Dla XTB rok 2024 był rokiem przekształcenia w fintech

W 2024 r. XTB wypracowało rekordowe 1,87 mld zł przychodów, 856,9 mln zł zysku netto i 986,7 mln zł zysku operacyjnego. Zdobycie tytułu Giełdowej Spółki Roku 2024 doskonale się w te wyniki wpisuje, choć spółka triumfowała już w rankingu za rok 2023. Obronę tytułu można jednak potraktować jako wisienkę na torcie z okazji 20 urodzin. Rok 2024 był bowiem rokiem 20-lecia działalności spółki. W ciągu dwóch dekad stała się ona niezależną technologicznie, nowoczesną międzynarodową organizacją, która z każdym dniem coraz bardziej odchodzi od wizerunku typowego brokera foreksowego, ewoluując w kierunku klasycznego fintechu, jak określa się dostawców innowacyjnych usług finansowych spoza sektora bankowego. Forex cały czas jest jednak podstawą finansową biznesu XTB. W 2024 r. foreksowe kontrakty na różnice kursowe (CFD) odpowiadały za 95,9 proc. przychodów spółki, co zasadniczo nie odbiegało od sytuacji z lat ubiegłych.

- Instrumenty CFD są obecnie bardzo dochodowe. Zresztą trudno, żeby nie stanowiły większości naszych przychodów, skoro byliśmy firmą forkesową przez kilkanaście lat. Każda z pozostałych usług w ofercie – a więc handel akcjami i ETF-ami bez prowizji, plany inwestycyjne, a nawet oprocentowanie wolnych środków jest dla nas dochodowa. To, że generują nikłe przychody w porównaniu do CFD, wynika z liczby aktywnych klientów przy odpowiedniej nawet produkty małodochodowe zaczną mieć większe znaczenie w rachunku wyników – argumentował Omar Arnaout, prezes XTB w październiku 2024 r.

Pierwszy publiczny plan zmian

Za symbol przemiany w fintech można uznać publikację wstępnych wyników finansowych za 2023 r. W styczniu 2024 r., poza samymi wynikami, spółka przedstawiła plan rozwoju w zakresie produktów. Taki element w raportowaniu XTB pojawił się po raz pierwszy.

- Chcielibyśmy być pierwszym wyborem dla każdej osoby, która chciałaby zarządzać swoimi oszczędnościami. Niezależnie czy aktywnie, czy pasywnie – mówił przy tej okazji Omar Arnaout.

Odchodzenie od foreksowego wizerunku ma wymiar nie tylko produktowy, ale rónież technologiczny. XTB wycofuje się z użytkowania oprogramowania transakcyjnego MetaTrader, bardzo popularnego wśród brokerów foreksowych. Jeszcze w czwartym kwartale 2023 r. zostało ono wycofane z dwóch oddziałów europejskich. W 2024 r. zostało zastąpione przez autorski produkt XTB, jakim jest xStation, w pozostałych oddziałach europejskich, Ameryce Południowej i „dalekiej” Azji. Obecnie funkcjonuje tylko na Bliskim Wschodzie.

Przejawem zmian technologicznych było także uruchomienie uwierzytelnienia dwuskładnikowego w trzecim kwartale 2024 r. Podniosło to nie tylko poziom bezpieczeństwa usług już oferowanych przez XTB, ale umożliwiło także wdrożenie kolejnych innowacji, jak np. usługa eWallet, czyli wirtualnego portfela z kartą wielowalutową. Pojawił się on w aplikacji XTB w październiku 2024 r. i obecnie jest dostępny w Polsce, Czechach, Portugalii, Rumunii, Słowacji, Niemczech i Francji.

Nie wszystkie nowe pomysły XTB kończą się jednak sukcesem. Tak było np. z uruchomioną w marcu 2024 r. usługą XTB Social. Pozwalała ona obserwować ruchy najlepszych inwestorów, otrzymywać informacje o składzie ich portfeli oraz powiadomienia o najnowszych transakcjach. Po dwóch miesiącach zostałajednak zawieszona ze względu na stanowisko KNF dotyczące tzw. inwestowania społecznościowego.

