Co będzie z tymi sprawozdaniami zatorowymi?

W tym roku duzi przedsiębiorcy po raz pierwszy musieli złożyć sprawozdanie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. W praktyce oznaczało to publiczną „spowiedź” m.in. z zaległości w płatnościach w poprzednim roku kalendarzowym. Ustawowo termin na złożenie sprawozdania upływa 31 stycznia, ponieważ w tym roku była to niedziela wyjątkowo przedłużył się do poniedziałku 1 lutego.

Do złożenia sprawozdania są zobowiązani kierownicy podatkowych grup kapitałowych oraz kierownicy podmiotów będących płatnikami CIT, u których przychód w roku poprzedzającym wyniósł 50 milionów euro (obliczonych w sposób wskazany w ustawie o CIT).

Za niezłożenie sprawozdania w terminie grozi kara grzywny do 5 000 zł. Gorszą konsekwencją może być jednak ryzyko kontroli np. zatorów płatniczych, ponieważ inne organy (Prezes UOKiK) otrzymują sygnał, że być może firma coś ukrywa.

Przekazane sprawozdania będą ogólnodostępne na stronie BIP Ministerstwa Rozwoju. Ujawnienie sprawozdań ma na celu przedstawienie praktyk płatniczych poszczególnych podmiotów poprzez pokazanie w jakich terminach realizują oni swoje zobowiązania. Taka informacja – często bardzo „niewygodna” dla samych przedsiębiorców, może stanowić ostrzeżenie dla potencjalnych kontrahentów, wskazując który z podmiotów ociąga się z płatnościami lub nie płaci w ogóle.

Istotą sprawozdania jest podanie:

• wartości świadczeń pieniężnych otrzymanych i spełnionych w poprzednim roku kalendarzowym w terminach do 30 dni, od 31 do 60 dni, od 61 do 120 dni, przekraczających 120 dni od dnia wystawienia faktury lub rachunku potwierdzającego dostawę towaru lub wykonanie usługi.

• wartości świadczeń pieniężnych nieotrzymanych i niespełnionych w poprzednim roku kalendarzowym w terminie określonym w umowie oraz udziału procentowego tych świadczeń w całkowitej wartości świadczeń pieniężnych odpowiednio należnych podmiotowi w tym roku, albo do których spełnienia zobowiązany jest podmiot w tym roku.

Sprawozdania składa się tylko w formie elektronicznej. Po podaniu danych identyfikacyjnych i kontaktowych, na czterech kolejnych podstronach formularza, wpisuje się wyliczone wartości świadczeń pieniężnych otrzymanych/spełnionych/nieotrzymanych/niespełnionych.

Wszystko wydaje się proste do momentu zderzenia z praktyką. Czy do sprawozdania włączać zobowiązania przedawnione? Co z fakturami korygującymi - uwzględniać oddzielnie kwotę przed korektą i po korekcie? Skąd wiedzieć, że faktura została zapłacona w terminie kiedy obraca się tysiącami faktur - dzwonić do każdego klienta i pytać oddzielnie o każdą fakturę czy zapłacona w terminie, czy po czasie, a jak po czasie to ile dni? To tylko nieliczne z wątpliwości jakie zgłaszali przedsiębiorcy składający sprawozdania.

Należy również wspomnieć, że każdy podmiot posiada własną specyfikę działalności i pracuje na różnych systemach księgowych. Zdarzały się przypadki, w których należało przebudować infrastrukturę informatyczną firmy celem dostosowania jej do pozyskiwania informacji żądnych przez sprawozdanie. Działy księgowości w spółkach miały w styczniu bardzo gorący okres.

Niejasne przepisy ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz nieprecyzyjne tłumaczenia Poradnika wydanego przez Ministerstwo Rozwoju nie ułatwiały przedsiębiorcom zadania. Wiele podmiotów wstrzymywało się ze złożeniem sprawozdania do ostatniej chwili w nadziei, że Ministerstwo zbierze najczęściej pojawiające się pytania i opublikuje na nie jasne odpowiedzi.

Formularz prosił wyłącznie o podanie kwot. Nie przewidywał miejsca na dodatkowe wyjaśnienia lub załączenie pliku z przyjętymi założeniami. W praktyce każdy podmiot obowiązany do złożenia sprawozdania interpretował postanowienia ustawy oraz wyjaśnienia Poradnika po swojemu. Skoro każdy przyjął swoje własne założenia, trudno oczekiwać rzetelnych i jednolitych sprawozdań. Nie znając założeń - nie da się porównać sprawozdań między sobą.

Czas pokaże, jakie wnioski z przedstawionych sprawozdań wyciągną organy publiczne (np. Prezes UOKiK). W przypadku ewentualnej kontroli niezbędna może okazać się spisana metodologia wyliczenia poszczególnych kwot. Kto jeszcze tego nie zrobił powinien spisać ją jak najszybciej, póki wszystko pamięta. Tymczasem coraz częściej podnoszą się głosy, że konieczne jest znowelizowanie art. 13a ustawy, tak aby przedsiębiorcy mieli jasność co powinni raportować, a czego nie.

Autor: r.pr. Dagmara Dłużewska, kancelaria Affre i Wspólnicy Sp. K.