Stałe łącza do internetu przebojem zdobywają nowych użytkowników, rynek rośnie o setki tysięcy łączy rocznie — telekomy i operatorzy sieci kablowych fundują nam dostępową rewolucję.
Bariery związane z usługami dostępu do internetu w Polsce były do niedawna niezmiennie te same — wysoka cena i mały zasięg terytorialny usług. Jeszcze kilka lat temu oferowane przez operatorów łącza były drogie i dostępne w kilkunastu największych aglomeracjach. Sytuacja na rynku zaczęła zmieniać się diametralnie za sprawą Telekomunikacji Polskiej i operatorów sieci telewizji kablowych w 2003 roku, w obecnym ma być jeszcze lepiej.
Możliwość zaoferowania szybkiego i taniego łącza do internetu mają na razie tylko operatorzy dysponujący własną infrastrukturą kablową, bowiem ta forma dostarczania usługi jest ciągle zdecydowanie tańsza niż dostęp radiowy.
Wielkie kroki TP
Chociaż pierwszymi operatorami, którzy zaoferowali szerokopasmowy dostęp do internetu, były telewizje kablowe, to w ubiegłym roku wyraźnie dała o sobie znać Telekomunikacja Polska w ciągu kilku miesięcy dystansując konkurencję razem wziętą.
Narodowy operator zaoferował usługi szybkiego i relatywnie taniego dostępu do sieci na bazie popularnej na świecie technologii ADSL — InternetDSL oraz Neostradę. Oferta Telekomunikacji umożliwiająca instalację łączy dedykowanych małym firmom i użytkownikom indywidualnym w blisko tysiącu miejscowości to wyraźny znak dla konkurencji, że w tym segmencie rynku będzie jej trudno podjąć walkę o klienta.
Propozycje telekomów
Usługa InternetDSL oferowana jest w dwóch wariantach zróżnicowanych przepływnością, ilością przydzielonych adresów IP, parametrami usług webhostingowych (poczta elektroniczna, serwer WWW). Wariant pierwszy usługi umożliwia korzystanie z dostępu do internetu z przepływnością 512/128 kbp/s (prędkości maksymalne odpowiednio dla ściągania z internetu i wysyłania do internetu) za 249 zł miesięcznie. Przepływność oferowana w uboższym pakiecie umożliwia dosyć komfortową pracę w kilkuosobowej sieci komputerowej, gdzie wykorzystuje się internet do takich usług jak WWW, FTP czy poczta elektroniczna. Bardziej wymagającym użytkownikom i większym sieciom Telekomunikacja Polska oferuje łącze o dwukrotnie większej przepływności (1024/256 kbp/s) za cenę 449 zł miesięcznie. Opłata instalacyjna obu wariantów jest już nieco mniej przyjazna i wynosi 799 zł, choć dla firm, które skuszą się na InternetDSL, a przy okazji porzucą dotychczas wykorzystywane łącze konkurencji, koszt uruchomienia usługi wyniesie tylko 99 zł.
Łącza InternetDSL działają bardzo wydajnie i szybko zarówno przy korzystaniu z krajowych, jak i zagranicznych zasobów internetu — ceny, w porównaniu z ofertami operatorów tzw. internetu biznesowego, uznać można za atrakcyjne.
Neostrada...
Wśród najmniejszych firm, zwłaszcza tych, które działają w gospodarstwach domowych, popularną formą dostępu jest Neostrada. Szybkie łącze (512/128 kbp/s) i dobra cena (140 zł miesięcznie przy minimum rocznej umowie) sprawiają, że to najpopularniejsza tego typu usługa w Polsce. Działa podobnie jak InternetDSL, tyle że zubożona o stały numer IP — dla większości internautów nie stanowi to jednak różnicy.
— W tej chwili Neostrada jest dostępna w ponad 850 miejscowościach w całej Polsce, w tym w blisko 300 miastach powiatowych. Z oferty Neostrady i InternetDSL do końca ubiegłego roku skorzystało ponad 250 tys. abonentów TP. W bieżącym — realne jest podwojenie tej liczby — twierdzi Mariusz Gaca, dyrektor pionu multimediów Telekomunikacji Polskiej.
