Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK) to instytut badawczy podlegający bezpośrednio resortowi cyfryzacji. Jego najbardziej znaną dziedziną działalności jest prowadzenie krajowego rejestru domen internetowych z końcówką .pl. Jednocześnie rzut oka na sprawozdania finansowe NASK pokazuje, że instytut jest prawdziwą maszynką do robienia pieniędzy.
Tylko w 2015 r. przy 114 mln zł przychodów zarobił na czysto 63,5 mln zł, a zyski w trzech poprzednich latach oscylowały wokół 30 mln zł. Sporą część tych pieniędzy przyniosła działalność w branży telekomunikacyjnej, która od początku 2017 r. została przeniesiona do nowej spółki, także działającej pod nazwą NASK. Do spółki przeniosło się też ponad 100 pracowników instytutu, czyli mniej więcej co trzeci.
— Instytut badawczy w obszarze działalności telekomunikacyjnej osiągnął taki poziom aktywności, że w celu dalszego jej rozwoju i poszerzenia portfela klientów oraz optymalnej komercjalizacji know-how konieczne było zbudowanie i uruchomienie podmiotu, który działać będzie na rynku na klasycznych biznesowych zasadach. To przykład wzorcowej ścieżki komercjalizacyjnej w działalności instytucji badawczo-rozwojowej — mówi Przemysław Wojtan, członek zarządu NASK SA.
Nowa spółka, w której NASK ma 100 proc. akcji, oferuje m.in. usługi bezpieczeństwa, centrum danych, kolokacji i hostingu, a także zapewnia dostęp do internetu. Krótko mówiąc, robi w telekomunikacji to, co wcześniej samodzielnie robił instytut.
— Proces przejmowania umów z klientami telekomunikacyjnymi rozpoczął się w grudniu zeszłego roku, większość jest zakończona, trwają ostatnie negocjacje. Proces ten przebiegł bardzo płynnie — mówi Przemysław Wojtan. Spółka zapowiada, że o nowych klientów będzie walczyć, rozwijając i wprowadzając „innowacyjne produkty”, opracowane przez instytut. Jakie konkretnie?
— W rozwoju innowacyjnych produktów i usług NASK SA kładzie nacisk na bezpieczeństwo, widziane w różnych wymiarach: bezpieczna technologia, bezpieczny sposób realizacji i obsługi, bezpieczny operator, czyli polski podmiot z potencjałem, zasobami i kompetencjami, umożliwiającymi budowanie silnej pozycji rynkowej. W ofercie znajdzie się więc wiele innowacyjnych rozwiązań, także związanych np. z usługami centrum danych, świadczonymi w modelu chmurowym — mówi Przemysław Wojtan. NASK ma własną infrastrukturę telekomunikacyjną, głównie w stolicy, dysponuje też centrami kolokacyjnymi. Jako operator telekomunikacyjny odpowiadał też za pilotaż programu Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej.
Według założeń resortu cyfryzacji już w 2018 r. szkoły w całej Polsce mają mieć zapewniony szerokopasmowy dostęp do internetu w ramach wspólnej, między innymi dzięki inwestycjom w nową infrastrukturę, realizowanym obecnie w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.