UZP może odstąpić od zapisów ustawy
KŁOPOTY Z ARGUMENTACJĄ: Wnioski o wyłonienie oferenta w drodze negocjacji zawierają sporo błędów, zamawiający ograniczają się do stwierdzenia, że powtórny przetarg nie doprowadzi do zawarcia umowy, a nie wykazują, że poprzedni był przygotowany z należytą starannością — tłumaczy Andrzej Panasiuk, dyrektor Departamentu Prawnego UZP. fot. MP
Urząd Zamówień Publicznych może w określonych przypadkach zezwolić na odstąpienie od organizowania przetargów. Departament Prawny UZP rozpatruje każdy wniosek o zmianę zasad wyboru oferenta, aby zapobiec udzielaniu zamówień firmom faworyzowanym przez zamawiających.
Przed tygodniem podaliśmy zasady wydawania przez UZP decyzji w sprawie skrócenia terminu składania ofert, organizowania przetargów oraz przetargów dwustopniowych. Dziś prezentujemy kolejne przypadki, w których zamawiający może odstąpić od przetargu nieograniczonego.
Negocjacje
Zdaniem Andrzeja Panasiuka, dyrektora Departamentu Prawnego UZP, negocjacje są jednym z najmniej konkurencyjnych trybów udzielania zamówień publicznych. Ustawa przewiduje dwie możliwości, po spełnieniu których można ubiegać się o uzyskanie zgody na zastosowanie tego trybu.
Pierwsza, gdy zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia w sytuacji, której wcześniej nie można było przewidzieć. W tego typu wnioskach zdarza się, że zamawiający potrafią udowodnić pilną potrzebę, gorzej jednak jest z wykazaniem, że nie można było jej przewidzieć. W uzasadnieniach dotyczących zastosowania negocjacji z zachowaniem konkurencji powołują się, np. na otrzymanie środków budżetowych dopiero pod koniec roku. Taka motywacja nie wystarcza urzędowi.
Druga możliwość zastosowania tego trybu istnieje wówczas, gdy wszczęto postępowanie przetargowe i nie wpłynęła wymagana liczba ważnych ofert lub wszystkie oferty odrzucono i można przypuszczać, iż powtórny przetarg także nie doprowadzi do zawarcia umowy. Prezes UZP analizuje wówczas okoliczności, z powodu których wcześniejsze postępowanie przetargowe nie doprowadziło do wyboru oferenta. Sprawdza, czy specyfikacja istotnych warunków zamówienia nie zawiera postanowień uniemożliwiających udział w przetargu większej liczby oferentów, czy nie był skrócony termin składania ofert, analizuje powody unieważnienia przetargu.
Z wolnej ręki
Istnieje aż sześć możliwości skorzystania z zamówienia z wolnej ręki:
- gdy zamawiający dokonuje zamówień dodatkowych, nie przekraczających 20 proc. wartości uprzedniego zamówienia, a zachodzi konieczność zachowania tych samych norm, parametrów i standardów,
- gdy zawiera umowę o przeprowadzenie badań, eksperymentów lub sporządzenie analizy naukowej,
- jeśli dokonuje zamówienia na twórcze prace projektowe,
- kiedy może skorzystać z wyrobów lub usług tylko jednego dostawcy lub wykonawcy,
- jeżeli wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia ze względu na społeczne lub gospodarcze okoliczności, których zamawiający nie mógł wcześniej przewidzieć,
- gdy wartość zamówienia lub udział środków publicznych w jego finansowaniu nie przekracza 3 tys. euro.
Do każdego wniosku o zgodę na zmianę trybu wyłaniania oferenta musi być załączone uzasadnienie i pakiet niezbędnych dokumentów, który w miarę prowadzonego postępowania administracyjnego powinien być uzupełniany zgodnie z wymogami prowadzącego postępowanie.