Finanse to mały problem. Większy kłopot to urzędnicy i politycy. Jeśli zrobią , co do nich należy, to będzie dobrze. A jeśli zawiodą?
Głównym źródłem finansowania inwestycji związanych z EURO 2012 są fundusze unijne. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (MRR) zapowiedziało przegląd przygotowanych wcześniej wykazów projektów kluczowych pod kątem potrzeb związanych z mistrzostwami. Jak mówi Monika Niewinowska z MRR, resort pracuje nad dostosowaniem terminów realizacji zaplanowanych inwestycji do potrzeb EURO oraz uzupełnia listę projektów kluczowych o nowe inwestycje. Wszystkie muszą być gotowe do 2012 r., a nie, jak wcześniej planowano, do 2015 r. Warto dodać, że inwestycje współfinansowane z funduszy unijnych muszą wspierać długofalowy rozwój kraju. Oznacza to, że organizacji EURO 2012 posłużą niejako przy okazji, a po zakończeniu imprezy nadal będą przynosić korzyści.
— Każdą inwestycję poprzedzą dokładne analizy jej przydatności po mistrzostwach. Nie możemy popełnić błędu Portugalii, gdzie wielkie obiekty sportowe stoją dziś nieużywane — przekonuje Piotr Waśniewski, koordynator biura ds. EURO 2012 we wrocławskim ratuszu.
Prawie wszystkie planowane inwestycje i tak by powstały. Rozwój infrastruktury, zwłaszcza drogowej, to od dawna jeden z priorytetów MRR, a modernizacja niektórych stadionów rozpoczęła się kilka lat temu.
— W naszej wizji wydatkowania unijnych funduszy nie nastąpiły prawie żadne zmiany. Tym, co rzeczywiście zostało zmodyfikowane w wyniku przyznania Polsce organizacji EURO 2012, są terminy. Wiele projektów będziemy musieli zakończyć nie jak wcześniej planowaliśmy do 2015, ale do 2012 r. Mistrzostwa są więc dla nas czynnikiem mobilizującym — potwierdza Monika Niewinowska.
Spokojnie o prywatnych
Eksperci spokojnie patrzą na rozbudowę bazy noclegowej i gastronomicznej. Tu inwestycje wymuszają wyłącznie potrzeby rynku, a realizować je będzie prywatny kapitał.
— Każdy inwestor musi przewidywać frekwencję na tzw. szare dni, w wieloletniej przestrzeni czasowej. Nie wolno dokonywać inwestycji tylko na potrzeby jednej imprezy, bo spowoduje to finansową klapę. Hotele w dobrych lokalizacjach z pożytkiem będą pracowały po EURO 2012. Mistrzostwa mogą jedynie przyświecać ich budowie — uważa Krzysztof Milski, prezes Polskiej Izby Hotelarstwa.
Już teraz miasta — gospodarze obserwują wzrost zainteresowania inwestorów, zwłaszcza tam, gdzie baza noclegowa nie jest dobrze rozwinięta. Warszawa w ubiegłym roku wydała jedynie dwa pozwolenia na budowę hoteli. W 2007 r. do stołecznego ratusza wpłynęły też zaledwie dwa wnioski.
Rząd uspokaja
Branża nie upatruje zagrożeń dla realizacji inwestycji w ograniczonych mocach wytwórczych, ale w przeszkodach administracyjnych. Poprawnej realizacji zadań przeszkodzić mogą spory kompetencyjne między poszczególnymi resortami lub rządem a samorządem. Brakuje też dobrego, sprawiedliwego prawa, m.in. ustawy o zamówieniach publicznych i prawa budowlanego.
— Lista zagrożeń pokazuje, że wymagane jest stworzenie kompetentnego i silnie umocowanego rządowego zespołu zadaniowego. To warunek konieczny, choć niewystarczający, by uporządkować kwestie prawne i proceduralne, zamienić je w funkcjonujące ustawy, stworzyć listę niezbędnych inwestycji i zdobyć dla nich środki europejskie, a także dynamicznie reagować na wszelkie zagrożenia — twierdzi Wojciech Warski, ekspert Business Centre Club ds. gospodarki.