...i inne arterie
Do walki o rynek dostępu dla małych firm i użytkowników indywidualnych szykują się dwaj najwięksi alternatywni operatorzy telefonii stacjonarnej — Telefonia Dialog oraz Netia. Pierwsza z firm uruchomiła usługę stałego dostępu do sieci, konkurującą bezpośrednio z InternetDSL oraz Neostradą, pod koniec 2003 roku. DialnetDSL, bo o niej mowa, dostępna jest jedynie na terenie Wrocławia, Legnicy, Lubina, Zielonej Góry i Łodzi, a więc w miastach, gdzie Telefonia Dialog posiada własną infrastrukturę. Operator wprowadzając na rynek usługę zdecydował się zaproponować potencjalnym klientom większe przepływności łączy niż w InternetDSL za znacznie atrakcyjniejszą cenę. Łącze o przepływności 1024/256 kbp/s kosztuje 149 zł miesięcznie a 2048/512 kbp/s jedynie 249 zł. Telekom wyposaża również każde łącze w publiczny numer IP. Ze względu na relatywnie krótki czas życia usługi trudno wyrokować, jak została ona przyjęta przez klientów. Z pewnością ze względu na jej relatywnie mały zasięg trudno spodziewać się by nabrała ona tak masowego charakteru jak oferta Telekomunikacji Polskiej. Z drugiej strony Telefonia Dialog ma na swoim koncie sukcesy w przełamywaniu monopolu narodowego operatora, na obszarze swojej działalności ogromną popularnością cieszy się oferowany przez nią modemowy dostęp do internetu.
Netia deklaruje również przyłączenie się do walki o rynek taniego DSL — jednak w chwili obecnej nie wiadomo, kiedy to się stanie.
Kablówki
Silną pozycję na rynku szerokopasmowego dostępu do internetu mają operatorzy sieci telewizji kablowych. Do krajowej czołówki należą od dłuższego czasu Multimedia Polska, Aster, UPC, TK Toya, Vectranet oraz Internet Cable Provider. Firmy te obsługują łącznie grubo ponad 100 tys. klientów i mogą się pochwalić niezłą dynamiką przyłączania nowych. Problemem jest, jak w przypadku każdego operatora alternatywnego w Polsce, możliwość świadczenia usługi na dużym terytorium — ich działalność ogranicza się praktycznie do aglomeracji. Wyjątkiem jest Multimedia Polska, która głównie dzięki rynkowym akwizycjom świadczy swoje usługi na terenie ponad 20 miast i coraz częściej spogląda w kierunku klienta biznesowego.
— Ważnym elementem przyszłorocznej strategii jest powołanie komórki obsługi klientów biznesowych. Taki dział został powołany do życia i zakładamy, że do końca pierwszego półrocza firma wypracuje standardy oraz ofertę dedykowaną klientom biznesowym — mówi Anna Ziętek, zastępca dyrektora działu PR Grupy Multimedia Polska.
Kablówki zostały zaktywizowane do rynkowej walki ostrym wejściem na rynek Neostrady i InternetDSL, które w pewnym sensie mogą zagrozić ich szybkiemu rozwojowi. W ofertach wielu operatorów sieci telewizji kablowych doszło do cenowych korekt, zwiększenia przepływności łączy i zaoferowania nowych usług dodanych. Na razie nie widać bezpośredniej walki o klienta między operatorami telekomunikacyjnymi a kablówkami — zresztą nie miałoby to w obecnej chwili większego sensu, bowiem nasycenie i penetracja rynku jest tak mała, że z pewnością jeszcze przez długi czas starczy tu miejsca dla każdego gracza.
Przewagą sieci telewizji kablowych jest możliwość szybszego uruchomienia usługi i w większości przypadków nieporównywalnie szersza oferta niż w przypadku telekomów. Kablówki oferują bowiem pełen wachlarz przepływności i bardziej elastyczne podejście cenowe.
— Widać coraz większe zainteresowanie usługami szerokopasmowego dostępu do internetu, czego dowodem jest szybki przyrost liczby użytkowników korzystających z chello i chello plus. Teraz oferujemy usługę w czterech miastach, ale planujemy stopniowo wprowadzać ją do kolejnych, w których mamy sieci. Myślimy także o rozwoju samej usługi pod kątem różnych oczekiwań klientów. Dużym plusem w walce o klienta są z pewnością wysokie kompetencje naszego HelpDesku — grupy inżynierów odpowiedzialnych za zapewnienie mu profesjonalnego wsparcia technicznego — mówi Dorota Zawadzka, rzecznik UPC.
