KUKE ma apetyt na ryzyko

Rozwojowy plan rządu wprowadza spore zmiany w nadzorze nad kluczowymi państwowymi instytucjami wspierającymi gospodarkę. Pod skrzydła Ministerstwa Rozwoju trafią podmioty, na których fundamencie stanie nowy wehikuł finansowy — Polski Fundusz Rozwoju (PFR). To na jego barkach spocznie stymulowanie inwestycji publicznych, zachęcanie prywatnego kapitału do inwestowania i pomoc krajowemu biznesowi w ekspansji zagranicznej. Kluczem do wsparcia eksporterów będzie nowa agencja, w której centrum ma się znaleźć Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE).

2

Zobacz galerię

— Skarb państwa ma w najbliższych latach wesprzeć eksport około 15 mld zł. Jesteśmy jednym z istotniejszych elementów tzw. planu Morawieckiego. Cała jego konstrukcja nie może bez nas funkcjonować, a rządowe plany wsparcia eksportu są w symbiozie z naszą działalnością, dlatego też KUKE w całości i krok po kroku będzie ten plan wspierała — mówi „PB” Marek Czerski, prezes KUKE.

Zmiana podejścia

Jeśli przedsiębiorca chce sprzedawać towary za granicę, może pójść po finansowanie do państwowego BGK lub banku komercyjnego, ale KUKE jest jedynym podmiotem w Polsce, który obok tradycyjnej działalności ubezpieczy mu ryzyko, także polityczne, nierynkowe, od którego komercyjni ubezpieczyciele stronią. Przedstawiciele resortu rozwoju wielokrotnie mówili o tym, że model działania korporacji musi przejść solidną transformację w kierunku podmiotu konkurującego na rynku ubezpieczeniowym i zwiększającego w nim swój udział. KUKE opracowała już strategię rozwoju, która czeka na akceptację właściciela.

— Widzimy potrzebę zmiany i dlatego przygotowaliśmy strategię nowego modelu biznesu do 2021 r. Chcemy stać się spółką bardziej prokliencką i prorynkową, wykonać duży skok ilościowy i jakościowy — deklaruje Marek Czerski. Na pierwszy ogień pójdzie zmiana struktury wewnętrznej i relacji z klientami.

— Po pierwsze — wprowadzimy tzw. zasadę jednego okienka. Każdy klient, który do nas trafi, będzie miał jedną osobę kontaktową, która zapewni mu wsparcie na każdym etapie współpracy. Po drugie — chcemy być bardzo aktywni w pozyskiwaniu klientów i szukać eksporterów, żeby zapewnić im wsparcie już na poziomie pomysłu — podkreśla prezes.

To umożliwi firmom jednoczesne negocjowanie finansowania z bankami, a zabezpieczenia ryzyka z ubezpieczycielem. KUKE chce też coraz mocniej stawiać na nową gałąź biznesu — faktoring.

— Powstała już w tym celu spółka KUKE Finance. Chcemy też wydzielić część serwisową w obszarze odszkodowań, windykacji czy pozyskiwania informacji o rynkach i klientach. To zapewni nam większą elastyczność — mówi Marek Czerski. Impulsem do rozwoju i poprawy pozycji na rynku powinna być też zmiana ustawy, na mocy której KUKE działa już… 25 lat.

— Mamy zidentyfikowane problemy i chcemy zaproponować takie zmiany po stronie czysto ubezpieczeniowej, które pozwolą nam dopasować się do dzisiejszych realiów rynkowych — mówi prezes. Szczegółów na razie nie ujawnia.

Wykorzystanie potencjału

KUKE ma też większy apetyt na ryzyko. Chociaż w ostatnich latach spółka notowała wzrost ubezpieczonego obrotu, liczbę udzielonych gwarancji oraz przyrost składki, to na rynku ma opinię działającej bardzo konserwatywnie.

