GP INFORMUJE O RYNKU
Giełda Poznańska jest najbardziej rozwiniętą giełdą towarową w kraju. Jako pierwsza w Polsce wprowadziła transakcje terminowe na rynek towarowy. Zapoczątkowała również opracowanie zasad sesji przetargowych na towary ARR. To właśnie tam powstał pierwszy kodeks etyki maklerów obrotu towarowego.
Giełda Poznańska istnieje od ponad siedmiu lat. Zajmuje się pośrednictwem w obrocie towarowym produktami rolnymi. Na giełdzie poprzez biura maklerskie dokonywane są transakcje bez fizycznej obecności towaru.
Nowoczesna struktura
Poznańska giełda została założona przez Wielkopolską Fundację Żywności, Agencję Rynku Rolnego, Bank Rozwoju Cukrownictwa oraz Rolniczo-Przemysłową Izbę Gospodarczą.
Obecnie giełda posiada 29 akcjonariuszy, wśród których są przede wszystkim firmy o profilu handlowym i produkcyjnym, a także banki i biura maklerskie. Kapitał akcyjny GP wynosi ponad 2,7 mln zł.
Na giełdzie działa 21 biur maklerskich. Oprócz tego przy GP funkcjonują Terenowe Biura Przyjmowania Zleceń. Biura takie istnieją w czterech województwach: gorzowskim, jeleniogórskim, legnickim oraz zielonogórskim. Zajmują się dostosowywaniem produkcji do potrzeb rynku, oferowaniem usług marketingowych, organizowaniem i oferowaniem na giełdzie dużych, jednorodnych partii towarów, oraz przechowalnictwem, a także gwarantowaniem ceny w danym okresie.
Rekordowy rok 1996
Obroty na GP, od początku jej istnienia do 1996 r., systematycznie się zwiększały, a we wspomnianym czasie osiągnęły maksymalną, jak do tej pory, wartość ponad 213 mln zł. Spadek obrotów w następnym roku do poziomu 181 mln zł był następstwem niekorzystnej sytuacji, jaka wytworzyła się na krajowym rynku produktów rolno-spożywczych. W I półroczu br. wartość sprzedaży wyniosła około 84 mln zł.
W I półroczu zawarto na giełdzie 2121 transakcji, w tym 428 kontraktów terminowych, zbliżając się do rekordowej liczby z 1996 r.
Wizytówkowe futures
Na poznańskim parkiecie, oprócz prowadzonych transakcji gotówkowych oraz przetargów zapasów Agencji Rynku Rolnego, na uwagę zasługują kontrakty terminowe.
W 1995 r. wprowadzono tam opcje towarowe — pierwsze w Polsce. Nabycie takiej opcji daje prawo, lecz nie stanowi zobowiązania, do zakupu tego towaru po ustalonej cenie. W tego typu transakcji następuje zabezpieczenie ceny towaru.
Od lipca 1998 r. realizowane są na GP transakcje typu futures. Dają one producentom gwarancje ceny na towar dostarczony w ustalonym, późniejszym terminie. Na razie dotyczą one pszenicy konsumpcyjnej, a jednostkę przetargową stanowi 20 ton ziarna. Według założeń, sesje przetargowe na kontrakty terminowe odbywają się raz w tygodniu. Jednak w miarę rozwoju tego rynku możliwe będzie zwiększenie ich częstotliwości.
Dobre perspektywy
Giełda Poznańska, przy utrzymaniu obecnego tempa rozwoju, w przyszłości może spełniać podobną funkcję jak instytucje tego typu w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Będzie zatem, w szerszym niż obecnie zakresie, miejscem koncentracji popytu i podaży towarów oraz kształtowania ich ceny rynkowej. Stanie się tym samym podstawowym źródłem informacji o rynku, co może pozytywnie oddziaływać na stabilność produkcji gospodarstw rolnych i firm przetwórczych.
Maciej Zbiejcik
USPRAWNIĆ TRANSAKCJE: Na poznańskiej giełdzie działa 21 biur maklerskich. Oprócz tego zlecenia przyjmują biura terenowe. fot. ARC