Realizowana wspólnie przez PGE Polską Grupę Energetyczną i duńską spółkę Ørsted farma to przedsięwzięcie, w którym partnerzy mają po 50 proc. udziałów. Jego spodziewane gospodarcze oddziaływanie powinno wykroczyć daleko poza rynek energii.
– Morska farma wiatrowa Baltica 2, największy tego typu projekt realizowany obecnie na Morzu Bałtyckim, przyczyni się do dywersyfikacji źródeł energii elektrycznej w Polsce i portfela wytwórczego PGE. Inwestycja zwiększy bezpieczeństwo energetyczne kraju, dostarczając czystą i tańszą energię. Stanowi ona kluczowy krok w polskiej transformacji energetycznej, a jednocześnie znaczący impuls dla rozwoju gospodarczego. Projekt może przyciągnąć do Polski kolejne inwestycje, wspierając rozwój całej gospodarki oraz tworzenie nowych miejsc pracy – powiedział podczas uroczystości ogłoszenia FID Dariusz Marzec, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej.
Agata Staniewska-Bolesta, dyrektorka zarządzająca Ørsted Offshore Polska, podkreśliła natomiast, że przeprowadzone w ostatnich latach działania przygotowawcze zaowocują szybką realizacją prac konstrukcyjnych.
– Jesteśmy bardzo dumni, że pomimo wyzwań makroekonomicznych wraz z naszym partnerem PGE osiągnęliśmy kamień milowy, łącząc kompetencje największego producenta energii elektrycznej w Polsce z 30-letnim doświadczeniem Ørsted jako światowego lidera w rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. Ogłoszenie ostatecznej decyzji inwestycyjnej oznacza, że jesteśmy gotowi do budowy Baltica 2, flagowego projektu morskiej energetyki wiatrowej w Polsce, który zaspokoi potrzeby około 2,5 mln polskich gospodarstw domowych i dostarczy pierwszą energię w 2027 r. – mówiła Agata Staniewska-Bolesta.
Obecny na uroczystości premier Donald Tusk podkreślił znaczenie, jakie inwestycja ma dla polskiej gospodarki i sposobu postrzegania naszego kraju.
- Rok 2025 będzie rokiem przełomu w polskiej gospodarce i rokiem przełomu w wielkich inwestycjach, również tych realizowanych w branży energetycznej. Energetyka zapewni nam bezpieczeństwo i impuls do rozwoju gospodarczego. Ta wielka inwestycja, jedna z największych w historii Polski, to część wielkiego projektu, w ramach którego do 2040 roku zostanie wybudowanych 18 GW mocy w morskiej energetyce wiatrowej. Polska może być liderem wzrostu, liderem europejskiego optymizmu i inwestycyjnego rozmachu. Dzięki taniej i czystej energii z morskich farm wiatrowych Polska będzie konkurencyjna wobec wszystkich gospodarek na świecie i to jest komunikat, który powinni usłyszeć wszyscy, bo to jest dobry komunikat dla każdego odbiorcy energii w Polsce – powiedział premier Donald Tusk.
- Cieszę się z tej współpracy ze stroną duńską, która moim zdaniem jest modelowa w skali europejskiej i jestem przekonany, że cała Europa będzie mogła z zazdrością na nią patrzeć, a my możemy być z niej dumni – dodał premier.
I rzeczywiście, zakończony etap przygotowań był wielkim wyzwaniem, któremu inwestorzy stawili czoła na wielu płaszczyznach. Morskie turbiny wiatrowe są prawdziwymi gigantami w swojej kategorii. Ich wysokość może osiągać 250 m, czyli więcej niż warszawski Pałac Kultury i Nauki, a długość łopaty wirnika to nawet 110 m, czyli więcej, niż wynosi długość typowego boiska do piłki nożnej. Jeśli wziąć pod uwagę, że te olbrzymy są osadzane na dnie morza, oczywista staje się skala wyzwania technologicznego i organizacyjnego oraz ogrom prac poprzedzających jego realizację.
Przygotowania do budowy…
Przy realizacji tak skomplikowanej inwestycji kluczową rolę odgrywa zaplecze techniczne i logistyczne. Ma także znaczenie dobre partnerstwo.
Dzięki finansowaniu Polskiego Funduszu Rozwoju i środków z KPO powstaje już 20-hektarowy terminal 5 w Porcie Gdańsk. Inwestycja polega na stworzeniu przy terminalu BalticHub nowego nabrzeża o powierzchni aż 21 hektarów, którego długość nabrzeża przeładunkowego wyniesie 800 m, a głębokość akwenu przy kei 17,5 m. Pozwoli to na cumowanie statków instalacyjnych oraz statków zaopatrzeniowych dla terminali offshore o długości całkowitej do 170 m. Terminal będzie zapleczem logistycznym dla transportu i montażu elementów turbin morskich, a w przyszłości posłuży także do realizacji innych projektów offshore wind.