Jednak rząd uspokaja: do końca roku przygotuje pakiet niezbędnych ustaw. Plan zmian będzie obejmował ponad 20 ustaw, przede wszystkim o charakterze inwestycyjnym, np. prawo budowlane, zagospodarowanie przestrzenne, gospodarka nieruchomościami. Rada Ministrów chce m.in. włączyć do prac nad EURO 2012 prywatnych inwestorów, przez zmiany w ustawie o partnerstwie publiczno-prywatnym, a także zmienić ustawę o zamówieniach publicznych. l
2
GDAŃSK
Baltic Arena
Pomieści 40 tys. widzów, koszt jej budowy jest szacowany na 670 mln zł.
Mecze będą rozgrywane w nowej Baltic Arenie, zaprojektowanej przez biuro Rhode-Kellerman-Waw-rowsky. Na razie trwa przetarg na firmę konsultingową, przetarg na budowę planowany jest na przełom 2007-08 r. Dodatkowo miasto planuje rewitalizację dzielnicy Letnica, gdzie stanie stadion.
Inwestycje drogowe to głównie Trasa Sucharskiego i jej odnoga na północ, wraz z tunelem pod Wisłą. Miasto zabiega o wpisanie jej na listę priorytetów rządowych. Koszt budowy trasy to około 1 mld zł.
Istotna dla Gdańska pozostaje modernizacja portu lotniczego w Rębiechowie, tak by mógł on przyjąć 5 mln pasażerów rocznie. Rozważa się też uruchomienie drugiego lotniska w Malborku lub Gdyni.
Ważne inwestycje to budowa autostrady A1 i węzłów komunikacyjnych łączących ją z miastem. Rozważa się też połączenie lotniska i miasta szybką linią tramwajową lub koleją metropolitalną. Lista projektów obejmuje również kolejkę do portu morskiego.
3
POZNAŃ
Stadion Miejski
Po modernizacji za 400 mln zł pomieści 44 tys. widzów.
Jak dotąd, działał niewiele dłużej, niż trwała jego budowa i modernizacja. Zostanie oddany w 2011 r.
Wśród strategicznych inwestycji znajduje się budowa i modernizacja poznańskich dróg – ma to pochłonąć 2600 mln zł. Komunikacja miejska, w tym przedłużenie trasy niektórych tramwajów, budowa nowej linii oraz wymiana taboru, będzie kosztowała miasto łącznie 870 mln zł. Ponadto inwestycji potrzebuje lotnisko w Ławicy, tak, by w czasie godziny mogło przyjąć 2-3 duże boeingi. Dodatkowe 130 mln zł pójdzie na przygotowanie systemu bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego.
Jak przekonuje Ryszard Grobelny, prezydent Poznania, o inwestycje prywatne związane z hotelami i infrastrukturą turystyczną nie trzeba się martwić, bo zainteresowanie inwestorów jest ogromne.
4
WROCŁAW
Stadion Olimpijski
Pomieści ponad 40 tys. widzów. Na jego remont przeznaczono co najmniej 200 mln zł.
Pierwszy stadion, nazwany Olimpijskim, został tu zbudowany przez Niemców w 1928 r. Dziś jego modernizacja to najważniejsza inwestycja miasta, związana z EURO 2012. Ogłoszono już konkurs na jego koncepcję i funkcjonalność. Budowa ma ruszyć latem 2008 r. Planowane jest także wzniesienie drugiego stadionu.
Inwestycje transportowe to trwająca już rozbudowa lotniska, by podwoić jego przepustowość. Wartość inwestycji to ponad 280 mln zł. Trwa sporządzanie projektu Autostradowej Obwodnicy Wrocławia, która ma powstać do końca 2009 r. Jej koszt to 1400 mln zł. W mieście powstanie też nowy most.