Pod koniec 2013 r. ukaże się raport konfederacji Lewiatan, dotyczący sytuacji małych i średnich firm w Polsce, ale już wczoraj opublikowano pierwsze wnioski, które z niego płyną.
— Mniejsi przedsiębiorcy wciąż są bardzo konserwatywni w podejściu do własnej działalności, a także do wszelkich zmian — mówi Henryka Bochniarz, prezydent Konfederacji Lewiatan.
Mimo to rośnie liczba przedsiębiorców, którzy planują zmianyw zakresie innowacji. Stąd nazwa tegorocznego raportu brzmi: Polskie MSP na drodze ku nowoczesności. 52 proc. badanych wskazało inwestowanie w modernizację jako swój priorytet na najbliższe lata (skok o 4 pkt proc. w stosunku do 2012 r.). Inwestycje w produkty innowacyjne wskazało 38 proc., o 2 pkt proc. więcej niż w ubiegłym roku.
Utrzymać się na rynku
W badaniu wzięło udział 1,5 tys. przedsiębiorstw, które zatrudniają przynajmniej 1 osobę. — Istotny wpływ na wyniki miał fakt, że dane zbierano od kwietnia do sierpnia 2013 r., czyli w okresie przed wzrostem PKB. W całej gospodarce panowały wtedy pesymistyczne nastroje — wyjaśnia Bohdan Wyżnikiewicz z Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową. Obrazują to odpowiedzi małych i średnich przedsiębiorców. Spadku zysków w tym roku spodziewało się 42 proc., 37 proc. przewidziało mniejsze przychody, natomiast 25 proc. wieszczyło zmniejszenie swojego udziału w rynku. Ogólna ocena perspektyw polepszenia sytuacji branży, w której działa dana firma, była zdecydowanie niższa niż w poprzednich latach — 27 proc. uznało, że rynek zmniejsza się trwale i nieodwracalnie. W związku z tym utrzymanie się na rynku okazało się w tym roku najistotniejszym celem strategicznym aż 45,4 proc. przedsiębiorstw. Cele związane z ekspansją wyraźnie straciły na znaczeniu.
Z daleka od pożyczek
Większość przedsiębiorców wciąż obawia się pożyczek bankowych (68,4 proc. nie wzięło kredytu w mijającym roku). Jednak wzrosła liczba tych, którzy skorzystali z kredytów krótkoterminowych — 21,9 proc. (o 3,2 pkt proc. w stosunku do roku poprzedniego). 16,6 proc. wzięło kredyt długoterminowy (spadek o 0,3 pkt proc. od 2012 r.). Główną obawą przed wzięciem kredytu jest wysokość oprocentowania.
Nie zmienił się natomiast odsetek firm starających się o dofinansowanie ze funduszy europejskich — 85 proc. nie ubiegało się o nie. Wzrosła liczba pozytywnie rozpatrzonych wniosków, która w tym roku wyniosła 9,3 proc., czyli o 0,7 pkt proc. więcej niż w 2012 r. Za unijne pieniądze najczęściej kupowane są nowe maszyny i urządzenia.
Innowacyjni od szkoły
Według samych przedsiębiorców, tym, co dziś buduje pozycję konkurencyjną firmy, jest jakość jej usług (tak sądzi 70 proc.). Jednak mimo deklaracji tylko niewielka część firm wdraża nowoczesne rozwiązania.Najczęściej powstrzymuje ich przekonanie, że działają w branżach, które nie potrzebują unowocześnienia (tak twierdzi 40 proc. przebadanych), są zbyt małe na takie zmiany (35 proc.) lub brak im pieniędzy na takie przedsięwzięcie (34 proc.).
— Mali i średni przedsiębiorcy tkwią w przekonaniu, że nie ma potrzeby, by wprowadzać w ich działalności innowacje. Wynika to choćby ze złego systemu edukacji. Programy szkolne wręcz duszą wszelkie przejawy innowacyjności. Miejmy nadzieję, że to się zmieni w najbliższych latach — podsumowuje Bohdan Wyżnikiewicz.