Drugi element zaplecza budowy farmy wiatrowej to baza serwisowa w Ustce. Stanie się ona zapleczem operacyjnym i centrum obsługi technicznej dla morskich farm wiatrowych Grupy PGE, w tym właśnie projektu Baltica 2. Powstanie tam m.in. budynek administracyjny i magazynowy, wyremontowana zostanie także część nabrzeża niezbędnego dla jednostek serwisowych obsługujących inwestycję. Przetarg na generalnego wykonawcę tej infrastruktury portowej, która zapewni kompleksową obsługę farm wiatrowych, zostanie rozstrzygnięty już w najbliższych tygodniach.
Jako pierwsze z zaplecza technicznego skorzystają zapewne statki firmy Van Oord, z którą zawarto już kontrakt na transport i instalację na morzu fundamentów turbin wiatrowych. Opiewa on na dostarczenie na miejsce przeznaczenia i zainstalowanie 111 tzw. monopali. Na 107 z nich zainstalowane zostaną turbiny, a 4 będą fundamentami morskich stacji transformatorowych. Każdy z takich fundamentów ma masę od 1300 do 2100 ton i musi być zagłębiony na 30-40 m pod dnem morskim.
…i przesyłu energii
Energia z turbin morskich musi w jakiś sposób trafić do krajowej sieci elektroenergetycznej. Posłuży temu przyłącze lądowe Baltica 2 realizowane w Choczewie. Na generalnego wykonawcę tej infrastruktury wybrano konsorcjum firm GE Vernova reprezentowane w Polsce przez GE Power i Polimex Mostostal.
Inwestorzy mają już zakontraktowane wszystkie konieczne komponenty do rozpoczęcia budowy Baltica 2 na morzu, a także podpisane wszystkie umowy dotyczące instalacji – fundamentów, kabli, turbin i morskich stacji transformatorowych. Posiadają także wszystkie niezbędne pozwolenia budowlane.
Źródła finansowania
PGE - finansująca swoją część inwestycji w formule project finance – pozyskała kredyty od ponad 20 polskich i międzynarodowych instytucji finansowych, w tym Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Łącznie około 6 mld zł w formie pożyczek pochodzić będzie z Banku Gospodarstwa Krajowego z czego 5,5 mld zł ze środków z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.
– Finansowanie transformacji energetycznej jest jednym z kluczowych zadań Banku Gospodarstwa Krajowego. Niebagatelną rolę odgrywają w tym procesie środki z Krajowego Planu Odbudowy, których nasz bank jest dystrybutorem. Cieszymy się, że do grona beneficjentów dołącza Polska Grupa Energetyczna z ambitną inwestycją: farmą wiatrową Baltica 2. PGE w ramach dwóch umów pożyczek z KPO otrzyma na projekt około 5,5 mld zł, ponadto niezależnie od tego nasz bank przyznał jej kredyty na rachunek własny w łącznej wysokości około 520 mln zł. W tym projekcie jako polski bank rozwoju realizujemy misję zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego Polski, przy wykorzystaniu środków Unii Europejskiej – mówił Mirosław Czekaj, prezes zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego.
Firma Ørsted finansuje swoją część projektu z kapitału własnego.
Wyjście w morze
Rozpoczęcie prac budowlanych na morzu planowane jest jeszcze na rok 2025 i będzie polegać na usunięciu utrudniających budowę głazów z dna morskiego. W 2026 r. rozpocznie się instalacja fundamentów, kabli eksportowych oraz stacji transformatorowych na morzu. Po zakończeniu tych etapów nastąpi instalacja kabli połączeniowych między fundamentami turbin oraz morskimi stacjami transformatorowymi. Na rok 2027 zaplanowano montaż samych turbin wiatrowych.
Równolegle kontynuowane będą działania związane z budową przyłącza lądowego w Choczewie, w tym planowany na drugą połowę roku transport transformatorów na plac budowy.
W tym samym czasie przeprowadzone zostaną kompleksowe testy wszystkich kabli i komponentów elektrycznych, a później nastąpi uruchomienie całej infrastruktury. Dzięki temu już w 2027 r. będzie możliwe dostarczenie pierwszej zielonej energii z morskiej farmy wiatrowej Baltica 2 do polskiego systemu energetycznego.
Taka będzie łączna moc farmy wiatrowej Baltica 2, co wystarczy do zasilenia 2,5 mln gospodarstw domowych.
Tyle turbin o mocy 14 MW każda, osadzonych na fundamentach w postaci tzw. monopali, złoży się na farmę.
Tyle morskich stacji transformatorowych, wyposażonych w 2 transformatory 225 MWA każda, posłuży do przesyłu wyprodukowanej energii na ląd, gdzie zainstalowana będzie jeszcze jedna – lądowa stacja transformatorowa.
Tyle kabli zostanie łącznie ułożonych na dnie morza w celu przesyłania energii. Na tę liczbę złoży się 300 km tzw. kabli eksportowych 275 kV i 170 km kabli wewnętrznych 66 kV.