Samorząd zawodowy komorników przekroczył swoje uprawnienia — wynika z odpowiedzi resortu sprawiedliwości na pytanie „Pulsu Biznesu” o przepisy naruszone przez Krajową Radę Komorniczą (KRK) w uchwale dotyczącej opodatkowania czynności egzekucyjnych. Resort uznał ją za sprzeczną z prawem i zaskarżył do Sądu Najwyższego (SN) — wnioskując m.in. o uchylenie uchwały. Skarga dotyczy opisywanych przez „PB” zaleceń rady, aby do opłat za czynności egzekucyjne doliczano podatek od towarów i usług (VAT), którym od października są objęci komornicy sądowi. Według KRK, tak powinni oni rozliczać się z fiskusem, skoro stawki tych opłat, określone ustawowo, nie zawierają VAT.
Jak pisaliśmy, w ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości (MS) i Ministerstwa Finansów (MF) kwota wynagrodzenia otrzymywanego przez komornika zawiera już podatek należny. Interpretacja rady oznacza większe obciążenie kosztami stron postępowań egzekucyjnych. Zdaniem ministra sprawiedliwości, zaskarżona uchwała narusza ustawę o komornikach sądowych i egzekucji — jej art. 85 ust. 1 pkt 2 i 3, art. 16 i art. 43-60.
Określają one m.in. zakres działania KRK. W szczególności należy do niego wyrażanie opinii, np. w sprawach dotyczących biurowości i rachunkowości obowiązujących w kancelariach, organizacji i funkcjonowania komornika i kancelarii, zmian przepisów o egzekucji czy funkcjonowaniu komorników.
— Przepisy zastrzegają, że do KRK należy „wyrażanie opinii” we wskazanych kwestiach, a nie wykładnia prawa czy modyfikacja istniejących norm prawnych. KRK w ramach przyznanych kompetencji nie ma upoważnienia do wypowiadania się w formie stanowczej, w jaki sposób powinny być naliczane opłaty egzekucyjne — podkreślono w wyjaśnieniach dla „PB” przekazanych przez Patrycję Loose, rzecznika prasowego MS.
MS przypomina, że opłaty egzekucyjne określono jako maksymalne i nie mogą być podwyższane uchwałą samorządu komorniczego. Poza tym ustawa wymaga od komorników sądowych działania na podstawie prawa, nie mogą go oni kształtować. Resort odnosi się też do zarzutu rady, że interpretacja ogólna MF, którą komornikom nadano status podatników VAT, jest niezgodna z konstytucją. KRK podkreśla, że ustawa zasadnicza nie wskazuje, aby obowiązki podatkowe można było nakładać wykładniami prawa.
Tylko Trybunał Konstytucyjny posiada kompetencję do kontroli konstytucyjnościprawa — stwierdza MS, powołując się na art. 188 Konstytucji RP. A jej art. 17 stanowi, że do zadań samorządu zawodowego należy sprawowanie pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu, co oznacza, że może on wydawać w statutach albo regulaminach normy wiążące osoby należące do danej korporacji, a nie normy prawne o charakterze erga omnes.
MS wyjaśnia też, dlaczego stawki opłat egzekucyjnych należy uznać za kwoty brutto. Powołując się na ustawę o VAT (w tym art. 29a ust. 1 oraz ust. 6 pkt 1), wskazuje, że w odniesieniu do postępowania egzekucyjnego wysokości kwoty należnej z tytułu świadczenia usług oraz podstawy opodatkowania wynikają z przepisów odrębnych. W tym przypadku z ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Jej art. 43-60 nie przewidują możliwości ani obowiązku podwyższania otrzymywanych przez komornika sądowego kwot o VAT.
Nakaz taki nie wynika również z przepisów o tym podatku i nie ma podstaw do odmiennej interpretacji wspomnianej ustawy po 1 października. Dlatego należy przyjąć, że wysokość opłaty egzekucyjnej jako kwota maksymalna do pobrania od dłużnika zawiera w sobie VAT (jest kwotą brutto). W przypadku tych opłat nie istnieją żadne szczególne regulacje, przewidujące inne rozwiązanie — podsumowuje MS. © Ⓟ