RYNEK WALUTOWY 17.06-21.06.2002
USD/PLN i EUR/PLN
W mijającym tygodniu wartość złotego (mierzona odchyleniem od parytetu) spadła do najniższego poziomu od 7 lutego zeszłego roku (minus 8,0 proc.). W związku dalszym wzrostem notowań euro na rynku międzynarodowym fakt ten był widoczny jedynie na krosie EUR/PLN. Kurs euro do złotego wzrósł prawie o 1000 pkt. z 3,7955 do 3,89. Kurs dolara do złotego pozostawał w przedziale 4,0000 – 4,0550. Ceny dewiz poszły do góry po wypowiedzi premiera o poparciu przez rząd zmian w ustawie o NBP oraz po tym jak okazało się, że przyszłoroczny deficyt budżetowy może wynieść 46,3 mld złotych.
Wtorkowe spotkanie prezydenta z Radą Polityki Pieniężnej nie przyniosło przełomu w obecnym pacie na linii rząd – RPP. Aleksander Kwaśniewski zapewnił, że będzie bronił niezależności RPP. Z kolei Leszek Balcerowicz podkreślił, że decyzje Rady w sprawie stóp będą podejmowane wyłącznie na podstawie argumentów i analiz makroekonomicznych oraz dodał, że obecna polityka kursu walutowego jest lepsza od innych proponowanych działań. Brak przełomu w rozmowach z Radą wywołał reakcję ze strony premiera, który powiedział, że SLD poprze projekt zmiany w ustawie o NBP zwiększający liczbę członków RPP. Leszek Miller uważa, że możliwości podjętej przez prezydenta mediacji wyczerpały się. W czwartek w wywiadzie dla dziennikarzy był jeszcze bardziej dosadny mówiąc, że misja Aleksandra Kwaśniewskiego zakończyła się fiaskiem.
Podane w tym tygodniu przez GUS dane o inflacji oraz produkcji przemysłowej w istotnym stopniu przybliżyły obniżkę stóp procentowych przez RPP już na najbliższym posiedzeniu. Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych zgodnie z oczekiwaniami analityków okazał się być rekordowo niski. W maju jego wartość spadła do 1,9 proc. z 3,0 proc. w kwietniu. Produkcja przemysłowa spadła o 1,6 proc. wobec spadku o 4,4 proc. w kwietniu i była o 4,1 proc. niższa niż w roku 2001. Rynek oczekiwał spadku o 1,8 proc. rok do roku. W środę rano w Sygnałach Dnia w programie pierwszym PR szef RPP oddalił nieco szanse na większą obniżkę poziomu stóp procentowych już na najbliższym posiedzeniu Rady, mówiąc, że na podstawie niskiej inflacji w maju, wynikającej z czynników sezonowych nie można gwałtownie zmieniać polityki monetarnej.
W piątek okazało się, że tempo wzrostu PKB za I kwartał b.r. wzrosło zgodnie z prognozami o 0,5 proc. Dodatkowo GUS poinformował o 1,8 proc. (r/r) oraz 0,9 proc. (m/m) wzroście sprzedaży detalicznej w kwietniu.
Krótkoterminowa prognoza: W przyszłym tygodniu odbędzie się posiedzenie Rady, która zdaniem ekonomistów zdecyduje się na obniżkę stóp, najprawdopodobniej o 50 pkt. Rynek w dalszym ciągu oczekuje również na przedstawienie przez rząd założeń do budżetu na przyszły rok.
W przyszłym tygodniu, zakładając dalszy wzrost notowań wspólnej waluty na rynku międzynarodowym bardzo prawdopodobny wydaje się wzrost kursu EUR/PLN powyżej 3,90. Notowania dolara do złotego powinny pozostawać w przedziale 4,00 – 4,0350.
Strategia: Eksporter: Czekaj; Importer: Kupuj euro poniżej 3,86
USD/JPY i EUR/JPY
W mijającym tygodniu japońska waluta silnie zyskała na wartości. Kurs USD/JPY zniżkował o 250 pkt. z 124,80 do 122,30.
Jen sukcesywnie aprecjonował pomimo ciągłych, werbalnych interwencji ze strony japońskich oficjeli mających na celu zatrzymanie tego niekorzystnego dla krajowego eksportu procesu. Przedstawiciel resortu finansów Zembei Mizoguchi raz po raz podkreślał, że rynek w dalszym ciągu jest uważnie monitorowany. Na nic się to jednak nie zdało. Dla spadku kursu zielonego ogromne znaczenia miało przede wszystkim pogorszenie się sentymentu dla dolara na rynku międzynarodowym.
