W latach 2007-13 na inwestycje w sektorze transportowym Polska otrzyma aż 15 mld EUR.
Z 67 mld EUR przekazanych Polsce z Unii na lata 2007-13 rząd chce przeznaczyć na inwestycje w sektorze transportu aż 15 mld EUR.
Największy we Wspólnocie
Wartość Programu Operacyjnego — Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ), w ramach którego przekazywane będą środki na transport, wynosi ponad 26 mld EUR, z czego około 21 mld to środki pochodzące z UE. Jest to największy program operacyjny w całej UE.
— W ramach PO IiŚ na dofinansowanie transportu przewidziano 15 mld EUR. Najwięcej, bo ponad 8 mld EUR, zostanie przekazanych na inwestycje drogowe, natomiast transport kolejowy otrzyma około 4,5 mld EUR. Na dofinansowanie innych gałęzi przeznaczone zostały natomiast 2 mld EUR — wyliczała Barbara Kondrat, sekretarz stanu w Ministerstwie Transportu, podczas konferencji konsultacyjnej pt. „Wsparcie infrastruktury transportowej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007–13”.
Projekty realizowane w ramach programu będą mogły liczyć na dotację do 85 proc. kosztów inwestycji. Jedynie przedsięwzięcia, które zostaną zakwalifikowane jako pomoc publiczna, otrzymają dofinansowanie maksymalnie w wysokości 50 proc. Ministerstwo Transportu pracuje obecnie nad ostatecznym kształtem listy dużych projektów kluczowych, które zostaną włączone do PO IiŚ. Po uruchomieniu programu ich realizacja będzie priorytetem.
W projekcie PO IiŚ zawarto cztery priorytety, których celem jest wspieranie sektora transportu. Prawie 7 mld EUR zostanie przeznaczonych na rozwój transeuropejskich sieci transportowych TENT w ramach priorytetu VI. Niespełna 6,5 mld EUR trafi do priorytetu VII, wspierającego transport przyjazny środowisku. W priorytecie VIII, którego wartość ma wynosić 900 mln EUR, realizowane będą projekty dotyczące zwiększania bezpieczeństwa transportu oraz rozbudowy dróg krajowych poza siecią TENT. W ramach priorytetu IX natomiast dofinansowywane będą inwestycje drogowe we wschodniej Polsce. Na ten cel przewidzianych jest 990 mln EUR.
Nieuporządkowane prawo
Jeżeli realizowanie tych przedsięwzięć przebiegnie sprawnie, to przy udziale funduszy unijnych na lata 2007-13, zgodnie z zapowiedziami rządu, w Polsce wybudowanych zostanie 500 km autostrad i 1650 km dróg ekspresowych. Oprócz tego zmodernizowanych będzie 8 portów lotniczych oraz około 1000 km linii kolejowych.
Jednak właśnie co do sprawności systemu wdrażania funduszy unijnych ma wątpliwości Andrzej Maciejewski z Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, która jest największym beneficjentem programu. Uważa on, że wciąż istnieją liczne bariery prawne, utrudniające sięganie po dotacje.
— Inwestycje drogowe są hamowane przez nadmierny formalizm procedur zamówień publicznych oraz nieprecyzyjne zapisy w prawie ochrony środowiska. Uporządkowania wymagają też plany zagospodarowania przestrzennego. Ponadto należy pamiętać, że z końcem 2007 r. wygaśnie ustawa o specjalnych zasadach przygotowania inwestycji drogowych. Podjęliśmy już działania, żeby ją przedłużyć. Obecny system wymaga więc natychmiastowych zmian prawnych, bez których część funduszy unijnych może przepaść — podsumowuje Andrzej Maciejewski.
Dodaje on jednak, że sama ilość środków, które Polska otrzyma na inwestycje transportowe, jest rzeczywiście zadowalająca.