W ramach trzech programów wspólnotowych Interreg III, Polska może otrzymać 221,36 mln euro. Beneficjenci projektów wykonywanych w ramach tych programów otrzymają zwrot do 75 proc. poniesionych kosztów - poinformował na środowej konferencji prasowej wiceminister rozwoju regionalnego, Władysław Ortyl.
Interreg II jest zintegrowaną inicjatywa Wspólnoty Europejskiej, obejmującą trzy programy. Pierwszy z nich, Interreg IIIA, dotyczy współpracy regionalnej, Interreg IIIB - współpracy transnarodowej, zaś Interreg IIIC dotyczy współpracy międzyregionalnej.
W kwocie 221,36 mln euro, które Polska może pozyskać w ramch Interreg III, na Interreg IIIA Unia Europejska przeznaczyła 177,09 mln euro, na Interreg IIIB - 30,99 mln euro, zaś na Interreg IIIC - 13,28 mln euro.
Interreg jest realizowany dzięki środkom Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Wartość wsparcia dla projektów w ramach Interreg III wynosi, w zależności od programu od 2 tys do 50 tys. euro. Mikroprojekty wdrażane są przez euroregiony.
W ramach komponentu A (Interreg IIIA) prowadzone są projekty współpracy przygranicznej. Polska uczestniczy w siedmiu programach współpracy tego typu. Na granicy zachodniej prowadzone są programy z Meklemburgią, Brandenburgią i Saksonią, na granicy południowej z Republiką Czeską i Słowacją oraz dwa programy Trójstronne na granicy północno-wschodniej i wschodniej - z Białorusią i Ukrainą oraz z Litwą, Rosją (Obwodem Kaliningradzkim).
Polska odpowiada przed Komisją Europejską za realizację dwóch z tych programów - współpracy ze Słowacją oraz Białorusią i Ukrainą. Rolę instytucji zarządzającej dla tych programów pełni resort rozwoju regionalnego, zaś instytucji płatniczej - Ministerstwo Finansów.
Najliczniej realizowane są projekty dotyczące ochrony środowiska, transportu, turystyki, infrastruktury biznesowej oświaty i kultury. Są też "projekty miękkie" jak np. realizowany na terenie Karkonoszy projekt restytucji sań rogatych - tradycji, ich produkcji i użytkowania przez wspólnoty lokalne oraz program Polsko-Czeskiego Centrum Szkolenia Rycerstwa, w trakcie którego ma zostać zbudowana replika średniowiecznego grodu w Byczynie.
Polscy partnerzy programów Interreg IIIA otrzymali od początku 2005 r. do 24 marca br. dofinansowanie w wysokości 108,98 mln euro.
W programie Interreg IIIB - dotyczącym współpracy transnarodowej - wspierana ma być integracja dużych ponadnarodowych grup w regionach UE. Polska uczestniczy w dwóch programach - Regionu Morza Bałtyckiego (BSR - Balic Sea Region) i obszarów krajów Europy Środkowej, Adriatyku, Naddunajskiego i Południowo-Wschodniego (CADSES).
W projekcie BSR wraz z Polską uczestniczy 11 państw, a rolę instytucji zarządzającej i płatniczej pełni niemiecki bank Schleswig-Holstein. Decyzje dotyczące przyznawania funduszy poszczególnym projektom podejmuje międzynarodowy Komitet Sterujący, składający się z przedstawicieli 11 państw w tym z Polski woj. podlaskiego i pomorskiego oraz Ministerstwa Rozwoju Regionalnego.
Przedsięwzięcia z tego programu mają najczęściej charakter nieinwestycyjny i dotyczą studiów, projektów i analiz jak np. projekt HERMES, w ramach którego 16 partnerów (muzea, instytucje kultury, rozgłośnie radiowe) realizuje działania wprowadzające nowe metody zarządzania oraz techniki multimedialne do muzeów, oświaty i turystyki.
Łącznie w ramach Interreg IIIB polskim partnerom przyznano 18,25 mln euro dofinansowania z czego 8,11 mln euro przypadło na program CADSES, zaś reszta - na BSR.
Interreg IIIC to program współpracy międzyregionalnej, w trakcie którego realizowane są projekty zagospodarowania przestrzennego, współpracy i analiz regionalnych, jak ESPON (Europejska Sieć Planowania Przestrzennego) czy na niższym szczeblu - Rurak Waters program realizowany z udziałem powiatu świebodzińskiego, który umożliwia wymianę doświadczeń i tworzenie sieci turystycznej gmin leżących nad rzekami i jeziorami.
Program działa w czterech strefach nadgranicznych - północnej, południowej, wschodniej i zachodniej przy czym dla każdej nich istnieje inna instytucja zarządzająca i płatnicza - np. dla strefy północnej jest to bank Schleswih-Holstein, zaś dla wschodniej - magistrat Wiednia.
W zatwierdzonych obecnie programach Interreg IIIC bierze udział 126 polskich partnerów (głównie samorządy i organizacje pozarządowe), którzy otrzymali dofinansowanie w wysokości 13 mln euro.
Według wiceministra Ortyla, zainteresowanie programami Interreg III jest wśród gmin i organizacji samorządowych "bardzo duże". Większość środków "została już związana", a realizacja projektów w drugiej połowie 2005 r. i w 2006 r. znacznie przyspieszyła.