Powołanie Funduszu Kolejowego z pieniędzy pochodzących z opłaty paliwowej i przeznaczenie części wpływów z akcyzy na paliwa na finansowanie inwestycji przewidują trzy ustawy reformujące finansowanie kolei, przyjęte w piątek przez Sejm.
Środki dla Funduszu Kolejowego mają pochodzić m.in. z 20 proc. opłaty paliwowej, pieniędzy ze sprzedaży akcji w niektórych spółkach, z kredytów lub pożyczek zaciągniętych przez Bank Gospodarstwa Krajowego i wpływów z obligacji emitowanych na rzecz Funduszu.
W ustawie o Funduszu Kolejowym zapisano także możliwości korzystania z innych wpływów, by móc wykorzystywać np. środki unijne.
Zadaniem Funduszu będzie finansowanie przygotowania i realizacji budowy i przebudowy linii kolejowych, ich remontów i utrzymania oraz likwidacji zbędnych linii. Środki z Funduszu mają być również przeznaczone na pokrycie strat przewoźników wynikających z faktu, że w latach 2002-2003 nie otrzymali oni dotacji na pokrycie ustawowych ulg w cenach biletów.
Ustawa o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego przewiduje, że część pieniędzy pochodzących z akcyzy na paliwa ma zostać przeznaczona na projekty kolejowe. Projekt rządowy zakładał, że od roku 2007 kwota z akcyzy przeznaczona na projekty infrastruktury transportu lądowego wzrośnie z 12 do 14 proc.
Sejmowe komisje zaproponowały, by było to 16 proc. Sejm w piątek przyjął poprawkę PO, zgodnie z którą kwota ta ma wynosić co najmniej 18 proc., mimo negatywnego stanowiska rządu przedstawionego przez wiceministra transportu i budownictwa Mirosława Chaberka.
Nowelizacja ustawy o transporcie kolejowym ma ułatwić wykup gruntu pod budowę i przebudowę linii kolejowych; wprowadza dla samorządu województwa i przewoźnika kolejowego obowiązek zawierania umów ramowych o świadczenie usług publicznych na okres co najmniej trzyletni.
Sejm przyjął w piątek poprawkę SLD, zgodnie z którą minister transportu może przekazać część pieniędzy z akcyzy na paliwa, przeznaczonych na projekty infrastruktury transportu lądowego, na dofinansowanie niektórych międzywojewódzkich pasażerskich przewozów kolejowych i przewozów międzynarodowych na obszarze Polski.
Teraz ustawy rozpatrzy Senat.