Rośnie liczba zakontraktowanych projektów w INTERREG III. Wnioskodawcy mogą starać się już tylko o dotacje w dwóch z trzech komponentów.
Rozwój kultury bez barier granicy to cel Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III. Jest ona finansowana przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) i wspiera współpracę między krajami UE oraz jej sąsiadami. Polska może więc w ramach INTERREG III realizować wspólne projekty również z Białorusią, Rosją i Ukrainą, przy czym polscy beneficjenci mogą starać się o refundację poniesionych kosztów z EFRR, natomiast partnerzy spoza UE mogą korzystać ze środków programu TACIS CBC.
Beneficjenci programów to przede wszystkim władze samorządowe ze wszystkich województw przygranicznych. Mogą oni otrzymać wsparcie na przedsięwzięcia aż do wysokości 75 proc. wartości inwestycji.
Wspólne działania
Wnioski o dofinansowanie składać można w ramach różnych komponentów, które dzielą się na programy, a w obrębie programów na priorytety i działania. Projekty są realizowane przez dwóch lub więcej partnerów zagranicznych. Wyjątek stanowi komponent A, w którym dopuszczane są projekty realizowane przez jednego partnera.
Na przykład, w Interreg III B (BSR) realizowany jest projekt „Łuk południowego Bałtyku — strategie przestrzenne na rzecz przyspieszenia integracji i zrównoważonego rozwoju strefy łuku południowego Bałtyku”. Ma on na celu m.in. spowodowanie wzrostu potencjału konkurencyjnego i atrakcyjności inwestycyjnej polskich województw nadmorskich. Jego partnerzy to nasze władze samorządowe, Kraj Związkowy Meklemburgia-Pomorze Przednie, Agencja Regionu Zemgale oraz Agencja Rozwoju Pomorza.
— Pierwszą część tego projektu zrealizowano na przełomie 2003 i 2004 r. Wówczas partnerem wiodącym był Kraj Związkowy Meklemburgia, który uzyskał dofinansowanie z INTERREG. Polscy partnerzy natomiast starali się wówczas o dotację z Phare CBC. Całkowity budżet przedsięwzięcia wyniósł 182 tys. EUR. Kolejny wniosek o dofinansowanie dalszych etapów projektu będzie złożony do 8. rundy aplikacyjnej w ramach INTERREG III B BSR — opowiada Monika Cholewczyńska z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.
Zakontraktowane kwoty
W INTERREG III A obowiązuje zasada ciągłego naboru projektów.
— Do końca lipca 2005 r. w programach INTERREG III A wpłynęło 651 wniosków na łączną kwotę dofinansowania z EFRR sięgającą 223,27 mln EUR. Zatwierdzono w sumie 179 projektów na łączną kwotę dofinansowania 71,69 mln EUR — wylicza Aneta Wąs-Jurczak z Departamentu Inicjatywy Interreg w Ministerstwie Gospodarki i Pracy.
W INTERREG III B (BSR i CADSES) natomiast przeprowadzane są kolejne rundy naboru projektów. Obecnie trwa 8. runda aplikacyjna dla programu BSR. Wnioski można składać do 23 września 2005 r.
— Do 30 czerwca 2005 r. w ramach BSR zakontraktowano ponad 4,7 mln EUR dla 147 polskich partnerów. W CADSES, dotychczas 42 polskich partnerów projektowych zakontraktowało sumę 2,9 mln EUR — mówi Aneta Wąs-Jurczak.
Tymczasem w komponencie III C po 4. rundzie naboru projektów rozdysponowano wszystkie środki EFRR dostępne w ramach tego programu — 123 polskich partnerów projektów zakontraktowało środki wysokości 12,8 mln EUR.
Uzyskać dofinansowanie nie jest jednak łatwo.
— Kłopoty sprawia konieczność wypełnienia wniosku w języku angielskim. Często problemem jest także prawidłowe skonstruowanie budżetu — zauważa Monika Cholewczyńska.
Dotychczas wnioski, które odpadały w trakcie oceny formalnej najczęściej były niekompletne lub zawierały niekwalifikujące się działania bądź dotyczyły niekwalifikującego się beneficjenta.
— Częstym merytorycznym powodem odrzucenia wniosków jest również brak uwzględnienia w nich efektu transgranicznego —przyznaje Wąs-Jurczak.
Nie brakuje chętnych
O tym, że wszystkie komponenty INTERREG III cieszą się dużym zainteresowaniem w Polsce, świadczy wysokość kwot dofinansowania, o które występują beneficjenci. W przypadku III A Komitety Sterujące zatwierdziły wnioski na kwotę stanowiącą 40 proc. alokacji, jaką dysponuje Polska. Spory odsetek alokacji zakon-traktowano również w III B. W programie III C natomiast za- kontraktowano już wszystkie dostępne środki z EFRR w latach 2004-06.
Dotychczas najwięcej projektów złożono w ramach priorytetów związanych z infrastrukturą dotyczy przedsięwzięć modernizacji lub budowy — dróg (mostów), kanalizacji, stacji uzdatniania wody oraz przedsięwzięć mających na celu zwalczanie skutków katastrof.
— Wnioskodawcy występują również o współfinansowanie działań związanych z infrastrukturą okołobiznesową i turystyczną. Najczęściej pojawiają się projekty ścieżek rowerowych, szlaków dla pieszych, małej infrastruktury sportowej. W ramach działań związanych z rozwojem społeczno-gospodarczym potencjalni beneficjenci występują np. o dofinansowanie projektów związanych ze współpracą transgraniczną organizacją i służb ratowniczych, festiwali, tworzeniem baz danych dotyczących turystyki oraz publikacji z tego zakresu — opowiada Aneta Wąs-Jurczak.