A jak Action, spółka, która zaliczyła spektakularny spadek wartości w 2016 r. W kwietniu analitycy DM PKO BP rekomendację „sprzedaj” uzasadnili tym, że już 2015 r. obnażył trudności w prowadzeniu biznesu w zmienionych warunkach rynkowych (wprowadzenie mechanizmu odwróconego VAT, spadek eksportu, słabnący popyt krajowy, umocnienie dolara). Lista „przeciw” była długa, a kto posłuchał, ściął straty. Kurs wynosił wówczas 16 zł, rok kończył 75 proc. niżej, bo w lipcu ujawniły się kolejne problemy, związane z rozliczeniami VAT za poprzednie lata. Zarząd złożył w końcu wniosek o sanację i podjął się restrukturyzacji. Czas pokaże, na ile skutecznej.
B jak brexit, którego miało nie być, a który stał się faktem, ale rynki szybko przełknęły gorzką pigułkę. Najbardziej ucierpieli ci, którzy mają funty w portfelu — w październiku kurs spadł do 4,55 zł, choć jeszcze na początku roku notowania sięgały 5,92 zł.
C jak Celon Pharma, spółka, która przeprowadziła w tym roku największą ofertę publiczną na GPW, wartą 245 mln zł. Debiutów było w sumie 19 (w tym rzutem na taśmę TXM, debiutujący 29 grudnia), najmniej od 2009 r., roku, w którym na giełdzie pojawiły się PGE i Bogdanka. Wśród nowicjuszy aż siedmioro to firmy, które ewakuowały się z NewConnect. 10 przeprowadziło przed debiutem emisję akcji.
1,1 mld zł Taką wartość miały oferty spółek debiutujących na głównym rynku GPW w 2016 r.
D jak Dziekoński Paweł. Wiceprezes GPW inkasował dwie pensje, po tym jak został oddelegowany do czasowego kierowania Towarową Giełdą Energii (TGE), będącą spółką zależną GPW. Litera D związana jest zresztą z jego drogą zawodową bardzo silnie. Zanim pojawił się na giełdzie, pracował w Deutsche Banku, a przygodę w bankowości poprzedził pracą w firmie konsultingowej Deloitte.
E jak energetyka, branża, której czterech państwowych właścicieli to już inne spółki niż kilkanaście miesięcy temu. Dywidendowo skąpe, niekoniecznie realizujące interes spółki, bo ważniejszy jest interes właściciela, hojnie wspierające górnictwo, a ostatnio także budownictwo (Polimex).
F jak Fed, bez którego nie powstałaby połowa komentarzy rynkowych. W 2016 r. skończyło się na jednej podwyżce stóp procentowych, ale oczekiwania wobec polityki monetarnej Rezerwy Federalnej dały impuls do zwyżki notowań dolara — wobec złotego zyskał 7,7 proc.
G jak gry komputerowe. Ich producenci nie doczekali się subindeksu giełdowego, który wyróżniałby ich branżę (od nowego roku powstaną natomiast WIG-odzież, WIG-leki i WIG-motoryzacja), na głównym parkiecie przybyło natomiast przedstawicieli sektora — to Vivid Games, PlayWay i Artifex Mundi. Na razie żadna nie podbiła serc inwestorów, CD Projekt nie ma więc dużej konkurencji w pojedynku o kapitał.
H jak hossa. Trwała na giełdzie w Stanach Zjednoczonych, na GPW przez sporą część roku w cenie były papiery średnich spółek, nieźle radziły sobie mniejsze, a w końcówce do odrabiania strat zabrały się nawet blue chipy.
I jak InPost bez listów. Prywatna alternatywa dla Poczty Polskiej za sprawą największego zwycięstwa nad państwowym konkurentem poniosła największą klęskę. W 2014 r. operator z grupy kapitałowej Integer.pl zdobył lukratywny kontakt na obsługę sądów i na jego potrzeby zbudował ogólnopolską sieć. Potem — już po debiucie giełdowym InPostu — kontrakt stracił, a sieć została i szybko okazała się nierentowna. W drugiej połowie roku InPost zrezygnował z ogólnopolskiej działalności pocztowej i pozbył się spółki zatrudniającej setki listonoszy, którzy zostali bez pensji. Straty są głębokie, a paczkomaty i działalność kurierska na razie nie są w stanie ich zasypać. Nowego inwestora na horyzoncie też nie widać, a wkrótce trzeba będzie wykupić obligacje.
J jak JSW. Jeszcze w styczniu 2016 r. analitycy, m.in. BZ WBK, radzili sprzedać akcje górniczej spółki. Skokowy wzrost cen węgla uczynił jednak z walorów firmy jedną z najlepszych tegorocznych inwestycji.