Na rynku bardzo szybko przewagę zdobyli sprzedający „zielone”. Tempo spadku kursu USD/JPY uległo zwiększeniu po złamaniu kilku kluczowych, technicznych poziomów wsparcia m.in. bardzo ważnego z punktu psychologicznego 124,00.
Krótkoterminowa prognoza: Biorąc pod uwagę analizę techniczną oraz obecną kondycję dolara, na krosie USD/JPY możliwe są dalsze spadki. Z drugiej strony tak silny wzrost notowań jena może zaowocować ponowną interwencją na rynku ze strony Bank of Japan, który na zlecenie resortu finansów może próbować osłabić jena, skupując dolary. Inwestorom w najbliższych dniach radzimy wstrzymać się z transakcjami.
Strategia: Pozostań neutralny
EUR/USD
Miniony tydzień był bardzo udany dla europejskiej waluty. Kurs EUR/USD, który jeszcze na początku tygodnia oscylował w okolicy 0,9410 pod jego koniec dotarł 250 pkt. wyżej, do 0,9665 tj. do najwyższego od poziomu od dwóch lat. Sentyment dla dolara pozostawał bardzo słaby z wielu powodów. Pierwszym z nich były przede wszystkim bardzo silne spadki amerykańskich indeksów giełdowych. Drugim opublikowane w czwartek dane o bilansie płatniczym USA, które okazały się być jeszcze gorsze od oczekiwań. Deficyt C/A w pierwszym kwartale b.r. wzrósł do rekordowego poziomu w historii tj. do 112,49 miliarda dolarów z 95,09 miliarda w czwartym 2001 r. Najwyższy w historii był również deficyt handlowy za kwiecień (tu wzrost z do 32,94 mld USD z 32,47 mld USD w marcu). Trzecim czynnikiem osłabiającym dolara pozostaje nadal bardzo napięta sytuacja na Bliskim Wschodzie gdzie Palestyńczycy raz po raz dokonują kolejnych zamachów terrorystycznych. Dla spadku notowań zielonego nie bez znaczenia okazał się również opublikowany przez bank Morgan Stanley raport w którym ostrzegł on przed powrotem recesji w Stanach. Chwilowe zamieszanie na rynku wprowadziła również ewakuacja personelu Białego Domu po tym jak w zamkniętej strefie powietrznej znalazł się przypadkowo prywatny samolot.
Podane w środę dane z Eurolandu o 0,5 proc. spadku produkcji przemysłowej w kwietniu, choć były gorsze od tych oczekiwanych przez analityków, którzy prognozowali ich 0,2 proc. wzrost, to nie zdołały przerwać procesu wzrostu kursu EUR/USD.
Krótkoterminowa prognoza: Naszym zdaniem kurs EUR/USD powinien nieco zwolnić tempo wzrostu. Najbardziej prawdopodobne wydaje się, że w najbliższym okresie notowania euro mogą powrócić w okolice poziomu 0,96. Spadek kursu w okolice tego poziomu powinien zostać wykorzystany przez inwestorów do zakupów wspólnej waluty. W długim okresie kurs EUR/USD powinien w dalszym ciągu zwyżkować.
Strategia: Kupuj po 0,9600/0,9610; Stop loss 0,9580; Take profit 0,9698
KOMENTARZ MAKROEKONOMICZNY
Miller w ofensywie
Kolejny tydzień upłynął pod znakiem wydarzeń związanych z Radą Polityki Pieniężnej, a ściślej z osobą prezesa NBP – Leszka Balcerowicza. Prezydent Kwaśniewski, na prośbę Leszka Millera, zwołał Radę Gabinetową.
Większość społeczeństwa zastanawia się, w czym właściwie tkwi problem? Czy premier Miller ma rację, mówiąc o konieczności dokonania nowelizacji ustawy o NBP poprzez rozszerzenie odpowiedzialności Rady Polityki Pieniężnej oraz zwiększenie jej liczebności? Premier niejako przeczy sam sobie, mówiąc następnie, że jest właśnie za niezależnością RPP. Jaką rolę w tym sporze miałby odegrać Prezydent Kwaśniewski?
