We wtorek przedstawiciele Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) i spółki Orlen uruchomili trzecią odsłonę konkursu dotacyjnego Neon. Jest on przeznaczony dla jednostek naukowych, przedsiębiorstw i partnerstw naukowo-przemysłowych. Do twórców technologicznych rozwiązań z takich dziedzin jak dekarbonizacja, cyfryzacja i gospodarka obiegu zamkniętego popłynie 200 mln zł. Wnioski o dofinansowanie można składać do 30 czerwca.
— Razem z Orlenem zaktualizowaliśmy konkurs w taki sposób, aby z jednej strony wypracowane technologie miały zastosowanie w przemyśle, zaś z drugiej, by to zrobiły polskie firmy w toku prac badawczo-rozwojowych — mówił prof. Jerzy Małachowski, dyrektor NCBR.
Zwrócił uwagę, że zasady naboru są przyjazne dla wszystkich wnioskodawców — dla jednostek naukowych, firm i ich konsorcjów.
— Zależy nam na tym, aby innowacyjne rozwiązania przyczyniające się do neutralności emisyjnej i poprawy bezpieczeństwa, zostały wdrożone. Liczymy na to, że dofinansowane projektów wesprą również cyfryzację istotnych procesów w przemyśle rafineryjno-petrochemicznym — podkreślił NCBR.
Nowości konkursu
Karolina Roethel-Gaida, koordynator projektu w NCBR, wyjaśniła, jakie nowości czekają na wnioskodawców w trzeciej odsłonie naboru.
— Neon przewiduje szerszy zakres tematyczny w porównaniu z poprzednimi edycjami konkursu. Ponadto za wdrożenie rezultatów całego przedsięwzięcia nie odpowiada już wnioskodawca, tak jak dotychczas, lecz Orlen. Spółka zapłaci również za prawa intelektualne wnoszone do projektu, jeżeli okażą się one niezbędne do dalszego rozwijania końcowego rezultatu przedsięwzięcia — tłumaczyła Karolina Roethel-Gaida.
Konsorcja składające się z jednostek naukowych lub przedsiębiorstw lub też jednych i drugich mogą składać się maksymalnie z pięciu podmiotów.
— Wnioskodawcy mają szansę na zdobycie dużego dofinansowania. W przypadku jednostek naukowych wynosi ono aż 100 proc. kosztów kwalifikowanych wskazanych w projekcie, a w przypadku przedsiębiorstw waha się między 25 a 80 proc. Wynika to z rozporządzenia dotyczącego przyznawania pomocy publicznej — podkreśliła Karolina Roethel-Gaida.
Dr Arkadiusz Majoch, dyrektor biura innowacji i rozwoju technologii w Orlenie, podkreślił, że Neon jest przykładem nowoczesnego modelu współpracy między sektorem prywatnym a publicznym.
— Jest ukierunkowany na rozwój nowatorskich technologii chemicznych i energetycznych. Projekt doskonale wpisuje się w strategię budowania ekosystemu innowacji spółki Orlen. Łączy potencjał badawczy i finansowy z potrzebami rynkowymi i możliwościami wdrożeniowymi dużego koncernu — powiedział dr Arkadiusz Majoch.
Zwrócił też uwagę, że trzecia edycja konkursu umożliwia badanie, testowanie i rozwijanie przełomowych rozwiązań w warunkach rzeczywistych.
— To znacznie przyspieszy ich komercjalizację i wzmocni konkurencyjność polskiej gospodarki. Neon to także platforma współpracy z młodymi firmami technologicznymi i środowiskiem naukowym. Spółka Orlen jest gotowa wdrożyć opracowane rozwiązania — zapewnił dr Arkadiusz Majoch.
Problematyka Neonu
Wśród założeń tematycznych konkursu są m.in. technologie dotyczące eliminacji dwutlenku węgla i jego zagospodarowania czy wytwarzania paliw syntetycznych i otrzymywania wodoru nisko- i zeroemisyjnego. W grę wchodzą również rozwiązania technologiczne wzmacniające efektywność energetyczną i cyfrowe zarządzanie farmami wiatrowymi. W planowanych projektach dotyczących gospodarki o obiegu zamkniętym powinna być przewidziana możliwość oczyszczania tzw. wód poprocesowych.
