Kazachstan raczej nie kojarzy się przeciętnemu Polakowi z zaawansowanymi technologiami czy wysokim stopniem cyfryzacji. A to błąd. Okazuje się bowiem, że ten postsowiecki kraj w Azji Środkowej ma niezwykle dobrze rozwinięty segment internetowych usług publicznych. Jak wynika z ostatnich danych pochodzących z datowanego na 2022 r. raportu ONZ, Kazachstan jest pod tym względem… 8. państwem na świecie. Zostawia w tyle np. Stany Zjednoczone (9.), Japonię (10.), Szwecję (13.), Chiny (15.), Izrael (21.) oraz Polskę (43.). Kazachowie mogą online spisywać akty notarialne, a nawet... się rozwodzić.
Zerowa stawka podatkowa
Atut w postaci cyfryzacji usług publicznych starają się wykorzystać kazachskie władze. Pięć lat temu rząd utworzył w stolicy park technologiczny dla firm z szeroko rozumianego sektora IT, w tym również start-upów — Astana Hub. Aby przyciągnąć talenty i kapitał — nie tylko kazachski, ale także międzynarodowy — inwestorom zaproponowano bardzo atrakcyjne ulgi podatkowe. Firmy zarejestrowane w Astana Hubie aż do 2029 r. nie płacą podatków: CIT (standardowa stawka w Kazachstanie to 20 proc.), VAT (12 proc.) czy składek na ubezpieczenie społeczne dla zagranicznych pracowników (9,5 proc.). Danina, jaką muszą wnosić podmioty działające w technoparku, to podatek od dywidend, ale tylko w 5-procentowej stawce, choć normalna stawka obowiązująca w Kazachstanie to 15 proc. Zagraniczni pracownicy zapłacą też 10-procentowy podatek dochodowy.
Aby otrzymać zwolnienia podatkowe, wystarczy zarejestrowanie firmy w stołecznym technoparku, faktyczną działalność można bowiem prowadzić dowolnym miejscu w Kazachstanie.
Półtora tysiąca inwestorów
— Podatkowe zachęty dają efekty. Do Astana Hubu przyszło już prawie 1,5 tys. różnej wielkości firm z sektora IT. Większość to podmioty kazachskie, ale prawie 400 pochodzi spoza naszego kraju — mówi Magżan Madijew, prezes Astana Hubu.
Są wśród nich podmioty z Azji i Ameryki, a także europejskie, głównie irlandzkie i cypryjskie.
— W ciągu pięciu lat zainwestowano u nas ponad 550 mln USD, a łączne przychody działających firm sięgnęły 1,9 mld USD. Tylko z eksportu wyniosły 630 mln USD — mówi Magżan Madijew.
Największe pod względem skali eksportu przedsiębiorstwa funkcjonujące w ramach Astana Hubu to m.in. należąca do japońskiego NEC Corporation spółka Netcracker Technology, amerykańska — choć o białoruskich korzeniach — Epam Systems, MX Credit Systems ze stanu Utah, growa Ogames Company, wywodzący się z Rosji, a obecnie irlandzk, producent gier Playrix Holding, nowozelandzka firma Mytona założona w Jakucku, moskiewska platforma e-commerce Ozon czy Connectivity Solutions z Bengaluru na południu Indii.
Największy napływ nowych inwestycji Astana Hub odnotował w 2021 r. — ponad 230 mln USD. W kolejnych latach przybywało zarówno firm, jak też kapitału, ale skala napływu była już niższa. Szefom technoparku zależy na zwiększeniu dynamiki nowych inwestycji, stąd
m.in. nowy pomysł.
— Chcemy aktywnie zachęcać zagraniczne firmy. Najbardziej zależy nam na podmiotach z Unii Europejskiej i dlatego właśnie rozpoczynamy naszą akcję. W pierwszej kolejności udajemy się do Polski — mówi szef Astana Hubu.
Powodów wyboru naszego kraju jest kilka. Zdaniem Magżana Madijewa Polska wyróżnia się dużą aktywnością w interesujących obszarach. Chodzi o wszelkiego rodzaju usługi outsourcingowe, fintechy, gaming oraz segment SaaS i B2B. Ponadto mieszkańcy Europy Środkowej, m.in. z historycznych powodów, są w stanie lepiej zrozumieć kazachską mentalność i tamtejsze realia, a Polska to największe państwo regionu. Nie bez znaczenia jest także to, że w Kazachstanie mieszka licząca kilkadziesiąt tysięcy osób mniejszość polskiego pochodzenia.
Dziesiątki firm z Polski
— W ciągu kilku najbliższych tygodni, być może już w czerwcu, delegacja Astana Hubu wybierze się do Warszawy, Krakowa i Poznania na spotkania z polskimi firmami, które chcemy zachęcić do inwestowania. Mamy sporo atutów. Poza czysto podatkowymi to bliskie relacje z wieloma podmiotami, które mogą być atrakcyjnymi partnerami dla polskiego biznesu. Ponieważ współfinansujemy kształcenie programistów w lokalnych prywatnych szkołach, wydając co roku na ten cel kilka milionów dolarów, cały czas rośnie liczebność wykwalifikowanej kadry, której usługi nie są aż tak kosztowne jak w państwach Unii Europejskiej — twierdzi Magżan Madijew.
W jego opinii wyjątkowe na skalę całego regionu Azji Centralnej jest to, że w Astana Hubie można zarejestrować firmę na bazie… prawa brytyjskiego i zgodnie z nim ją prowadzić.
— Liczymy na to, że w ciągu roku uda nam się ściągnąć około setki europejskich podmiotów IT, przy czym większość będą stanowić firmy polskie — mówi kazachski menedżer.
