Pojawia się coraz więcej podpowiedzi dla rządu, co powinien zrobić, aby w tym trudnym okresie spowodowanym pandemią i lockdownem realnie pomóc polskim przedsiębiorcom i całej gospodarce wyjść z kryzysu. Ich wspólnym mianownikiem są przede wszystkim zmiany podatkowe, ukierunkowane na stworzenie warunków zachęcających do inwestycji oraz konsumpcji, przy jednoczesnym zabezpieczeniu interesów budżetu państwa.
Czas na podatki
Eksperci PwC zwracają uwagę, że w sytuacji wyczerpania się pomocy w formie dotacji dla firm należy antykryzysowych rezerw poszukać gdzie indziej.
— Wobec znaczącego wyhamowania produkcji i wymiany handlowej w drugim kwartale 2020 r. świat stanął w obliczu istotnego spowolnienia. Ta sytuacja nie ominęła również Polski. Remedium na wyzwania nadchodzących kwartałów mogą być zmiany w systemie podatkowym. Dają one szanse na zapewnienie narzędzi proinwestycyjnych oraz prokonsumpcyjnych, przy jednoczesnym wsparciu transformacji cyfrowej biznesu i administracji oraz uszczelnienia systemu podatkowego — uważa Jan Wacławek, partner zarządzający działem prawno-podatkowym PwC.
Firma ta przygotowała specjalny raport, w którym zawarła rekomendacje rozwiązań na rzecz minimalizowania skutków spowolnienia gospodarczego. Eksperci PwC zauważają, że obecnie w naszym kraju brakuje programów przeciwdziałania recesji poza programami opartymi na dotacjach czy instrumentach dłużnych. Podkreślają, że w innych krajach UE wprowadzane są np. przejściowe obniżki stawek VAT, co ma pobudzić konsumpcję. Zapowiedziany przez Ministerstwo Finansów (MF) tzw. estoński CIT uznają za ruch w dobrym kierunku, lecz zaznaczają, że jest spora przestrzeń do kolejnych działań wspierających inwestycje oraz konsumpcję. Dodają do tego niezbędne uproszczenia oraz propozycje chroniące wpływy budżetowe (patrz ramka).
Narzędziami zabezpieczającymi interes państwa miałoby być, w ocenie PwC, wprowadzenie centralnego rejestru faktur (co już dawno temu było zapowiadane) oraz upowszechnienie e-paragonów. Rozwiązaniom wspierającym konsumpcję powinny towarzyszyć elementy przeciwdziałania szarej strefie.
Propozycje biznesu
Wcześniej Konfederacja Lewiatan zaproponowała rządowi m.in. ograniczenie tzw. podatku bankowego lub zawieszenie elementów utrudniających sytuację klientów. Organizacja ta podkreśla, że podatek bankowy pogarsza sytuację firm, zwiększa ryzyko makroekonomiczne, uderza w klientów banków i obniża konkurencyjność samych banków.
— Ten podatek zmniejsza korzyści klientów banków, ponieważ powoduje wzrost cen i niższą opłacalność usług bankowych. Obniża też konkurencyjność polskich banków wobec zagranicznych oraz demobilizuje ekspansję inwestycyjną w obszarze fuzji i przejęć — twierdzi Adrian Zwoliński, ekspert Konfederacji Lewiatan.
Lewiatan ma więcej propozycji dla rządu. Apeluje m.in. o rezygnację z obniżania czy zamrażania płac w budżetówce.
— Skoro w czasie kryzysu rząd proponuje skokowy wzrost płacy minimalnej, tym bardziej warto upomnieć się o waloryzację wynagrodzeń w sferze budżetowej. Niskie płace w budżetówce ograniczają i tak mało wydolny system usług publicznych — zauważa Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.
Dodaje, że inwestycje w edukację, zdrowie i jakość pracy administracji pozwolą lepiej radzić sobie ze skutkami kryzysu. Organizacja ta wskazuje ponadto, że szybsze wyjście z kryzysu gospodarczego możliwe byłoby dzięki zielonemu impulsowi, czyli inwestycjom w OZE, efektywność energetyczną, nowoczesną gospodarkę odpadami, innowacyjny transport.
Zły prognostyk
Business Centre Club twierdzi, że firmy do inwestycji zachęciłaby ulga na robotyzację, oparta na podobnych zasadach jak ulga B+R. Za koszty kwalifikowane powinny być uznawane koszty zakupu nowych maszyn i urządzeń peryferyjnych, usługi szkoleniowe związane z robotami przemysłowymi, koszty leasingu finansowego na nabycie takich robotów.
Organizacja ta apeluje do rządu o poprawę relacji urzędników skarbowych z przedsiębiorcami oraz zrekompensowanie samorządom strat finansowych spowodowanych udzieleniem firmom ulg i zwolnieńpodatkowych w celu przetrwania kryzysu wywołanego pandemią.
Rada Przedsiębiorczości, skupiająca największe organizacje biznesowe, zaapelowała do rządu o wsparcie budownictwa mieszkaniowego, co pomogłoby przezwyciężyć trudną sytuację gospodarczą. Środowiska przedsiębiorców czekają na decyzje i działania rządu.
Niestety złą wróżbą może być podana kilka dni temu na stronie internetowej kancelarii premiera zapowiedź obciążenia spółek komandytowych podatkiem CIT. Eksperci alarmują, że ten fiskalny pomysł może być gwoździem do trumny tego typu spółek, których funkcjonuje obecnie w Polsce 40 tys.
Recepty na zdrowszą gospodarkę
Na wsparcie inwestycji
1. Wprowadzenie tzw. estońskiego CIT, czyli brak podatku dochodowego do momentu wypłaty zysków poza spółkę (projekt MF w prekonsultacjach)
2. Ulga na automatyzację, czyli czasowy dodatkowy odpis na wydatki inwestycyjne w zakresie automatyzacji procesów (zapowiedziana przez resort rozwoju)
3. Obniżenie barier wejścia do Polskiej Strefy Inwestycji dla małych i średnich firm (zapowiedziane przez resort rozwoju)
Na wsparcie konsumpcji
1. Przejściowa obniżka stawki VAT na usługi pracochłonne
2. Loteria e-paragonowa, czyli automatyczna loteria, w której biorą udział posiadacze e-paragonów
3. Dodatkowy odpis na wydatki konsumpcyjne dla osób fizycznych
Uproszczenia podatkowe
1. weryfikacja ograniczeń w podatkach dochodowych, np. dotyczących wartości samochodu przy najmie krótkoterminowym
2. Jasne wytyczne dotyczące pojęcia reprezentacji, np. wydatków na eventy i gastronomię
3. Pełne uznawanie podpisu elektronicznego i praca z organem na kopiach dokumentów
4. Możliwość zdalnego udziału w rozprawach sądowych
Zabezpieczenie interesów państwa
1. wprowadzenie centralnego rejestru faktur
2. upowszechnienie e-paragonów
Źródło: PwC
46 proc. Taki odsetek przedsiębiorców ankietowanych przez Instytut Badań Spraw Publicznych chce uwolnienia firmom pieniędzy gromadzonych na tzw. kontach VAT w mechanizmie split payment…
40 proc. …a taki odsetek oczekuje od państwa zwiększenia inwestycji w tzw. zieloną gospodarkę.
Sprawdź program konferencji online "CFO Excellence 2020", 13 października 2020 >>