Ostatni nabór z szybkiej ścieżki

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) ogłosiło ostatnią już odsłonę największego konkursu dotacyjnego wspierającego nowinki polskich firm. Dzięki grantom z szybkiej ścieżki, czy poddziałania 1.1.1 programu Inteligentny Rozwój, powstają takie projekty jak mobilna linia przetwarzania odpadów komunalnych, bioniczna proteza ręki, hybrydowe poduszki ratunkowe czy system monitoringu jakości powietrza. Tylko w minionym roku NCBR przeznaczyło na tego typu przedsięwzięcia ok. 3 mld zł.

Wojciech Kamieniecki, dyrektor rządowej agencji, zwraca uwagę na postępy w projektach prowadzonych przez beneficjentów szybkiej ścieżki.

– To innowacyjne firmy, które postawiły na swoją przyszłość i tworzą produkty lub technologie do tej pory niedostępne na rynku. Dzięki oszczędnościom udało nam się ogłosić kolejny konkurs. Jestem pewien, że mimo pandemii do NCBR wpłynie wiele wartościowych projektów. Tak było także w ubiegłym roku – podkreśla Wojciech Kamieniecki.

Dwie rundy

Ogłoszony przez rządową agencję konkurs składa się z dwóch rund. Pierwsza jest przeznaczona dla dużych przedsiębiorstw i ich konsorcjów z udziałem MŚP oraz jednostek naukowych. W puli jest 100 mln zł. Nabór będzie trwał od 22 marca do maksymalnie 12 kwietnia. Może zakończyć się wcześniej, jeżeli wartość wnioskowanego przez przedsiębiorców dofinansowania przekroczy pięciokrotność budżetu rundy. Zgodnie z tzw. ustawą wdrożeniową nabór nie może trwać krócej niż siedem dni.

Aby uniknąć ryzyka niezłożenia wniosku o wsparcie w terminie, przedsiębiorcy muszą mieć w pełni przygotowaną dokumentację już w pierwszych dniach trwania naboru. Warto przypomnieć, że w ubiegłym roku w puli dla dużych firm było 100 mln zł. Popyt na granty 15-krotnie przekroczył możliwości budżetowe konkursu.

– Chcemy sprawnie ocenić wnioski o dofinansowanie, aby beneficjenci mogli jak najszybciej rozpocząć projekty i zrealizować je do końca grudnia 2023 r. – zapewnia dyrektor NCBR.

Natomiast druga runda konkursu jest przeznaczona dla MŚP i ich konsorcjów z udziałem jednostek naukowych. Jej budżet to 200 mln zł. Wnioski o dofinansowanie będzie można składać od 13 kwietnia do 4 maja. Zasady dotyczące wcześniejszego zamknięcia naboru są analogiczne do tych, które obowiązują duże firmy.

– Prace B+R muszą być realizowane na terenie Polski, w tzw. regionach słabiej rozwiniętych, czyli poza województwem mazowieckim. O przyznaniu dofinansowania przedstawiciele rządowej agencji poinformują nie później niż po upływie 120 dni od zakończenia każdej z rund – wyjaśnia Wojciech Kamieniecki.

Badania i prace rozwojowe

Wojciech Kwiatkowski, menedżer w firmie doradczej SAS Advisors, mówi, że dokumentacja konkursowa nie zmieniła się istotnie wobec poprzedniego naboru.

– Szybka ścieżka finansuje do 80 proc. kosztów badań przemysłowych, prac rozwojowych, które są obowiązkową częścią projektu, a także prac przedwdrożeniowych. Minimalny poziom wydatków kwalifikowanych to 1 mln zł w przypadku przedsięwzięć prowadzonych samodzielnie przez MŚP. Natomiast dla dużych firm i projektów konsorcjalnych będzie to 2 mln zł – wyjaśnia Wojciech Kwiatkowski.

Co będą oceniali eksperci? Między innymi innowacyjność planowanego do opracowania rozwiązania i zespół projektowy wnioskodawcy . Sprawdzą też, czy wdrożenie innowacji na rynek może zapewnić firmie sukces ekonomiczny.

Zdaniem Wojciecha Kwiatkowskiego szybka ścieżka była w ostatnich latach najbardziej atrakcyjnym sposobem finansowania innowatorskich projektów.

– Pomimo pandemii i problemów wielu branż związanych z gorszą płynnością, przedsiębiorcy nie odkładają planów dotyczących realizacji projektów B+R na lepsze czasy. Przewidują, że wdrażane programy szczepień i łagodzenie restrykcji związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przyniosą ożywienie gospodarcze w kolejnych kwartałach. Nie chcą stracić szansy na poprawę konkurencyjności swoich firm. Bezzwrotna dotacja z szybkiej ścieżki pomaga im podejmować odważne decyzje inwestycyjne – uważa menedżer w SAS Advisors.

Inteligentna produkcja

Zauważa, że nowatorskie projekty B+R chętnie podejmują m.in. firmy medyczne, motoryzacyjne i IT. Potrzebę rozwoju inteligentnej produkcji, automatyzacji i robotyzacji widać także w sektorach tradycyjnych, w tym m.in. w branży spożywczej.

Pandemia wymusiła na wielu firmach zmianę sposobu prowadzenia działalności i konieczność inwestowania w nowe technologie.

– Wydatki przedsiębiorców na B+R są obecnie kluczowe dla rozwoju konkurencyjnej gospodarki. Odpowiednio zainwestowane dotacje wpłyną w perspektywie kilku kolejnych kwartałów na szybsze ożywienie gospodarcze i jednocześnie przyczynią się do osiągnięcia przez beneficjentów długotrwałej przewagi na wielu rynkach – uważa Wojciech Kwiatkowski.

Nie ma wątpliwości, że budżet konkursu nie wystarczy na sfinansowanie wszystkich zgłoszonych projektów. Jego zdaniem jest jednak szansa, że przedstawiciele NCBR znajdą dodatkowe pieniądze na ten nabór.

– Do rządowej agencji spływają na bieżąco oszczędności z przedsięwzięć realizowanych przez beneficjentów. Jako przykład warto podać ostatni konkurs szybkiej ścieżki, który odbył się w połowie minionego roku. Początkowo budżet dla dużych firm wynosił 100 mln zł. Ostatecznie NCBR przeznaczyło na ten cel 660 mln zł – podkreśla Wojciech Kwiatkowski.