— Jesteśmy pewni, że jest jeszcze bardzo, bardzo daleko do wykorzystania pełnego potencjału KUKE. Wyceniamy ryzyko poszczególnych kontraktów, jednakże do tej pory poziom jego akceptacji był relatywnie niski. Wraz z nową strategią rozwojową rządu jestem przekonany, że znacząco wzrośnie procent dopuszczanego, akceptowalnego przez nas, czyli de facto państwo, ryzyka — podkreśla prezes KUKE. Powołuje się na przykład swojego chińskiego odpowiednika, który w ubiegłym roku ubezpieczył eksport Państwa Środka wartości kilkunastu miliardów euro, ale lwią część musiał zapisać sobie jako stratę.

— Oczywiście nie chcemy ponosić ryzyka tej skali, jest to niemożliwe, ale ten przykład dowodzi, że jeśli chcemy, żeby eksporterzy odważniej ruszyli za granicę, to muszą mieć w nas realne wsparcie. Wiąże się z tym duży potencjał straty i akceptacji prawdopodobieństwa negatywnych wyników — mówi Marek Czerski. Jego zdaniem, w infrastrukturze wspierającej ekspansję zagraniczną nie wystarczy udział samej KUKE. Potrzeba też większego zaangażowania banków: od BGK przez PKO BP aż po BOŚ czy Alior Bank. — Istotna jest też obecność polskich banków w regionach czy krajach zidentyfikowanych jako rynki eksportowe, żeby miały tam swoje aktywne oddziały, które będą na bieżąco wspierały przedsiębiorców — uważa szef ubezpieczyciela. Nie powinno to jednak oznaczać prostego kapitałowego łączenia KUKE z innymi podmiotami, bo to oznaczałoby utratę statusu ubezpieczyciela.

— Banki, a w mniejszym stopniu inwestorzy, z zasady unikają ryzyka. Ubezpieczyciel nim handluje — to jest jego domena i przewaga. Pozostanie odrębnym podmiotem przez KUKE nie zmienia faktu, że bardzo dobrym pomysłem jest zgromadzenie pod jednym dachem PFR różnych instytucji wsparcia eksportu. To rząd decyduje o tym, w które obszary geograficzne czy sektorowe się angażujemy. Dzięki temu agencje rządowe mogą zająć się promocją gospodarki, banki finansowaniem, a my ubezpieczaniem ryzyka transakcji — podkreśla Marek Czerski.

Wszyscy wspierają eksporterów

Modele wspierania eksportu ubezpieczeniami w Europie

Hiszpania, Francja — prywatne agencje oferują komercyjne produkty ubezpieczeniowe na własny rachunek oraz instrumenty wsparcia eksportu gwarantowane przez państwo

Czechy, Szwajcaria, Szwecja — agencje ze 100-procentowym udziałem państwa lub instytucji publicznych oferują wyłącznie produkty gwarantowane przez skarb państwa

Niemcy — prywatne agencje działające w konsorcjach lub ubezpieczeniowo-finansowej grupie kapitałowej, które oferują komercyjne lub na zlecenie państwa wsparcie eksporterów

Wielka Brytania — agencje oferują wyłącznie gwarantowane produkty ubezpieczeniowe oraz finansowe, działają jako departament jednego z ministerstw

OKIEM PRZEDSIĘBIORCY
Dobra zmiana rozłożona na lata

LECH GABRIELCZAK, dyrektor ds. eksportu Grupy ATLAS

Nasza przygoda z KUKE trwa już kilkanaście lat. Dostrzegamy zmiany, jakie przeszła ta instytucja, i są to zmiany na lepsze. Na początku warunki współpracy były trudne i wydawało nam się, że będą nieciekawe. Dzisiaj korzystamy jednak z ubezpieczeń limitów kredytowych. Nasi klienci oczekują tzw. odroczonej płatności i dzięki temu instrumentowi zabezpieczamysię przed ryzykiem. KUKE jest również przydatna tam, gdzie inni ubezpieczyciele nie chcą się angażować, czyli w ubezpieczaniu ryzyka nierynkowego, np. na Ukrainie czy w Mongolii. Widać wyraźnie, że rynek i konkurencja wymusiły na KUKE zmiany i dzisiaj korporacja coraz lepiej wyważa misję wspierania krajowego eksportu z działalnością komercyjną, która powinna dać jej na tym zarabiać. Przydałoby się jednak, żeby podejmowała większe ryzyko.