Unia Europejska kładzie nacisk na ochronę środowiska, wdrażając dyrektywy mające na celu przeciwdziałanie jego dalszej degradacji. Zmiany prawne w tym zakresie narzucają na przedsiębiorców szereg obowiązków i zakazów. Dotyczą one również wchodzącego w życie 1 stycznia 2025 r. systemu kaucyjnego (depozytowego). Wprowadza go znowelizowana ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Znajomość nowych regulacji jest konieczna dla firm, które będą objęte nowym obowiązkiem.
Szkło, plastiki i puszki
Celem wchodzącego w życie systemu kaucyjnego jest podniesienie poziomu zbiórki opakowań i ich recyklingu. Nie wszystkie będą jednak objęte wprowadzanymi zmianami.
– W zakres systemu wchodzą opakowania jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do 3 l, butelki szklane wielokrotnego użytku na napoje o pojemności do 1,5 l i opakowania metalowe na napoje o pojemności do 1 l – wylicza Konrad Nowakowski, prezes Polskiej Izby Odzysku i Recyklingu Opakowań.
System kaucyjny jest prosty. Jego zasady są zbliżone do dotychczasowych depozytów pobieranych za butelki szklane. Podczas zakupu napojów pobierane są od klientów drobne opłaty, które następnie są im zwracane w chwili, w której oddają opakowania objęte tym systemem. Firmy nie mają pełnej swobody w kształtowaniu wysokości kaucji. Według Pawła Sosnowskiego z Interzero Polska, firmy działającej w branży recyklingu, może ona wynieść najwyżej 2 zł. Aczkolwiek maksymalną kwotę dla poszczególnych rodzajów opakowań objętych systemem depozytowym określą wspólnie ministrowie do spraw klimatu, finansów publicznych i gospodarki.
Jedni muszą, inni mogą
Małe sklepy nie będą musiały przystępować do systemu kaucyjnego, będzie on obowiązkowy jedynie dla placówek o powierzchni powyżej 200 m kw. Pozostałe punkty sprzedaży będą mogły przystąpić do systemu kaucyjnego i odbierać opakowania na zasadzie dobrowolności.
Nowe przepisy oznaczają więcej pracy dla przedsiębiorców. Ich obowiązkiem będzie wskazanie na opakowaniu wysokość kaucji. Co będzie grozić za jego niedopełnienie? Firmy wprowadzające do obiegu opakowania na napoje, które nie wywiążą się z obowiązku kaucyjnego, będą zobowiązane do wniesienia opłaty produktowej. Dotyczy to nie tylko przedsiębiorców, którzy nie przystąpią do systemu, ale również tych, którzy nie osiągną minimalnego poziomu selektywnej zbiórki opakowań.
O czym jeszcze warto wiedzieć? Konsumenci, którzy będą zwracali opakowania w celu odzyskania kaucji, nie będą musieli okazywać dowodu zakupu produktu.