W ciągu ostatnich 12 miesięcy malały stawki czynszów powierzchni biurowych, magazynowych i handlowych, ale obecnie – jak podkreśla się w analizie – się ustabilizowały. Wciąż odczuwalna jest presja na obniżki, szczególnie w przypadku najlepszych nieruchomości, jednakże właściciele takich obiektów wolą raczej oferować ulgi dostosowane do wymagań najemców, niż ulegać co do ceny.
W I połowie br. popyt na powierzchnie biurowe spadł w Warszawie i Bukareszcie, ale utrzymał się na stabilnym poziomie w Pradze i Budapeszcie. Najemcy powierzchni handlowych w całym regionie są ostrożni, co do planów ekspansji i jeszcze bardziej wymagający w przypadku selekcji centrów handlowych, w których planują uruchomić swoje sklepy. Popyt na magazyny także spadł w całym regionie, co jest wynikiem ograniczenia produkcji przemysłowej i rynku konsumenckiego.
Ze szczegółowych danych z raportu tej spółki można przytoczyć, że:
- w Warszawie w I połowie br. zawarto transakcje wartości 203,5 mln euro, co było poziomem najniższym od 2004 r., a pięć razy mniej niż w ub.r.;
- w I połowie br. deweloperzy oddali do użytku w Warszawie 174 tys. m kw. nowoczesnej powierzchni biurowej (56 proc. planowanej); łączne zasoby przekroczyły 3,15 mln m kw., w tym 2 mln m kw. poza centrum;
- w centrum stolicy do wynajęcia jest 74 tys. m kw.; współczynnik powierzchni niewynajętej wzrósł w czerwcu do 5,7 proc. (4,5 proc. w marcu), a w raporcie podkreśla się, że w końcu roku może wzrosnąć do 8-9 proc.;
- w rejonie Warszawy działają 33 centra handlowe o łącznej pow. najmu 1,04 mln m kw. (przekłada się to na wskaźnik 496 m kw./1000 mieszkańców i plasuje Warszawę na trzecim miejscu wśród ośmiu największych aglomeracji). W raporcie ocenia się, że nadal jest miejsce na nowe przedsięwzięcia. Jednak aktywność budowlana deweloperów na rynku nieruchomości handlowych ograniczona jest, w budowie znajdują się obiekty o pow. 52 tys. m kw.: dom handlowy Wolf Immobilien, rozbudowa galerii handlowej przy E. Leclerc na Ursynowie oraz centrum wyposażenia wnętrz Metropol Dom i Wnętrze. Ruszyły także prace nad budową hipermarketu Tesco na Gocławiu, a jesienią ruszy budowa centrum handlowego Auchan w Łomiankach;
- czynsze za najlepsze lokale w wiodących centrach handlowych wynoszą 75-85 euro/m kw., czyli o 5 proc. mniej w porównaniu z końcem ub.r.;
- z raportu wynika, że w całej Polsce pustych stoi ponad 1 mln m kw. magazynów, a wskaźnik pustostanów wzrósł do 18,9 proc. Największymi zasobami dysponuje aglomeracja warszawska, której łączne zasoby wynoszą 2,41 mln m kw. - dwa razy więcej, niż kolejnego regionu, tj. Górnego Śląska. W I połowie wynajęto w Warszawie 167 tys. m kw. nowej powierzchni, czyli 40 proc. krajowej. W I połowie br. deweloperzy oddali do użytku 257 tys. m kw. nowej powierzchni magazynowej. Na skutek osłabnięcia rynku zakłada się, że w tym roku nie rozpoczną się nowe inwestycje tzw. spekulacyjne. W całym kraju w budowie jest 166 tys. m kw. magazynów, z czego w Warszawie 47 tys. m.
wnp.pl