Franczyza nie zawsze łatwa

Sieci franczyzowe w Polsce w ostatnim czasie rozwijają się dynamicznie — w zeszłym roku ich liczbę szacowano na ok. 930, podczas gdy w 2008 r. było ich 512. Wzrost sięga więc 180 proc. — wynika z raportu o franczyzie w Polsce z firmy Profit System. Eksperci Deloitte zwracają uwagę, że działalność w ramach sieci franczyzowych oprócz wielu korzyści wiąże się również z zagrożeniami.

— Zazwyczaj niebezpieczeństwa związane z prowadzeniem działalności franczyzowej opisywane są z perspektywy franczyzobiorców, którzy często muszą być gotowi na duże inwestycje finansowe. Tymczasem franczyza, obok niewątpliwych korzyści, wiąże się także z niebezpieczeństwami dla samych franczyzodawców — zauważa Piotr Świętochowski, dyrektor w dziale audytu Deloitte.

Jednym z obszarów ryzyka są rozliczenia pomiędzy stronami, kiedy zwiększa się liczba zaangażowanych w cały proces podmiotów. Sytuację, w której franczyzobiorcy błędnie raportują dane o sprzedaży, należą do najczęstszych przypadków nieprawidłowości finansowych.

— Bywa też tak, że sprzedaż realizowana przez franczyzobiorcę odbywa się na warunkach innych niż uzgodnione w umowie z franczyzodawcą, co kończy się m.in. tym, że przedsiębiorcy otrzymują niekompletne informacje o transakcjach podlegających rozliczeniom. Niedoskonały system monitorowania rozliczeń z franczyzobiorcami nie wyłapuje zaś sytuacji, w których na przykład stosują oni nieprawidłowy kurs walutowy we wzajemnych rozliczeniach — twierdzi Piotr Świętochowski. Oprócz kontroli finansów ważna jest także dobra znajomość branży. Każda charakteryzuje się specyficznym ryzykiem.

— Najczęściej występującą nieprawidłowością w praktyce gospodarczej jest kopiowanie produktów. Szczególnie dotyczy to branży odzieżowej, obuwniczej oraz dóbr luksusowych. Często można się też spotkać z naruszeniem zasad sieci franczyzowej w zakresie zarządzania marką (np. w sektorze dóbr konsumenckich) czy powszechnymi we wszystkich branżach działaniami zorientowanymi na rzecz ograniczenia opłat franczyzowych — przestrzega Maciej Gil, menedżer w dziale Audytu Deloitte.

Zdarza się także m.in. tworzenie konkurencyjnych produktów i usług z wykorzystaniem technologii i wiedzy zapożyczonych od franczyzodawcy czy niestosowanie się do polityki i zasad grupy w zakresie korzystania z pakietu franczyzowego. Nagminna praktyka to zatrudnianie przez franczyzobiorców dostawców i podwykonawców niespełniających wymogów oraz standardów narzuconych przez franczyzodawcę. Zdaniem ekspertów, franczyzodawcy powinni zidentyfikować obszary zagrożeń i wdrożyć dobry system kontroli wewnętrznej.