Dr Arkadiusz Majoch podkreślał, że kluczowym tematem dla Orlenu jest dekarbonizacja.
— Prowadzimy intensywne działania optymalizujące ograniczanie emisji gazów cieplarnianych. Stawiamy na produkcję nowych biopaliw, które — mam nadzieję — będą szybko dostępne na stacjach benzynowych jako nasze atrakcyjne produkty. To wszystko musi bazować na cyfryzacji procesów produkcyjnych — powiedział dr Arkadiusz Majoch.
Mówił też o konieczności oczyszczania poprzemysłowych strumieni wody i o ponownym ich wykorzystywaniu np. na potrzeby produkcji wodoru.
— Jest on wytwarzany w procesie elektrolizy. Do tego potrzebna jest woda wysokiej jakości. Naszą ambicją jest nie przeznaczać do tego celu wody wykorzystywanej w rolnictwie i produkcji żywności, lecz wymagającą oczyszczenia — podkreślił dr Arkadiusz Majoch, dodając, że oczekuje od wnioskodawców rozwiązań, które będą wykorzystywały surowce odpadowe.
Unijna polityka klimatyczna
Prof. Joanna Kulczycka, przewodnicząca komitetu sterującego programu Neon, podkreśliła, że jego założenia są zbieżne z celami strategii państwa, które wpisują się w unijną politykę klimatyczną i są powiązane z potrzebami spółki Orlen.
W połowie czerwca odbędzie się spotkanie informacyjne organizowane przez NCBR na temat szczegółów konkursu. Będzie ono prowadzone dla wnioskodawców w formule online.
9 maja natomiast Orlen zorganizuje tzw. dialog techniczny dla potencjalnych beneficjentów dotacji.
— Na to spotkanie zapraszamy wszystkie osoby zainteresowane konkursem. Nasi eksperci zaprezentują szczegółowy zakres tematyczny naboru i odpowiedzą na pytania wnioskodawców. Mam nadzieję, że będą mogli nawiązać współpracę, wymienić się pomysłami i być może stworzyć konsorcjum lub dołączyć do już utworzonego. Przekażemy też więcej informacji, jak będzie wyglądała ocena formalna i merytoryczna wniosków o dofinansowanie. Wyjaśnimy meandry ich przygotowania — podkreślił dr Arkadiusz Majoch.
- opracowanie technologii paliw lotniczych typu SAF i benzyn syntetycznych z wykorzystaniem dwutlenku węgla lub innych surowców pochodzących z biomasy
- opracowanie innowacyjnej technologii do produkcji syntetycznych paliw lotniczych wytwarzanych z dwutlenku węgla i wodoru
- ekologiczne technologie wychwytu dwutlenku węgla pochodzącego ze strumieni gazów przemysłowych
- nowe lub ulepszone technologie przetwórstwa strumienia dwutlenku węgla w kierunku wytwarzania produktów chemicznych
- stacja szybkiego tankowania wodoru dla pojazdów ciężkich i kolei
- technologie otrzymywania wodoru nisko- lub zeroemisyjnego z surowców różnego pochodzenia
- dekarbonizacja przemysłu rafineryjnego i petrochemicznego, w tym odzysk ciepła odpadowego w celu zmniejszania energochłonności procesów
- efektywność energetyczna w przemyśle, w tym integracja energetyczna procesów produkcyjnych
- narzędzie do optymalizacji prac konserwacyjnych i przeglądów lądowych i morskich farm wiatrowych
- narzędzie do bilansowania energii produkowanej przez farmy wiatrowe i zagospodarowania nadwyżki energii w formie magazynowania lub produkcji zielonego wodoru
- innowacyjna technologia odsalania ścieków o różnych stopniach zasolenia wraz z zagospodarowaniem soli chemicznych