Wprowadzone w połowie lipca przepisy do walki z unikaniem opodatkowania (tzw. klauzula GAAR) organy skarbowe wykorzystywały w sporadycznych przypadkach. Przez pięć lat wszczęły jedynie 73 takich spraw, a domiary podatkowe wyniosły ok. 140 mln zł. To się jednak zmieniło.
Szukanie dochodów
Tylko w trzecim kwartale 2021 r. uruchomiono aż 25 postępowań w zakresie klauzuli GAAR, wynika z informacji Ministerstwa Finansów. To 1/3 wszystkich przeprowadzonych w ciągu pięciu lat. 16 postępowań dotyczyło podatku dochodowego od osób prawnych (CIT), a dziewięć od osób fizycznych (PIT).
W okresie lipiec-wrzesień 2021 r. szef Krajowej Administracji Skarbowej wydał trzy decyzje domiarowe (dwie dotyczyły PIT za 2016 r. a jedna CIT za 2017 r.).
- Z danych opublikowanych przez Ministerstwo Finansów wynika, że trzeci kwartał 2021 r. był dla KAS szczególnie pracowity. Wygląda na to, że klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania zaczyna być narzędziem stosowanym na co raz szerszą skalę. Liczba spraw rośnie. Jest to naturalna konsekwencja tego, że szef KAS zakończył część prowadzonych dotychczas postępowań i przekazał je do sądu. Zebrał już także doświadczenia związane ze stosowaniem klauzuli oraz zidentyfikował określone schematy działania podatników. Takich spraw będzie coraz więcej – uważa Anna Pęczyk-Tofel, partner w Crido.
Z danych opublikowanych przez MF nie wynika, jakich okresów dotyczą wszczęte w III kwartale 2021 r. postępowania podatkowe. Zdaniem ekspertki Crido można zakładać, że gwałtowny wzrost liczby postępowań podatkowych prowadzonych przez szefa KAS związany jest ze zbliżającym się upływem terminu przedawnienia rozliczeń podatkowych za rok 2016.
Z informacji uzyskanych w MF wynika, że wzrost liczby postępowań jest skutkiem prowadzonych dotychczas działań analitycznych i sprawdzających, wskazujących na uzasadnione podejrzenie unikania opodatkowania.
Czas być ostrożnym
Rząd stara się maksymalne uszczelnić system i ściągać do budżetu państwa możliwie dużo pieniędzy. Przedsiębiorcy zabezpieczają się (zazwyczaj podpowiadają to doradcy podatkowi). Wzrosła liczba składanych przez nich wniosków o wydanie tzw. opinii zabezpieczających, czyli zapytanie fiskusa, jak rozumie daną transakcję na gruncie podatkowym.
W trzecim kwartale 2021 r. skarbówka wydała osiem takich opinii, podczas gdy w pierwszym półroczu tylko sześć, a przez pięć lat 43.
- Podatnicy coraz częściej dostrzegają zagrożenia płynące z potencjalnego zakwestionowania ich rozliczeń podatkowych z wykorzystaniem klauzuli GAAR i starają się przed tym ryzykiem zabezpieczyć – dodaje Anna Peczyk-Tofel.