Jeszcze do niedawna prowadzenie biznesu było domeną mężczyzn. Dzisiaj coraz częściej u sterów firm pojawiają się kobiety. To kreatywne, pracowite i wielozadaniowe przywódczynie – wynika z badania „Kobiety w MŚP. Pod Lupą”, które na próbie 500 właścicieli firm przeprowadził ICAN Institute na zlecenie Europejskiego Funduszu Leasingowego (EFL). Paniom wciąż jednak jest nieporównanie trudniej odnieść sukces w biznesie niż mężczyznom.
Duch przedsiębiorczości
Aż 43 proc. kierowniczych stanowisk w naszym kraju zajmują kobiety. To drugi pod względem wielkości wynik w Unii Europejskiej. Przy tym 8 proc. Polek prowadzi własną firmę. W tej kategorii również zajmujemy drugie miejsce w Europie. Więcej przedsiębiorczych kobiet jest jedynie w Grecji (10 proc.). To dane Eurostatu i Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Badanie EFL pokazuje, że większość prowadzonych przez kobiety firm to mikroprzedsiębiorstwa. – Mężczyźni częściej zarządzają większymi spółkami - zwraca uwagę Ewa Kadziewicz, dyrektor departamentu marketingu w EFL.
Najważniejszy powód założenia działalności w przypadku kobiet i mężczyzn jest podobny - zdecydowało pojawienie się okazji, z której trudno byłoby nie skorzystać. Jako kolejny kobiety wymieniły realizację marzeń, a mężczyźni - chęć spróbowania sił na swoim. Autorzy badania przyjrzeli się także mocnym stronom kobiet i mężczyzn prowadzących własne firmy. Okazuje się, że zarówno panowie, jak i panie najczęściej wymieniają komunikatywność, kreatywność i odpowiednią wiedzę lub kompetencje. Jednocześnie jednak kobiety częściej niż mężczyźni uważają siebie za kreatywne, pracowite, chętne do rozwoju i wielozadaniowe. Weź udział w konferencji “Power to women”, 21-22 maja 2024, Warszawa >>
Z badania wyłania się także wniosek, że dużym wyzwaniem dla osób rozpoczynających działalność w Polsce jest wiedza i umiejętności związane z zarządzaniem biznesem. Zarówno Polki, jak i Polacy nie mają dużej wiedzy na temat przedsiębiorczości. Tylko 11 proc. kobiet uważa, że jest ona u nich na dobrym poziomie, podczas gdy wśród mężczyzn ten odsetek wyniósł 17 proc. Zdaniem Moniki Constant, prezeski Związku Polskiego Leasingu, niski poziom wiedzy biznesowej to głównie efekt braku dostępu do praktycznej edukacji w szkołach i na uczelniach.
– Podstawy przedsiębiorczości skupiają̨ się głównie na teorii, zaniedbując praktyczne umiejętności, niezbędne do prowadzenia biznesu. Pewną rolę odgrywają także stereotypy płciowe - dziewczęta częściej wybierają zawody humanistyczne i rzadziej szukają praktycznej wiedzy na temat zarządzania i finansów, która przydaje się w prowadzeniu biznesu – mówi Monika Constant.
Kobiety mają pod górkę
Niezależnie jednak od poziomu wiedzy biznesowej kobietom zdecydowanie trudniej przebić się w biznesie niż mężczyznom.
– Zawodowo pracuję już 25 lat. Doświadczenie zdobywałam w wielu międzynarodowych firmach i za każdym razem mężczyźni na stanowiskach zarządczych byli tam bardziej widoczni niż kobiety, które pełniły podobne funkcje. A to wcale nie oznacza, że panowie mają przewagę kompetencyjną – przekonuje Honorata Kluska, dyrektorka centrum operacji dla klienta w EFL.
Jej zdaniem budowanie wizerunku kobiety-lidera w Polsce wciąż nie jest łatwym zadaniem. Wymaga od pań dodatkowego zaangażowania i często trudnych wyborów oraz walki ze stereotypami.
– Przez wiele lat panowało przekonanie, że skuteczny lider to osoba z silną osobowością, posiadająca cechy kojarzone z męskością, takie jak dominacja czy umiejętność podejmowania szybkich decyzji. Tymczasem okazuje się, że nie zawsze są to cechy, które ostatecznie prowadzą do sukcesu – mówi Honorata Kluska.
Fakt, że kobietom w biznesie jest trudniej niż mężczyznom, potwierdza Katarzyna Kołczewska, prezes zarządu firmy ProCardia Medical. Jej zdaniem w Polsce wciąż funkcjonuje wiele stereotypów dotyczących pracy mężczyzn i kobiet.
– Mężczyzna poświęcający dla firmy czas i energię, które należą się rodzinie, jest akceptowany społecznie. Ale czy kobieta może przyznać się publicznie, że zaniedbywała dzieci dla firmy i nie spotkać się z krytyką? Jako właścicielka firmy dokonywałam często bardzo trudnych wyborów i poświęceń. Spotykałam się z krytyką, ostracyzmem, zazdrością i hejtem. Dopiero po kilkunastu latach nadszedł sukces, uznanie, przestrzeń do realizacji własnych pasji i komfort związany z sytuacją materialną – wspomina Katarzyna Kołczewska.
Dodaje, że pomimo trudności decyzja o prowadzeniu własnego biznesu była jedną z najlepszych w jej życiu.