W dyskusji o emeryturach z drugiego filara stronnicy funduszy muszą się pogodzić z samobójczą bramką. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) przyjrzała się skokowej zwyżce wyceny jednostki rozrachunkowej OFE Polsat po sesji 30 września 2011 r. i ustaliła, że zarządzający funduszem składał zlecenia kupna akcji sześciu spółek giełdowych z limitami cen wyższymi średnio o około 10 proc. od kursów zamknięcia z poprzedniej sesji.
„Koncentracja kupna przez OFE akcji spółek o niskiej płynności doprowadziła do znacznego wzrostu cen nabywanych akcji — w stosunku do kursu zamknięcia z poprzedniej sesji wzrosty kursów wyniosły od 9,65 do 20 proc. Udział transakcji funduszu w wolumenie obrotu akcjami tych sześciu spółek w dniu 30 września 2011 r. wyniósł od 45,9 do 99,9 proc.” — podano w komunikacie KNF.
W komunikacie firm nie wymieniono, ale nadzwyczajnymwzięciem na feralnej sesji cieszyły się m.in. Kruszwicy, Kęty, Mondi, Koelner i Seco Warwick. To w komplecie spółki, w których spory udział miał właśnie OFE Polsat, wyróżniający się zresztą składem portfela na tle konkurentów. Tym zresztą Anna Horsecka, prezes PTE, tłumaczyła wówczas to, dlaczego jednostka funduszu urosła na jednej sesji o 20 groszy, choć wyceny rywali spadły.
Potrzeba strojenia okien (ang. window dressing) nie była tu przypadkowa — na podstawie wycen z 30 września komisja ustalała i ogłaszała trzyletnie stopy zwrotu, które były branepod uwagę przez ZUS przy ustalaniu członkostwa w OFE w drodze losowania.
Nowych klientów pozyskiwali ci, którzy pod względem stopy zwrotu wypadali lepiej od średniej ważonej aktywami. Polsat wskoczył do czołówki właśnie dzięki ostremu finiszowaniu. Na nic się to jednak zdało, bo już w październiku 2011 r. KNF zdecydowała, że na potrzeby rankingu weźmie pod uwagę stopy zwrotu na dzień 29 września. PTE Polsat jest obecnie w likwidacji, a zarządzanie jego aktywami od 16 kwietnia tego roku przejął PKO BP Bankowy OFE.