K jak Krzysztof Tchórzewski, minister energii, który nie raz i nie dwa wstrząsnął notowaniami podległych mu spółek. Na początku roku zapowiedział, że nie ma w planach zmiany polityki dywidendowej (co okazało się nieprawdą), a później wdrożył pomysł spożytkowania kapitałów zapasowych (patrz hasło „N jak nominał”). Żonglował też deklaracjami w sprawie JSW i wspierania górnictwa.
L jak London Stock Exchange. Sytuacja na rodzimym rynku sprawia, że polskie spółki zaczynają się rozglądać za innymi giełdami, na których mogłyby zaistnieć przynajmniej w dual listingu. Pierwszy skorzystał z tego London Stock Exchange, gdzie w lutym zadebiutowała agencja pracy tymczasowej Work Service. W sierpniu chemiczny Ciech zadebiutował na Börse Frankfurt, a deweloperskie GTC zawitało na Johannesburg Stock Exchange.
M jak maklerzy. Niewielkie obroty na giełdzie są coraz boleśniejsze dla domów maklerskich. ING Bank Śląski zamknął biznes instytucjonalny, zwalniając związanych z nim maklerów i wszystkich analityków. Większość z nich akurat dość szybko znalazła nowe zajęcia, ale sytuacja w branży nie jest dobra. Ipopema Securities przycięła pensje, do zwolnień doszło w DM Banku BPS. Rozważane jest zamknięcie DB Securities.
N jak nominał akcji, który w ocenie ministra Krzysztofa Tchórzewskiego świadczy o wartości spółki dla akcjonariuszy. Aby ją zwiększyć, wystarczy prosta operacja: kapitał zapasowy przenieść na podstawowy (co przećwiczono w PGE). Skutek? Wpływy do budżetu w formie podatku, a nie do kieszeni mniejszościowych akcjonariuszy w formie dywidendy.
O jak obroty, były najniższe od 2009 r. Od 10 lat tak niski nie był wolumen obrotu kontraktami terminowymi.
P jak Petrolinvest, spółka już była za burtą warszawskiej giełdy, ale złapała się koła ratunkowego, a po resplicie kurs rósł jak szalony. Stopa zwrotu za 2016 r. to ponad 400 proc.
R jak repolonizacja, hasło, pod którym „odzyskano” Alior Bank i Pekao, a czyniono również zakusy pod Raiffeisen Polbank. Efekt jest taki, że 75 proc. portfela WIG20 to spółki pod kontrolą skarbu państwa.
75 proc. Taką część portfela WIG20 stanowią spółki pod kontrolą skarbu państwa.
S jak szefowie spółek skarbu państwa. Inwestorzy nie zdążyli się nauczyć nazwisk wielu z nich, a już czekała ich „dobra zmiana”, związana z rozparcelowaniem ministerstwa skarbu. Proces nie jest zakończony (patrz hasło „Z jak Zaleska”).
T jak Trump, Donald Trump. Rynki się go obawiały, a już w pierwszym przemówieniu po wyborze na prezydenta USA dał pretekst doDonald Trump kolejnej fali hossy. Od tego, czy przejdzie od słów do czynów, w dużym stopniu zależy utrzymanie dobrej passy w 2017 r.
U jak upadłość. Obowiązujące od początku 2016 r. nowe prawo restrukturyzacyjne sprawia, że na giełdzie zamiast upadłych bankrutów mamy wiele spółek próbujących przeprowadzić postępowanie sanacyjne. Najbardziej spektakularnym przypadkiem była Alma, której półki w 2016 r. zaczęły świecić pustkami, ale spółka aż do połowy września utrzymywała, że prowadzi restrukturyzację i wszystko będzie dobrze. Potem złożyła wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego, ogłosiła zwolnienia grupowe, a banki wypowiedziały jej kredyty. Z ogólnopolskiej sieci sklepów już niemal nic nie zostało — obecnie działa tylko 10 marketów, a spółka liczy na to, że znajdzie inwestora chętnego na objęcie emisji ratunkowej.
W jak wycofywanie spółek z giełdy. Rekord z lat 2002-03 (19) nie został pobity, choć i tak z inwestorskich radarów ubyło 18 firm. Większość na własne życzenie, ale zdarzyła się też taka, która opuściła parkiet ze względu na niewłaściwe wypełnianie obowiązków informacyjnych (MSX Resources). Za niektórymi solidnymi firmami niektórzy pewnie zatęsknią (Grupa Duon, Magellan, ACE), po kilku innych nikt płakać nie będzie (Travelplanet.pl, Rovese).
Z jak Zaleska Małgorzata, kierująca Giełdą Papierów Wartościowych od 12 stycznia 2016 r. Z dużym prawdopodobieństwem straci stanowisko na początku nowego roku.