Całe zamieszanie spowodowane zostało splotem niekorzystnych wydarzeń ekonomicznych, jakie nastąpiły w Polsce podczas ostatniego roku. Polityka monetarna prowadzona przez NBP doprowadziła do radykalnej obniżki inflacji, która w maju osiągnęła poziom 1,9 proc. w skali roku. Brak dynamizmu i konkurencyjności polskich przedsiębiorstw uwidocznił się szczególnie właśnie w warunkach obecnej stagnacji gospodarczej, co doprowadziło do pogłębienia problemów gospodarczych kraju. Dały także znać o sobie błędy popełnione jeszcze przez rząd Jerzego Buzka, który prowadził nieodpowiedzialną politykę fiskalną: zwiększono wydatki rządowe na cele społeczne oraz utrzymano wiele niepotrzebnych agend centralnych. Na domiar złego, koniunktura gospodarcza na świecie doprowadziła do pogłębienia recesji w Polsce.
Nie powiódł się więc nawet w niewielkim stopniu plan wyborczy rządu, który zakładał naprawę stanu finansów państwa, ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej i nowelizację kodeksu pracy. Nic nie zmieniło się także w kwestii promowania eksportu i ograniczenia wydatków budżetowych.
Przez pierwsze miesiące urzędowania rząd Millera mógł obwiniać poprzednią ekipę za sytuację, w jakiej przejął władzę. Jednak w pól roku po przejęciu władzy, postępowanie takie jest zdecydowanie nie do przyjęcia. Nowym obiektem ataków rządowych stała się Rada Polityki Pieniężnej, a zwłaszcza jej zachowawcze postępowanie w sprawie utrzymania stóp procentowych.
Premier domagał się radykalnej obniżki stóp procentowych, podczas gdy inflacja dalej spadała. Strona rządowa była więc przekonana o swoich racjach. Choć RPP obniżyła znacznie stopy w ostatnim roku (o ponad 1000 punktów bazowych), odbywało się to stopniowo. Postępowanie takie nie mogło osłabić złotego i źle wpłynęło na eksport.
Analizy, prowadzone przez Warszawską Grupę Inwestycyjną, pokazują, że eksport w Polsce nie zależy wyłącznie od kursu walutowego. Z pewnością kurs pomaga w zwiększeniu opłacalności eksportu, ale pamiętać należy, że nie jest on najważniejszym czynnikiem.
Można spekulować, czy wzmożona troska o eksport nie jest efektem działań lobbingowych, prowadzonych przez tzw. „czołowych eksporterów”, którzy wystosowali list do Premiera z prośbą o działania, które mogłyby osłabić złotego.
W tym momencie wszyscy zadają sobie pytanie w jaki sposób poprawić sytuację eksporterów, nie zwiększając inflacji , przy jednoczesnym osłabieniu złotego.
Należałoby zwiększyć kompetencje RPP tak, by obejmowały one nie tylko odpowiedzialność za inflację, ale także za wzrost gospodarczy i bezrobocie. Wówczas RPP dążyłaby do synchronizacji stóp procentowych, w celu pobudzenia gospodarki, nie powodując nadmiernego wzrostu cen. Wzrost gospodarczy byłby szansą na stworzenie nowych miejsc pracy.
Wszelkie posunięcia byłyby możliwe dopiero po znowelizowaniu ustawy o NBP, celem zwiększenia odpowiedzialności członków RPP. Zwiększenie liczebności Rady, byłoby już ingerencją w niezależność banku centralnego.
KALENDARIUM
Poniedziałek 24/06/2002
Brak publikacji istotnych danych makroekonomicznych
Wtorek 25/06/2002
16:00 Wskaźnik zaufania konsumentów za czerwiec – USA
16:00 Sprzedaż domów na rynku wtórnym za maj – USA
Środa 26/06/2002
14:30 Zamówienia na dobra trwałego użytku za maj – USA
16:00 Sprzedaż nowych domów za maj – USA
Czwartek 27/06/2002
12:00 Stan rachunku obrotów bieżących za kwiecień – wg. ECB – Euroland
14:30 PKB za I kwartał – dane poprawione – USA
14:30 Nowe podania o zasiłek dla bezrobotnych – 22/06/2002 – USA
16:00 Ceny żywności i napojów bezalkoholowych za pierwszą połowę czerwca – Polska
B.d. Podaż pieniądza za maj – Euroland
Piątek 28/06/2002
14:30 Dochody oraz wydatki Amerykanów za maj – USA
15:45 Nastroje konsumentów za czerwiec – wg. Uniwersytetu Michigan – USA
16:00 Indeks Chicago PMI za czerwiec – USA
16:00 Bilans płatniczy za maj – Polska
UWAGA!
W dniach 24 – 25 czerwca mają być podane wstępne dane z Niemiec o inflacji za maj. Dokładna data ani godzina publikacji nie jest znana.
(czasu warszawskiego)
Źródło: WGI, Reuters, GUS, NBP.
Przygotowali: Jacek Jurczyński, Marek Nienałtowski, Richard Mbewe