Koszty realizacji przedsięwzięć dofinansowanych z funduszy unijnych powinny zamykać się w budżecie, który zaakceptowali eksperci oceniający wnioski o wsparcie. Natomiast płatności ponoszone przez beneficjentów muszą być zgodne z harmonogramami rzeczowo-finansowymi przedsięwzięć. W praktyce często wygląda to zupełnie inaczej.
– Wielu przedsiębiorców ma trudności z tym, aby zamknąć projekty w ramach pierwotnie planowanych budżetów. Być może przedsięwzięcia inwestycyjne są pod tym względem mniej problematyczne. Ich przebieg można łatwo przewidzieć, a zaplanowanie wydatków na realizację takich projektów nie sprawia większych kłopotów. Natomiast w przypadku przedsięwzięć B+R sytuacja jest bardziej skomplikowana. Niesatysfakcjonujące wyniki badań czy konieczność ich powtarzania oznaczają dla przedsiębiorców dodatkowe koszty. Ponadto czas pandemii i jej skutki gospodarcze utrudniają realizację harmonogramu rzeczowo-finansowego projektów w odpowiednim terminie – mówi Kamila Kieler, starszy specjalista w Crido.
Na szczęście instytucje publiczne odpowiedzialne za rozdzielanie pieniędzy unijnych wychodzą naprzeciw beneficjentom. Dopuszczają zmiany w budżetach przedsięwzięć. Nie oznacza to jednak, że przedsiębiorcy mogą zwiększyć ich wartość i liczyć na większą refundację wydatków.
– Budżet projektu dofinansowanego z pieniędzy unijnych nie może wzrosnąć w zakresie kosztów kwalifikowanych. Wszystkie wydatki, które wykraczają poza pierwotne plany finansowe, muszą być pokryte wkładem własnym beneficjenta – wyjaśnia Kamila Kieler.
Przedsiębiorcy, którzy otrzymali wsparcie z szybkiej ścieżki, czyli poddziałania 1.1.1 programu Inteligentny Rozwój (POIR), muszą sami sfinansować koszty własne projektu, a także te, które nie kwalifikują się do dofinansowania przez instytucję publiczną. Przypomnijmy: wsparcie z szybkiej ścieżki pokrywa do 80 proc. kosztów badań przemysłowych i prac rozwojowych (one są obowiązkową częścią projektu), a także prac przedwdrożeniowych. Jakie są możliwości zmiany budżetu projektu, który otrzymał dofinansowanie z poddziałania 1.1.1 POIR?
– Jeżeli przedsiębiorcy zabraknie pieniędzy na wydatki z danej kategorii kosztów kwalifikowanych, a uzyska oszczędności w ramach innej kategorii budżetu projektu, wówczas może przeznaczyć je na pokrycie wspomnianych wydatków. Musi jednak poinformować o tym instytucję, która przyznała mu unijne wsparcie – wyjaśnia Kamila Kieler.
Podobna zasada obowiązuje w przypadku przedsięwzięć, które otrzymały dotacje z działania 2.1. POIR („Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw”).