy wykonania potrzebnych analiz. Wnioski można składać od 12 sierpnia 2025 roku do 3 września 2026 roku.
Warunek – dostępność
Od czerwca 2025 roku firmy, które chcą dostać dofinansowanie z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki, muszą zadbać o to, żeby ich projekty były dostępne dla wszystkich, w tym osób z niepełnosprawnościami.
Wymóg ten wynika z polskiej ustawy z kwietnia 2024 roku oraz przepisów unijnych. Dotyczy to zwłaszcza rozwiązań cyfrowych, między innymi aplikacji, sklepów internetowych, urządzeń elektronicznych czy technologii opartych na sztucznej inteligencji.
Dostępność trzeba uwzględnić już na etapie projektowania i wdrażania. To nie tylko obowiązek, ale też ważny element oceny wniosku, który może zwiększyć szansę na otrzymanie wsparcia.
Korzystaj ze wsparcia, rozwijaj firmę świadomie!
Innowacje pomagają firmom rozwijać się i uzyskiwać przewagę nad konkurencją. Dzięki nim łatwiej przyciągnąć zdolnych pracowników, zadbać o nowe umiejętności zespołu i działać zgodnie z zasadami ochrony środowiska. Aby je wprowadzać, warto skorzystać z dostępnego wsparcia. Trzeba jednak na początku określić, co chce się osiągnąć, na jakim etapie jest firma oraz jakie ma zasoby i potrzeby finansowe. Przy planowaniu działań można skorzystać z pomocy i umówić się na spotkania z ekspertami PARP, NCBR czy BGK. Spojrzenie na firmę osoby z zewnątrz może przynieść nowe, ciekawe rozwiązania.
Wszystkie działania oraz instrumenty opisane w artykule są finansowane lub współfinansowane z Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki na lata 2021-2027. Program stanowi kontynuację dwóch wcześniejszych programów: Innowacyjna Gospodarka (2007-2013) oraz Inteligentny Rozwój (2014-2020). Pomaga on polskim firmom we wprowadzaniu innowacji, cyfryzacji i rozwiązań proekologicznych. Promuje zielone i cyfrowe rozwiązania zgodne z ideą Przemysłu 4.0, a także wspiera rozwój badań i nowych technologii.
Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie: www.nowoczesnagospodarka.gov.pl