Operatorzy sieci kablowych wykorzystują skutecznie słabości TP oferując wsparcie techniczne i serwis na wyższym poziomie. Niektórzy z nich oferują też większe przepływności łącza w obrębie własnej sieci, co czyni je doskonałymi narzędziami do oprogramowania P2P (peer to peer) służącego do wymiany plików czy transmisji głosu i obrazu. Kablówki wykorzystują najczęściej światłowodowo-koncentryczną infrastrukturę telewizji kablowej (HFC), urządzenia i modemy kablowe działające w standardzie DOCSIS lub EuroDOCSIS — w zależności od uwarunkowań technicznych na obszarze, gdzie jest świadczona usługa.
— Usługa w sieci ASTER pozwala na elastyczne kształtowanie parametrów pakietu, a w szczególności podwyższenie parametrów wysyłania danych od klienta aż do uzyskania symetryczności łącza (przesyłanie z tą samą szybkością od i do abonenta). Wreszcie wyróżnikiem jest oferta zintegrowana obejmująca internet i telewizję, która zapewnia klientom inne wymierne korzyści — np. niższe opłaty abonamentowe — przekonuje Andrzej Matysiak z departamentu marketingu i sprzedaży ASTER.
Prognozy
Telekomunikacja Polska będzie chciała przekroczyć próg 500 tys. łączy w technologii DSL i być może śmielej zachęcać klientów innych operatorów do migracji. Telefonia Dialog i Netia, przy konsekwentnym działaniu są w stanie pozyskać w ciągu roku nawet kilkadziesiąt tysięcy klientów.
Kablówki z pewnością miną próg 200 tys. klientów szerokopasmowego dostępu i coraz śmielej będą spoglądać na klienta biznesowego.
Cały ten rynek można obecnie szacować na 500 tys. To bardzo mała liczba w porównaniu z krajami Unii. Dla przykładu hiszpański operator narodowy Telefonica do końca ubiegłego roku uruchomił ponad 1,5 mln szerokopasmowych łączy do sieci w technologii ADSL, a w całym kraju funkcjonuje ponad 2,2 mln takich łączy.
Albert Kuźmicz dyrektor generalny w firmie Internet Cable Provider
Rynek usług szerokopasmowego dostępu do internetu będzie się rozwijać bardzo dynamicznie. Możliwe jest nawet osiągniecie w najbliższym czasie (2-3 lata) penetracji rynku na poziomie około 40 proc. wśród grup klientów, którzy mają techniczną możliwość skorzystania z tego rodzaju usług.
Usługodawcy powinni w najbliższym czasie przejść od prostego modelu zapewniania jedynie dostępu do internetu do modelu, w którym stają się również dostawcami treści i bardziej skomplikowanych usług telekomunikacyjnych. Osobiście również wierzę w konwergencje usług tj. zaoferowanie klientom usług dostępu do internetu, telefonii stacjonarnej, telewizji cyfrowej i innych — przy wykorzystaniu jednej infrastruktury.
Zbigniew Kuczerowski dyrektor ds. techniki i rozwoju biznesu Lucent Technologies
Oprócz tradycyjnej telefonii i dostępu do internetu pojawia się zapotrzebowanie bardziej wyrafinowane usługi komunikacyjne — interaktywne, multimedialne, pozwalające komunikować się łatwiej, szybciej i efektywniej bez względu na to, gdzie się znajdujemy. Możemy mówić o upowszechnianiu się nowego, „cyfrowego” stylu życia. Medium transportowym, umożliwiającym te zmiany są dynamicznie wdrażane na całym świecie techniki cyfrowych linii abonenckich: ADSL, ADSL2+ czy SHDSL. Penetracja linii xDSL na świecie podwaja się w ciągu dwóch lat, a oferowany za ich pośrednictwem szerokopasmowy dostęp do internetu jest tylko pierwszym krokiem. Zaraz po nim pojawiają się nowe usługi określane jako „triple-play”, w których, oprócz prostego dostępu do globalnej sieci, operatorzy mogą oferować np. interaktywne usługi telewizyjne i nowoczesne usługi komunikacyjne.