Polskie firmy podchodzą z rezerwą do lean management. Metodologia ta niesłusznie kojarzy się ze zwalnianiem pracowników.
Istotą lean management jest „wysmuklenie” przedsiębiorstwa przez wprowadzenie zmian w zakresie działalności, strukturze majątku firmy, organizacji oraz zarządzaniu personelem.
— Zasadami lean management interesują się głównie podmioty działające w branży motoryzacyjnej. Mają szansę na pełne jej wdrożenie, gdyż łańcuch dostaw w tym sektorze jest bardzo dobrze zorganizowany i polega na ścisłej współpracy dostawcy i odbiorcy — wyjaśnia Adam Łazarski, trener i doradca z firmy Ośrodek Doradztwa i Treningu Kierowniczego.
Obca kultura
Lean management ma korzenie w Japonii, w której narodziła się w połowie ubiegłego stulecia. W latach 70. i 80. zyskała uznanie w Stanach Zjednoczonych, gdzie przeżywała liczne metamorfozy. Największy odsetek przedsiębiorstw, które wprowadziły tę metodologię, stanowią właśnie organizacje amerykańskie. Wśród europejskich jest dzisiaj najchętniej stosowana w Niemczech, Szwajcarii oraz Wielkiej Brytanii.
— Niestety, nasza wiedza o tym rodzaju zarządzania jest niekompletna. Jedynie nieliczne firmy mogą pochwalić się pełnym wykorzystywaniem lean management w praktyce — utrzymuje Zbigniew Brzeziński, dyrektor zarządzający w Extreme Management Solutions.
— W dodatku przeważnie są to firmy z kapitałem zagranicznym. Polskie podmioty rzadko sięgają po rozwiązania tego typu — tłumaczy Adam Łazarski.
Potrzebne elementy
Lean management opiera się głównie na TQM oraz na metodzie just-in-time. Warto wiedzieć, że ten rodzaj zarządzania niekoniecznie musi się sprawdzić w każdym przedsiębiorstwie. Dlatego też przed jego wprowadzeniem należy przeprowadzić wnikliwą analizę rzeczywistych potrzeb organizacji.
— Czasami wystarczy wdrożenie tylko wybranych elementów składowych lean management, takich jak 5S, kanban czy kaizen, na bazie których zbudowana jest metoda just-in-time — przekonuje Zbigniew Brzeziński.
Jeśli jednak firma chce od razu określić etapy niezbędne do wprowadzenia całej metodologii, musi ustalić fazy planowania i harmonogramowania działań, pilotażu, pełnego wdrożenia i integracji z obecnie funkcjonującymi systemami oraz doskonalenia.
Brak relacji
Słabe przekonanie do lean management wynika m.in. z braku zaufania polskich menedżerów do rozwiązań, które rodziły się w odmiennej kulturze. Ponadto wprowadzanie tzw. rozwiązań odchudzających kojarzy się powszechnie ze zwalnianiem ludzi, a to hamuje rozwój tej metody w Polsce.
— W założeniach lean mieści się m.in. eliminacja marnotrawstwa, obniżenie kosztów, standaryzacja i doskonalenie procesów. Metodologia ta dąży do zwiększenia niezależności i swobody pracowników. Daje im więcej uprawnień, a jednocześnie większą odpowiedzialność — wyjaśnia Zbigniew Brzeziński.
Przyczyny nikłego rozwoju metody lean wynikają także z natury zarządzania polskich firm.
— W Polsce brakuje kultury zarządzania opartej na długofalowej współpracy odbiorcy z dostawcą, a np. dostawcy dla BMW czy Toyoty budują nawet linie montażowe przy zakładach swoich odbiorców — dodaje Adam Łazarski.