Wartość planowanych inwestycji w transformację energetyczną polskiej gospodarki w latach 2026-30 wyniesie 800 mld zł — wynika z danych Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE). Według raportu UN Global Compact Poland natomiast do 2050 r. luka inwestycyjna na zieloną transformację naszej gospodarki sięgnie 1,9 bln EUR. Skala wydatków na takie inwestycje jest więc ogromna, a potrzeby są pilne tu i teraz.
Węgiel się nie opłaca
W ubiegłym roku aż 73 proc. energii w Polsce pochodziło ze źródeł nieodnawialnych — 63 proc. z węgla, a 10 proc. z gazu. Spośród 27 krajów UE Polska plasuje się na 25. miejscu (niżej są tylko Włochy i Irlandia) jako kraj z wysokimi cenami energii w okresie styczeń—lipiec 2024 r.
Wysoka zależność naszej gospodarki od paliw kopalnych obniża jej konkurencyjność.
— Jeżeli tego nie zmienimy, nasze firmy wypadną z łańcucha dostaw — stwierdził Janusz Władyczak, prezes KUKE, na konferencji prasowej.
Oferta dla biznesu
Aby pomóc polskim firmom w przejściu na odnawialne źródła energii, KUKE opracowała instrument wsparcia dla firm — obejmuje on gwarancje płatnicze dla zielonych inwestycji. Na ten cel w tym i przyszłym roku przeznaczy 10 mld zł.
— 10 mld zł to kwota, na którą możemy udzielić gwarancji w tym i przyszłym roku. Obecnie ich suma nie może przekroczyć 10 mld zł. Jeśli jednak zaobserwujemy większe zainteresowanie, jesteśmy skłonni część środków przesunąć w ramach budżetu, ponieważ nasza łączna kwota na ten rok na różne projekty sięga 55 mld zł — podkreślił Janusz Władyczak.
Minimalna wartość projektu w obszarze transformacji, który może zostać objęty gwarancją KUKE, to 10 mln zł, a finansowanie może zostać udzielone na okres nawet powyżej 20 lat. O gwarancje mogą ubiegać się m.in. inwestorzy w branży OZE, ale także odbiorcy energii w ramach długoterminowych umów dostawy energii elektrycznej (PPA).
Prezes KUKE podkreślił, że cena finansowania musi być ustalana rynkowo i może wynieść od 0,2 proc. za rok do nawet około 2 proc. wartości gwarancji w zależności od ryzyka. Dodał, że finansowanie wraz z gwarancją nadal jest tańsze niż bez niej — w przypadku gwarancji KUKE bank bierze minimum 20 proc. ryzyka, a do 80 proc. ryzyka wynikającego z gwarancji bierze na siebie skarb państwa, co obniża koszty takiego finansowania.
Jakie projekty mogą liczyć na wsparcie? Adam Winogradzki, członek zarządu KUKE, poinformował, że mechanizm finansowy jest skierowany dla takich projektów jak produkcja energii z farm fotowoltaicznych, wiatrowych, geotermii, biogazowni oraz gazu jako paliwa przejściowego. Obejmie również inwestycje w magazynowanie energii elektrycznej, cieplnej i wodoru.
Jest szansa na więcej
Mechanizm wsparcia jest dostępny od 17 września. Janusz Władyczak podkreślił, że zainteresowanie wejściem do programu wyraziła większość banków obecnych w Polsce, ale także banki spoza kraju. Zainteresowane są również fundusze emerytalne i inwestycyjne. Prezes KUKE ma nadzieję, że stosowne umowy z bankami zostaną podpisane na przełomie września i października.