Oszczędzanie na indywidualnym koncie emerytalnym może być korzystne, jeśli nie wejdziemy w konflikt z fiskusem.
Od 1 września podatnicy zyskali możliwość oszczędzania na przyszłe emerytury w ramach indywidualnych kont emerytalnych (IKE). Ich celem jest poprawa zaopatrzenia emerytalnego, a zaletą zwolnienia podatkowe.
Za co płacimy
Zwolnienie obejmuje dochody uzyskane z IKE, czyli różnicę pomiędzy sumą wpłat a sumą otrzymanych pieniędzy. Przysługuje ono, gdy zostają spełnione cele, jakie zakładał ustawodawca. Zwolnienie podatkowe obejmuje także środki, które podlegają wypłatom transferowym.
— Taka wypłata jest w istocie czynnością techniczną, bo dotyczy przepływu środków pomiędzy kontami emerytalnymi oszczędzającego, np. gdy przenosi on środki z IKE likwidowanego do IKE nowo założonego w innej instytucji — zauważa Ryszard Kubacki, doradca podatkowy z kancelarii Bilans.
W przypadku, gdy następuje zwrot środków zgromadzonych na IKE (np. w przypadku wypowiedzenia umowy), wówczas osiągnięty dochód opodatkowany jest 19-proc. ryczałtem.
Fiskus pilnuje
— Aby IKE pełniło swoją funkcję — a nie stało się sposobem na osiąganie nieopodatkowanych dochodów kapitałowych — przewidziano różne ograniczenia zarówno co do osób, które mogą oszczędzać na IKE, ilości kont w jednym czasie oraz wielkości wpłat — mówi Ryszard Kubacki.
Co do zasady, na IKE mogą oszczędzać tylko osoby pełnoletnie. Osoby pomiędzy 16 a 18 rokiem życia mogą mieć IKE i dokonywać na nie wpłat tylko w tym roku kalendarzowym, w którym uzyskują dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę.
— Te ograniczenia mają zapobiegać otwieraniu IKE m.in. na członków rodziny — dodaje Ryszard Kubacki.
Aby zapobiegać oszustwom w tym zakresie, ustawodawca nie tylko odbiera zwolnienie w razie oszczędzania na więcej niż jednym koncie, ale co więcej poddaje dochody ze wszystkich IKE karnemu opodatkowaniu stawką 75 proc. (oczywiście dotyczy to różnicy pomiędzy kwotą wpłaconą a kwotą otrzymaną z danego IKE).
Można mieć bowiem tylko jedno IKE w jednym czasie (wyjątki to sytuacja przenoszenia IKE z jednej instytucji do drugiej oraz, gdy kilka IKE zarządzanych jest przez jedną instytucję).
Jest limit
Przepisy przewidują także roczny limit wpłat na IKE. Został on ustalony na poziomie kwoty odpowiadającej półtorakrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok, określonego w ustawie budżetowej, lub ustawie o prowizorium budżetowym. Kwota na dany rok obwieszczana jest do końca każdego roku przez właściwego ministra w „Monitorze Polskim”. Kwota na 2004 r. nie została jeszcze ogłoszona.