Ustawa może zwiększyć podaż
Uwolnienie gruntów skarbu państwa powinno przyspieszyć budownictwo dla klasy średniej. O ile ustawa wejdzie w życie w proponowanym kształcie.
Choć popyt wciąż rośnie, liczba oddawanych mieszkań się nie zmienia — przez ostatnie trzy lata wynosiła około 110 tys. rocznie.
— Wprawdzie w 2003 r. oddano ponad 160 tys. mieszkań, lecz związane to było ze zmianami podatku VAT w budownictwie — ocenia Paweł Grząbek, główny ekspert CEE Property Group.
Zdaniem analityków z CEE Property Group, czynniki ekonomiczne oraz polityczne mogłyby sugerować, że w najbliższym czasie wzrośnie liczba oddawanych lokali. Poprawiająca się sytuacja materialna Polaków i dobre perspektywy rozwoju gospodarczego wpływają na wzrost popytu. Jednak w budownictwie mieszkaniowym duże znaczenie mają rozwiązania prawne. Obowiązujące w Polsce przepisy blokują dostęp do nowych, niezabudowanych działek. Planowane rozwiązania, które mają ułatwiać dostęp do gruntów, prawdopodobnie nie wejdą w życie zbyt szybko. Mimo to w najbliższych latach budować się będzie w Polsce coraz więcej, choć nie zmniejszy to znacząco wielkiej nadwyżki popytu nad podażą.
Hektary ziemi
W Ministerstwie Budownictwa, krytykowanym za opieszałość i nieskuteczność proponowanego prawa, nikt nie siedzi jednak z założonymi rękami. Wśród opracowanych projektów znalazła się ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami gruntowymi skarbu państwa na cele budownictwa mieszkaniowego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
— Ustawa określa sposób, w jaki nieruchomości gruntowe skarbu państwa będą kwalifikowane do przekazania pod budownictwo mieszkaniowe. Tylko Zasób Własności Rolnej skarbu państwa dysponuje ponad 2,6 mln ha gruntów, w tym ponad 86 tys. ha w miastach — wylicza Tomasz Tatomir, radca prawny z wrocławskiego oddziału Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy.
Regulacjom ustawy podlegać będą nieruchomości gruntowe Skarbu Państwa, którymi gospodarują m. in.: Agencja Nieruchomości Rolnych, Agencja Mienia Wojskowego oraz Wojskowa Agencja Mieszkaniowa.
Z zestawienia sporządzonego przez Głównego Geodetę Kraju wynika, iż poza Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa do zagospodarowania pozostają także inne ziemie skarbu państwa, takie jak 9 tys. ha gruntów przekazanych Agencji Mienia Wojskowego (w tym w miastach ponad 3 tys. ha) oraz 3 tys. ha. gruntów oddanych Wojskowej Agencji Mieszkaniowej.
Co dla kogo
Jeśli ustawa wejdzie w życie, grunty z zasobów skarbu państwa — zarówno w miastach, jak i na wsiach — przekazywane będą w użytkowanie wieczyste. W umowie zawarte będą m.in. termin rozpoczęcia i zakończenia budowy oraz zobowiązanie użytkownika do postawienia budynków wielorodzinnych (powierzchnia użytkowa każdego z mieszkań nie będzie przekraczać 75 mkw.) lub domów jednorodzinnych o powierzchni użytkowej do 140 mkw. To standard dla klasy średniej.
— Inwestor, jako użytkownik wieczysty nieruchomości gruntowej, po upływie 5 lat od dnia uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku będzie mógł wystąpić z żądaniem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności — tłumaczy Tomasz Tatomitr.
Grunty będą oddawane w użytkowanie wieczyste inwestorom prywatnym, deweloperom, spółdzielniom mieszkaniowym, towarzystwom budownictwa społecznego, a także gminom, których zadaniem jest budownictwo mieszkaniowe.
— Ustawa może zapoczątkować korzystne zmiany na rynku nieruchomości. Powinna pozytywnie wpłynąć na powiększenie zasobów gruntów budowlanych. Nowe inwestycje niewątpliwie będą sprzyjać rozwojowi regionalnemu, np. w atrakcyjnych okolicach miast. Zapewne wprowadzenie tej ustawy spowoduje — w związku ze zwiększoną podażą — że po pewnym czasie w całym kraju spadną ceny mieszkań. Nie wiemy jednak, jak duży to będzie spadek, ani jak długo będzie się utrzymywać — ocenia Tomasz Tatomir.