W poniedziałkowym PB pisaliśmy o postulatach przedsiębiorców dotyczących likwidacji podatkowych absurdów. Ostatnim postulatem jest prawo do odliczenia VAT przy zakupie firmowego auta. Przedsiębiorcy, którym do prowadzonej działalności gospodarczej wystarczy samochód osobowy, nie mają możliwości dokonania odliczenia podatku VAT przy zakupie paliwa. Limitowane jest również odliczenie podatku VAT przy zakupie auta osobowego: odliczyć można tylko 60 proc. kwoty podatku, ale nie więcej niż 6000 złotych. Inaczej jest w przypadku samochodów ciężarowych: można odliczyć cały VAT od ceny zakupu auta, a także VAT od paliwa. Tymczasem rodzajów działalności gospodarczej, do prowadzenia której auto ciężarowe nie jest potrzebne, przybywa w miarę wzrostu udziału sektora usług w tworzeniu PKB. Można więc powiedzieć, że przedsiębiorcy wykonujący działalność usługową, która nie wymaga posiadania auta ciężarowego, są dyskryminowani przez prawo. Uzależnianie możliwości odliczenia VAT od rodzaju samochodu wykorzystywanego w firmie jest fikcją, która wymusza na przedsiębiorcach często nieracjonalne działania, np. te związane z zakupem samochodów z kratką w 2010 r. czy pick-upów, tylko po to, żeby móc odliczyć cały VAT, nawet jeśli samochody te nie spełniają swoich funkcji. W 2009 i 2010 r. przejściowo pojawiła się możliwość pełnego odliczenia VAT przy zakupie samochodów z tzw. kratką. Istniała też możliwość odliczania VAT od paliwa do tych aut. Od 2013 r. frmy znowu będą mogły odliczać VAT przy zakupie aut posiadających homologację na samochód ciężarowy o ładowności powyżej 500 kg, jeśli w samochodzie znajdują się więcej niż 3 miejsca, a także VAT od paliwa nabywanego do takich samochodów.
Zmiany przepisów nie objęły jednak aut osobowych, które są wykorzystywane do celów służbowych. Jest to więc sytuacja skrajnie niekomfortowa dla przedsiębiorców, których nie będzie stać na zakup auta z kratką, ale będą je wykorzystywać do celów biznesowych. Dlatego Tax Care proponuje wprowadzić możliwość dokonywania odliczenia: całego podatku VAT przy zakupie aut osobowych użytkowanych tylko na potrzeby działalności gospodarczej i paliwa do samochodów osobowych.
Warunkiem skorzystania z odliczeń powinno być wykonywanie przez przedsiębiorcę usług albo sprzedaż towarów opodatkowanych podatkiem VAT (co jest zgodne z dyrektywą UE 2006/112/WE).
Gdy przedsiębiorca wykorzystywałby samochód zarówno na potrzeby prowadzonej działalności, jak i na cele prywatne, proponujemy wprowadzenie sporządzania miesięcznego zestawienia wykonanych jazd w podziale na jazdy prywatne i służbowe. Na podstawie takiego zestawienia przedsiębiorca wyliczałby wskaźnik, który należałoby odnieść do kwoty podatku VAT. Na podobnych zasadach powinno mieć miejsce odliczenie podatku VAT przy nabyciu auta osobowego na potrzeby firmy. Jeżeli auto będzie służyło zarówno celom firmowym, jak i prywatnym podatnik powinien mieć prawo do odliczenia całego podatku przy jednoczesnym obowiązku opodatkowania użytkowania prywatnego.
Magdalena Flis Joanna Szlęzak-Matusewicz Agata Szymborska-Sutton
Tax Care, partner sekcji „Puls Firmy”