Na polskim rynku spożywczym rośnie apetyt na producentów zdrowej, choć wciąż niszowej żywności. W ubiegłym tygodniu zamiar przejęcia Purelli, specjalizującej się w tzw. superfoods, ogłosił Bakalland, kontrolowany przez Rafał Brzoskę i Mariana Owerkę.
Tymczasem w rodzinną firmę Kubara z Częstochowy, znaną z produkcji zdrowych przekąsek i zamienników mięsa pod marką Dobra Kaloria oraz żywności bezglutenowej Amarello, zainwestowała grupa Mokate. Kontrolowany przez rodzinę Mokryszów producent oraz dystrybutor m.in. kawy i herbaty po uzyskaniu zgody UOKiK obejmie 50 proc. udziałów.
- Otrzymywaliśmy propozycje od różnych inwestorów. Nie chcieliśmy jednak, by do firmy wszedł fundusz, przejął nad nią kontrolę, zrobił restrukturyzację i sprzedał potem z zyskiem. Chcieliśmy zachować wpływ na biznes, zależało nam na utrzymaniu jego rodzinnego charakteru, a jednocześnie szukaliśmy wsparcia w ekspansji. Z grupą Mokate świetnie się w tej sprawie dogadaliśmy – mówi Karolina Kubara, wiceprezes spółki.
Dlaczego zdecydowaliście się wejść w produkcję zdrowej żywności i zamienników mięsa?
Mokate od lat odnosi sukcesy na rynkach zagranicznych eksportując swoje towary do ponad 70 państw na świecie. Potencjał spółki Kubara i bogate doświadczenie Mokate pozwoli skutecznie wesprzeć częstochowską spółkę w zagranicznej ekspansji. Wsparcie ze strony Mokate to również wzmocnienie inwestycyjne dynamicznie rozwijającej się firmy.
W jaki sposób chcecie rozwinąć sprzedaż marek w tych kategoriach?
Rozwój kategorii i marek żywności prozdrowotnej przebiega różnie na każdym rynku europejskim. Jedno jest pewne - przyszłość jest roślinna w wielu kategoriach spożywczych i pewne trendy żywieniowe są nie do zatrzymania. Zawsze decyduje konsument, który płaci za wartość dodaną w produkcie.
Czy rozważacie kolejne transakcje w innych segmentach rynku spożywczego?
Grupa Mokate jest zawsze otwarta na ciekawe i perspektywiczne projekty akwizycyjne. W swojej historii przeprowadziliśmy dziewięć udanych akwizycji i mamy apetyt zdecydowanie na więcej międzynarodowych projektów.
Jak to ze lnem było
Początki firmy Kubara sięgają 1993 r. W Częstochowie zaczął wtedy działać sklep z ziołami i zdrową żywnością, który prowadził Marek Kubara, wcześniej pracownik naukowy Politechniki Częstochowskiej.
- Ludzie przychodzili do sklepu po len w ziarenkach i skarżyli się tacie, że zapychają się im młynki do mielenia. Stwierdził wtedy, że jak ludzie ten len mielą, to trzeba im sprzedawać mielony – nawiązał więc współpracę z Instytutem Włókien Naturalnych i został pierwszym producentem lnu mielonego w Polsce – mówi Karolina Kubara.
Oferta produktowa szybko się poszerzała.
Poznaj program “II Forum na Wzgórzach - Biznes rodzinny”, 2-3 czerwca, Ostróda >>
- Tata zawsze był wizjonerem, wyprzedzał trendy rynkowe. Już w latach 90. rozpoczął sprzedaż produktów ekologicznych i musiał tłumaczyć, co to za kategoria i dlaczego warto je kupować. W 1997 r. wprowadził pierwsze zamienniki mięsa. To było mrożone sojowe leczo, flaki, fasolka po bretońsku. Wyprzedził trendy rynkowe o ok. 20 lat i mało kto wtedy interesował się taką żywnością, więc po dwóch latach się z tego wycofał – opowiada Karolina Kubara.
Biznesowa historia Mokate zaczyna się w 1990 r., gdy Teresa Mokrysz, wówczas żona przedsiębiorcy z Ustronia, rozszerzyła działalność firmy o dystrybucję śmietanki do kawy. Potem weszła w segment cappuccino i szybko zdominowała ten rynek. Mokate z dystrybutora stało się producentem, inwestując w zakłady w Żorach i Ustroniu, a potem poszerzało biznes dzięki przejęciom. W 2003 r. przejęło firmę Consumer, wchodząc mocno w rynek herbaty m.in. dzięki marce Loyd. Potem kupiło m.in. kilka spółek w Czechach.
W firmie szybko zaplanowano rodzinną sukcesję. W 2009 r. w jej zarządzie zasiadł Adam Mokrysz, syn założycieli, a w 2016 r. formalnie został prezesem. Jego żona, Katarzyna, kieruje zakładem grupy w Żorach. Prokurentką grupy jest Sylwia Mokrysz, siostra Adama. Na ostatniej liście "100 najbogatszych Polaków" Forbesa Teresa Mokrysz była 59., z majątkiem szacowanym na 1,31 mld zł.
Roślinne zamienniki
Firma rosła na zdrowych przekąskach i produktach śniadaniowych. Z batonami na bazie daktyli i orzechów weszła do dużych sieci handlowych, takich jak Lidl i Rossmann.
- Rośliśmy organicznie przez lata, konsekwentnie inwestując w bazę produkcyjną, rozszerzając asortyment i dbając o to, by wyróżniać się własnymi, zdrowymi recepturami. W 2019 r., gdy roślinne zamienniki mięsa zaczęły pojawiać się na rynku, powróciliśmy do naszego pomysłu z lat 90-tych, ale nie postawiliśmy jak większość firm na soję, lecz na kiełki słonecznika, złożyliśmy zresztą wniosek patentowy na tę technologię i jesteśmy jedyną firmą na świecie tworzącą zamienniki mięsa z kiełków – mówi Karolina Kubara.
Wzrost firmy widać w danych finansowych - w 2020 r. zwiększyła przychody o ok. 60 proc. i była rentowna na poziomie netto. Tymczasem Grupa Mokate chwali się, że generuje ok. 1 mld zł przychodów w Polsce i na ponad 70 rynkach zagranicznych, z których najważniejszym są Czechy, gdzie ma jeden zakład produkcyjny (patrz ramka).
- Oficjalnych wyników za 2021 r. jeszcze nie ma, ale utrzymujemy wysokie tempo wzrostu. Mamy teraz w ofercie ok. 60 pozycji asortymentowych i ciągle pracujemy nad kolejnymi – tym bardziej, że zbliża się sezon grillowy, a to dla producentów zamienników mięsa jak święta dla producentów czekolady – mówi Karolina Kubara.
Produkty firmy dostępne są w większości dużych sieci handlowych w Polsce.
- Mamy szeroki asortyment i duże know-how w kategorii zdrowej żywności i zamienników mięsa. Grupa Mokate ma z kolei świetnie rozwinięty dział sprzedaży zagranicznej i dostarcza produkty na ponad 70 rynków. Liczymy więc na to, że wspólnie będziemy mogli się rozwinąć na rynkach eksportowych – mówi Karolina Kubara.