Kosztowna poprawka

Wdrożenie nowych norm ściekowych będzie słono kosztować.Razem z dotacją unijną na inwestycje komunalne wydatki sięgną do 2023 r. aż 10,5 mld zł. Konieczne jest wprowadzenie podwyższonych standardów oczyszczania biogenów w 726 oczyszczalniach, zlokalizowanych w 380 gminach. Przewidziane w projekcie nakłady samorządów na te inwestycje sięgną 918 mln zł. Niespełna 400 mln zł wyniosą pożyczki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a ponad 200 mln zł przeznaczy on na dopłaty do oprocentowania kredytów i wykupu samorządowych obligacji. „Wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej planują przeznaczenie na wsparcie działań inwestycyjnych podejmowanych przez gminy w ramach wdrożenia dyrektywy ściekowej (…) środków w wysokościokoło 1,13 mld zł (forma wsparcia — pożyczka)” — czytamy w ocenie skutków regulacji. Najwięcej, bo aż 8,6 mld zł, sięgnie natomiast dotacja na gospodarkę wodno-ściekową z programu Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-20. Z tego 7,8 mld zł zostanie przeznaczone na inwestycje komunalne. Rząd jeszcze negocjuje z Brukselą podział funduszy, więc nie można precyzyjnie określić, ile pieniędzy pochłoną projekty związane z dostosowaniem naszych przepisów do dyrektywy ściekowej, a ile niezwiązane z nią inwestycje w oczyszczanie ścieków i kanalizację.

Krąg beneficjentów

Pewne jest jedno — warte wiele miliardów projekty to spory zastrzyk gotówki dla firm budowlanych oraz dostawców materiałów. Do realizacji inwestycji szykuje się Skanska, która w ostatnich latach zbudowała w Polsce silną sieć lokalną, dzięki czemu może budować duże oczyszczalnie i krótkie odcinki wodociągów i kanalizacji w małych miejscowościach. Zainteresowanie projektami budowlanymi związanymi z ochroną środowiska sygnalizował też Dariusz Blocher, prezes Budimeksu. Kilka miesięcy temu spółka zdobyła kontrakt na modernizację oczyszczalni w Tomaszowie Mazowieckim oraz niewielkie zlecenie dotyczące oczyszczania ścieków i projektów wodociągowych w Gorzowie Wielkopolskim i Wrocławiu. Gruszek w popiele nie zasypiają dostawcy.

— Spodziewamy się dużego rynku zbytu i zwiększenia dostaw wyrobów stalowych potrzebnych do realizacji projektów ochrony środowiska. Stal ma spory udział zarówno w budowie oczyszczalni ścieków, odstojników oraz sieci kanalizacyjnych i wodociągowych. Obawiamy się jednak o wkład własny gmin w inwestycje, bo przecież wiele samorządów jest bliskich przekroczenia progu zadłużenia, więc — w czarnym scenariuszu — może się okazać, że nie będą w stanie wykonać inwestycji — uważa Jerzy Bernhard, prezes Stalprofilu.

Rury bez dróg

Podobne obawy ma Marek Wójcik ze Związku Powiatów Polskich.

— Cieszymy się z przewidzianego dofinansowania inwestycji komunalnych z funduszy unijnych, ale jednocześnie musimy podkreślić, że wielu małym gminom trudno będzie zapewnić wkład własny na wysokim poziomie. Jednocześnie rząd obcina nam właśnie pulę na „schetynówki” — mówił 25 marca Marek Wójcik. Tego dnia rząd zmienił zapisy dotyczące dofinansowania dróg lokalnych, by wesprzeć finansowo opiekunów dzieci niepełnosprawnych.

— Trudno nam protestować przeciwko przekazaniu funduszy na ten cel, ale jeśli samorządy muszą realizować inwestycje w oczyszczanie ścieków i wodociągi, muszą też mieć zabezpieczone fundusze na remont dróg — podkreśla Marek Wójcik. Budowa komunalnej sieci wodno-kanalizacyjnej często oznacza znaczne pogorszenie stanu infrastruktury drogowej.