Masowy napływ nowych klientów

Spośród subkategorii składających się na ostateczną ocenę XTB zostało stosunkowo wysoko ocenione w zakresie innowacyjności produktów i usług. Z drugiej jednak strony kilka spółek zostało pod tym względem ocenionych wyżej. Być może dlatego, że XTB ma zdolność przyciągania klientów do usług, które same w sobie trudno uznać za innowacyjne. W październiku 2024 r. zaczęło np. prowadzić rachunki maklerskie o statusie podatkowym Indywidualnych Kont Emerytalnych (IKE). To wystarczyło, by właśnie w XTB uruchomiono 40 proc. rachunków IKE otwartych w 2024 r. we wszystkich biurach maklerskich i 17 proc. wszystkich IKE otwartych w ubiegłym roku. Podobny typ konta (ISA), umożliwiający długoterminowe inwestowanie w akcje pod parasolem podatkowym, tuż przed końcem 2024 r. został uruchomiony dla klientów z Wielkiej Brytanii.

Rok 2024 r. był jednak przede wszystkim rokiem zbierania pierwszych zbiorów z nieforeksowych usług uruchomionych wcześniej, niekiedy w samej końcówce 2023 r. Niemal 80 proc. nowych klientów z Unii Europejskiej rozpoczynało przygodę z XTB od zakupu akcji, ETF-ów, czy planów inwestycyjnych (forma regularnego inwestowania w ETF-y). Jest to zgodne ze strategicznym celem XTB, jakim jest budowanie uniwersalnej aplikacji inwestycyjnej, która stanie się pierwszym wyborem dla osób decydujących się zarządzać swoimi finansami.

Klienci doceniają zmiany zachodzące w XTB. W pierwszym kwartale 2024 r. spółka osiągnęła symboliczny 1 mln klientów, do końca 2024 r. przybyło ich jeszcze 369 tys., a łącznie pozyskano ich w ciągu roku ponad 498 tys., czyli o 60 proc. więcej niż w 2023 r. Liczba klientów aktywnych wzrosła z 409 do 659 tys., natomiast liczba transakcji rosła wolniej. Klienci XTB realizowali ich 167,6 mln, czyli 18 proc. więcej niż rok wcześniej.

- Spółka ma pewnie jakiś pomysł, by tych klientów monetyzować. Być może nie wszyscy go widzą albo weń wierzą, ale taka skala akwizycji jest robiona w jakimś celu – komentuje Łukasz Jańczak, analityk Erste Securities Polska.

Kurs stanął, z wycen wyziera optymizm

Dynamicznym zmianom w ofercie produktowej i napływowi klientów towarzyszy przy tym względnie stabilny kurs. Po dynamicznym wzroście zapoczątkowanym jeszcze w 2022 r., od wiosny 2024 r. notowania akcji XTB poruszają się w trendzie bocznym.

- XTB weszło na trochę inny poziom wyceny giełdowej niż kiedyś, zbliżony do wyceny fair. Rynek przekonał się, że publikowane wcześniej dobre wyniki mają powtarzalny charakter, co doprowadziło do tzw. reratingu spółki w oczach inwestorów. W 2024 r. tego zjawiska już nie było. Kurs podążał za wynikami. Raportowany zysk wzrósł w 2024 r. o około 8 proc., a więc nie tak dynamicznie jak w latach poprzednich. Ponadto zysk nie rósł tak szybko jak przychody, nowo pozyskiwani klienci nie są tak dochodowi dla spółki jak wcześniejsi – dodaje Łukasz Jańczak.

- Gwałtowany wzrost kursu trwający do początku 2024 r. wynika z tego, że wcześniej inwestorzy obawiali się o powtarzalność wyników. Uważali, że podbiła je zmienność wynikająca z pandemii COVID-19, potem wojny rosyjsko-ukraińskiej i wreszcie obaw o recesję w Stanach Zjednoczonych. Tymczasem spółka pokazała, że 800 mln zł zysku netto jest powtarzalne. Z drugiej strony wycena wskaźnikowa XTB zbliżyła się do wycen notowanych w Londynie Plus500, IG Group i CMC Markets. Powstaje więc pytanie, czy uda się ekspansja zagraniczna, bo ona będzie determinować dalszą poprawę wyników – mówi Mateusz Chrzanowski, analityk Noble Securities.

Perspektywy rozwoju to - obok innowacyjności produktów i usług - kategoria, w której XTB uplasowało się najwyżej. Współgrają z tym wyceny. Wartość akcji XTB szacuje czterech analityków. Trzech z nich wyceniło jeden walor na 80 zł lub więcej, a więc na poziomie nigdy dotychczas nie widzianym.

- Zakładam, że ekspansja w Indonezji i Brazylii pójdzie po myśli spółki, a więc podobnie do Bliskiego Wschodu – przyznaje Mateusz Chrzanowski, którego wycena to 81,30 zł za walor.